Geenstijl

We helpen de grootste vijand van het Westen, China, aan relatief goedkope olie en gas, terwijl India dadelijk Russische olie raffineert en het zo weer aan het Westen verkoopt tegen een mooie premie

De EU en vele landen met haar lijken erg bedreven te zijn in het bedenken van nieuwe sancties die aan Rusland kunnen worden opgelegd. Van het eerste moment dat sancties werden overwogen, was er een groep experts die waarschuwden over de effectiviteit van dit soort maatregelen. Ook nu er bewijs is van het falen van de sancties, blijft het Westen steeds meer sancties opleggen. Dat zou de lezer te denken moeten geven.

Hoe is de situatie nu in Rusland? Veel is beschikbaar, behalve McD, Starbucks, iets waar een Rus wel mee kan leven, voor zo ver dat überhaupt relevant is, want Putin en zijn kliek moeten geraakt worden en niet zo zeer zijn bevolking. En ja, ondergetekende kent de opgegeven reden: de bevolking hard raken met sancties heeft als doel de bevolking tot een opstand tegen Putin te verleiden. Dat klinkt leuk, maar historisch werken dit soort plannen averechts: de bevolking ziet het buitenland steeds meer als de vijand en verenigt zicht achter haar leider. Strategische adviseurs van het Westen weten dit dondersgoed, dus waarom doorgaan met sancties?

Een andere reden voor de sancties is om te voorkomen dat Putin geld verdient zodat hij daarmee de oorlog in Oekraïne kan financieren. Nou dat plan heeft spectaculair gefaald. Zo zijn de olie- en gasprijzen door de sancties nog verder gestegen, iets wat er voor zorgt dat Putin nog meer kan vangen voor Russisch gas en olie (zelfs inclusief de korting die Rusland moet geven bij verkoop). Waarom? Omdat niet iedereen Rusland boycot. Zo kopen China en India zich nu helemaal suf aan Russische olie dan wel gas (mindere mate). Dus we helpen de grootste vijand van het Westen, China, aan relatief goedkope olie en gas, terwijl India dadelijk Russische olie raffineert en het zo weer aan het Westen verkoopt tegen een mooie premie. Een beetje econoom  wist dit ook vooraf al en als politici ergens geen gebrek aan hebben is het wel economenadvies. Dus waarom toch doorgaan met sancties?  

Sancties hebben verder ook tegenmaatregelen veroorzaakt waardoor nu onder andere de voedselvoorziening van veel arme landen in gevaar is. Weliswaar komt dit grotendeels door de blokkade bij de Oekraïense havens en door de oorlog zelf (voorraden verpieteren en zaaien en oogsten is in veel delen van het land niet mogelijk), maar zeker ook door de reactie van andere landen op de oorlog en de sancties. Zo hebben onder andere India, Rusland, Belarus, Indonesië, Kazakstan, limieten ingesteld op de export van agrarische producten. Veel landen komen daardoor bijna linea recta in een hongersnood-situatie. Experts waarschuwen hiervoor, maar desondanks komen er meer sancties, niet minder. Dus waarom toch doorgaan met sancties?

Het antwoord op de repeterende vraag is: cui bono? De EU, met Timmermans, Knot op zijn schouders en geflankeerd door Lagarde zijn maar al te blij met de stijgende olie- en gasprijzen, want hierdoor wordt alternatieve energie relatief goedkoper. Door zelf de sancties strenger te maken, gaan de prijzen van fossiele energie omhoog en zodoende dragen ze hun grotendeels zelf veroorzaakte energie-inflatie aan als argument voor een snellere groene transitie. Net brandweerlieden die hun eigen vuurtjes aansteken. En Lagarde veegt ook nog eens in één beweging haar eigen verantwoordelijkheid weg inzake de torenhoge inflatie in de eurozone.

De NAVO is een andere begunstigde. Opeens is de zo geridiculiseerde eis van Trump dat NAVO-landen zich moeten houden aan de afspraken om 2% van hun BBP aan defensie uit te geven, niet meer zo belachelijk. Nu vallen de lidstaten zelfs over elkaar heen om de defensiebudgetten op peil te brengen. Zelfs landen die NAVO-sceptisch waren, staan nu te trappelen om bij de NAVO te komen. Op diezelfde manier wordt ook het EU leger naar binnen gefietst, en met succes want zo heeft het EU sceptische land Denemarken nu per referendum haar steun uitgesproken om een onderdeel te gaan vormen van het EU defensienetwerk.

Het feest voor de EU houdt daar niet op, want meer landen willen nu bij de EU en meer EU lidstaten vinden dit nu ineens een goed idee. Oorlog is altijd een prima manier om eenheid te scheppen (de schaapjes bijeen te drijven). En dit effect werd natuurlijk al ver voor het Oekraïense conflict gestimuleerd door Rusland continu als de grote vijand neer te zetten. Het is mijn stellige overtuiging dat een relatief Westers land als Rusland daardoor in de armen van de Chinezen (onze echte vijanden) is gedreven. Het gevoerde buitenlandbeleid heeft nooit serieuze pogingen gedaan om Rusland juist bij Westen te trekken. Dit terwijl de EU de mond vol heeft over de noodzaak om een machtsblok te vormen. Welnu, zie de kaart en zeg me of de EU sterker is met of zonder Rusland. We zullen nu nooit weten of het was gelukt maar er was een kans op succes terwijl het gevoerde beleid de Russen zeker naar het Chinese kamp zouden duwen, wat dan ook gebeurd is.

Ook Biden haalt het conflict aan om electoraal punten te scoren. Zo noemt hij de inflatie niet Fossilflation zoals Lagarde, maar Putinflation. Zo ziet u hier het bewijs voor het politiek opportunisme van Biden, Lagarde of beiden, aangezien ze min of meer tegenovergestelde claims maken. Biden kan op het Oekraïne dossier eindelijk laten zien dat hij een sterke en compassionate leader is en geen Sleepy Joe. 

Zo zijn er nog wat meer grote belanghebbenden bij dit conflict en het bijbehorende sanctiebeleid. De sancties bekijken en beoordelen zonder deze belangen mee te nemen, zou naïef zijn. Wat wel gezegd kan worden, is dat niks doen een nog slechter signaal zou kunnen zijn geweest naar Putin toe, wat weer aangeeft dat het gevoerde buitenlandbeleid van het Westen ruk met peren was. Maar zelfs als goede relaties met Rusland een gepasseerd station zijn, dan nog zijn de negatieve effecten van de sancties op het Westen en de rest van de wereld dermate groot, dat ze eerder het Westen op de knieën drijft dan de Russen. Al deze belanghebbenden spelen voor de korte termijn, maar de effecten op lange termijn kunnen wel eens desastreus zijn. Een klassiek geval van penny wise, pound foolish.