Geenstijl

De Nederlandse overheid was al zes jaar, sinds 2012, op de hoogte van de Oxfam-orgies op Haïti, maar negeerde de details in de rapporten en verweeg ze in eindverslagen van de Rekenkamer. Dat blijkt uit antwoorden van MinBuZa Kaag.

Begin februari bleek uit gelekte interne Oxfamrapporten dat de hulpverleningsorganisatie opereerde in een "cultuur van straffeloosheid" op Haïti na de aardbevingen van 2010. Seksfeesten en orgies met (minderjarige) hoeren in villa's die met hulpgeld waren gehuurd. Diverse overheden - waaronder de onze - hadden die rapporten al jarenlang op hun bureau liggen. In antwoorden van '66-minister Kaag (.docx) op Kamervragen wordt de tijdlijn van Oxfam daarover bevestigd: de toenmalige Nederlandse MinBuZa Uri Rosenthal (vvd) en de Algemene Rekenkamer beschikten al in het voorjaar van 2012 over gedetailleerde informatie over onzedelijke Oxfammers, maar deden er niets mee.

Vraag 4
"Klopt het dat het rapport over misstanden met seksueel misbruik door hulpverleners op Haïti al langer bekend was bij de top van Oxfam Nederland en dat zij hierover in 2012 aan uw ministerie hebben gerapporteerd?”

Antwoord 4:
"Op 18 april 2012 heeft Oxfam Novib een geanonimiseerd intern onderzoeksrapport over de integriteitschendingen door medewerkers van Oxfam GB gedeeld met het ministerie van Buitenlandse Zaken en de Algemene Rekenkamer. Dit rapport bevat een beschrijving van de geconstateerde misstanden.”

Van een vvd-minister zou je een meer kritische houding ten aanzien van de besteding van hulpgelden mogen verwachten. Van zijn PvdA-opvolgers Timmerfrans & Koenders dan misschien weer niet, en van hen verwacht je zelfs ook nog de eeuwige hand boven het halo-hoofd van hulpverleners. Maar hallo heren, het ging niet eens zozeer over geld, het ging over (dixit een Oxfambron) "orgies van Caligula-achtige proporties", waarbij jonge Haïtiaanse meisjes misbruikt werden door blanke westerse hulpverleners. Bepaald noodklokwaardig, want als #MeToo één ding liet zien, is dat waar rook is, is vuur. Overal.

Ach ja. De bonnetjes zagen er goed uit
BuZa en Rekenkamer keken echter alleen naar de bonnetjes. Uit de antwoorden van Kaag blijkt dat Oxfam Groot-Brittanië 8,3 miljoen euro Nederlands belastinggeld ontving voor hulp in Haïti in de periode 2010-2012, en dat er specifiek extern accountantsonderzoek is gedaan naar "de uitgaven die zijn gedaan door het personeel van Oxfam GB dat beschuldigd werd van schendingen van de eigen gedragscode." Uit die onderzoeken kwam naar voren dat er 'geen fraude met programmamiddelen is geconstateerd'. Een speciaal rapport naar aanleiding van de Oxfambiecht, keek alleen naar de bonnetjes en niet naar de banaliteiten. Bizar toch?

Op 8 mei 2012 worden die conclusies met de Algemene Rekenkamer en Buitenlandse Zaken gedeeld, en op 12 mei verklaart de Rekenkamer de kwestie als 'afgedaan', schrijft Kaag (in overeenstemming met de tijdlijn van Oxfam). Geen misstanden met Nederlandse bijdragen aan hulpgeld, dus wat ze verder bij Oxfam met die minderjarige hoertjes deden, boeide de Nederlandse regering verder niet. De bonnetjes klopten immers.

Ook minister Ploumen was 'zeer content'
In maart 2016 zei PvdA-minister Ploumen over het eindverslag hulpgelden voor Haïti 2010-2014 van de Rekenkamer "positief te zijn over [de] conclusies." Ploumen schreef aan president Visser van de ARK: "Het doet mij deugd te constateren dat de Algemene Rekenkamer concludeert dat de hulpgelden door de SHO-partners volgens de afgesproken regels en voorwaarden zijn besteed en dat belangrijke resultaten zijn geboekt in Haïti." Ze was tevens van mening dat "de inspanning van alle partijen belangrijke resultaten opgeleverd heeft voor een betere verantwoording van humanitaire hulp."

Sinds 2012 lag het deze maand opgedoken Oxfamrapport dus al bij BuZa en de ARK op de bureaux. Het zou echter nog zes jaar en een lek bij Oxfam duren voordat de waarheid - per ongeluk - boven water kwam. Is dit laksheid, of gaat het er om dat goede doelen als een soort onaantastbare kerkelijke instituten worden behandeld die behoed moeten worden voor imagoschade? We bedoelen: kom op hee, welke andere organisatie zou het seksuele misbruik in haar eigen gelederen ooit zelf kunnen opbiechten aan de Nederlandse overheid, waar het vervolgens volkomen genegeerd en weggewuifd wordt als bij narekening blijkt dat de bonnetjes in ieder geval netjes optellen.

Misschien kan Dolf Jansen ons dat eens uitleggen. Of anders wil RTL-journalist Rekenkamer-voorlichter Roel Geeraedts misschien een toelichting geven. Maar wij begrijpen er in ieder geval niets van. En het CDA ook niet: