Geenstijl

(Muppets: benaming voor beleggers met weinig verstand van zaken)

Het blijft frappant om te zien dat sommige nieuwsfeiten (te) weinig aandacht krijgen en andere juist heel veel. Dat laatste is prima, maar het eerste is wel zorgwekkend. Zo heeft Rutte Nederland zich steeds verder gecommitteerd aan de Great Reset doctrine van de World Economic Forum. Als u wilt weten waar u akkoord mee bent gegaan, dan kunt u deze Geldblog column lezen.  Het IMF heeft ook van zich laten horen op dat vlak, maar dan met een groene focus. En mevrouw Yellen deed ook een duit in het zakje. Verder was er nog een erg belangrijke rechterlijke uitspraak, maar daar zal ik volgende week wellicht over berichten. Vandaag een bijdrage aan een nieuwsfeit wat al veel aandacht heeft gekregen, zo ook hier op Geenstijl: de short squeeze in GameStop. De meesten beschrijven dit als een gevecht tussen kwaadaardige hedge funds en dappere particuliere beleggers; een soort revenge of the Muppets (Muppets: benaming voor beleggers met weinig verstand van zaken). In deze column dus wat aandacht voor het waarom en hoe, maar ook de achterliggende processen en risico’s, met als bonus ook een film- en boekentip.

Allereerst de situatie: GameStop is een retail bedrijf dat computerspellen en toebehoren verkoopt via ruwweg 5500 fysieke winkels. Dat businessmodel lijkt ten dode opgeschreven en het aandeel zat lang in een dalende trend (soort value trap). Terwijl corona het bedrijf nog verder in de misère heeft gestort, is dat niet te zien aan de aandelenprijs. En dit is voor beleggers die short zitten/zaten in GameStop (met name hedge funds), een erg pijnlijke ervaring geworden.

Maar voor het begrip is het goed om heel kort uit te leggen wat short gaan betekent. Heel simpel: u identificeert een bedrijf waarvan u de aandelenprijs veel te hoog vindt. Laten we het bedrijf VVD noemen. Om hier van te kunnen profiteren kunt u aandelen in VVD short gaan. Bijvoorbeeld: u verkoopt één aandeel VVD (wat u niet in bezit heeft) á EUR 10. De koper wil natuurlijk van u een aandeel VVD krijgen (dat moet meestal binnen 3 dagen worden geleverd), maar u heeft dat aandeel niet. De oplossing is om één aandeel VVD te lenen van een VVD aandeelhouder. Daar moet u, net als bij een lening, een kleine vergoeding voor betalen per tijdvak. Nu heeft u dus één VVD aandeel geleend en u geeft deze aan uw koper en u krijgt van de koper EUR 10 (waarmee u makkelijk de leenvergoeding mee kan financieren en een verplichte marge kan aanhouden).

Fast forward naar het moment dat aandeelhouders in VVD erachter komen dat ze geflest zijn; de aandelenprijs van VVD stort in naar EUR 1 per aandeel. U koopt dan voor 1 EUR één aandeel VVD en dat aandeel geeft u terug aan de degene waarvan u die geleend heeft. U had immers een lening in één AANDEEL en niet euro's (in dit geval EUR 10). Zonder de bijkomende kosten heeft u nu EUR 9 winst gemaakt.  

Bij de GameStop short sellers ging het dus mis, want een groep particuliere beleggers gingen als een kudde dolle stieren long in het aandeel. Dit deden ze niet door de aandelen te kopen, maar door call opties op het aandeel te kopen. Hierdoor zitten zij er met een hefboom in. De verkoper van de opties zal zich echter ten dele indekken tegen het prijsrisico; hij moet immers de kopers van de calls uitbetalen als de prijs voorbij de strike gaat. De optiehandelaar kan dit doen door de stukken zelf (deels) te kopen of ook proberen put opties te verkopen. In ieder geval veroorzaakte deze optieroute dat er een versterkte vraag naar de onderliggende stukken plaatsvond (gamma vortex).  

Hierdoor steeg de prijs van het aandeel waardoor de short sellers meer en meer marge bij hun broker moesten storten en/of de stukken moeten leveren aan de uitlenende partij omdat deze de aandelen terug eiste. Dit forceert de short sellers om de stukken in de markt terug te kopen, wat de prijs nog verder opdrijft en zo verder. Dat is dus een short squeeze.

Nu is dit een spel wat vaker wordt gespeeld; kies aandelen waar veel shorts in zitten (short interest) en jaag de prijs omhoog door als een lompe beer de stukken te kopen. Hierdoor stijgt de aandelenprijs snel en wordt het spel in gang gezet. De short sellers gaan dan nog meer short en dan is het een game of chicken.

De short sellers hebben echter één enorm nadeel in dit spel: hun positie heeft de potentie voor oneindige verliezen (aandelenprijs heeft geen maximum), terwijl de long gaande beleggers alleen maar hoeven te vrezen voor hun inleg (100 procent is het maximum want minimum aandelenprijs is 0). De Reddit WallStreetBets Muppets (6 miljoen groot) zagen hun kans schoon en het resultaat heeft iedereen nu kunnen aanschouwen; verschillende hedge funds die short zaten hebben met grote verliezen hun posities moeten dicht zetten en de Muppets vieren feest met spectaculaire winsten.

Maar hetgeen wat heeft plaatsgevonden is niets meer of minder dan koersmanipulatie. Nu is dit in dit geval (zover ik het kan overzien) legaal gegaan, want de enorme shortpositie in GameStop vroeg er om (het hedge fund dat figureerde in The Big Short film (BINDENDE KIJKTIP!) zat bijvoorbeeld long!). Echter, het is alleen maar een technische actie want het fundamentele verhaal van het bedrijf blijft staan. GameStop kan dan sneller naar online migreren en zo voorts, maar dat zal de huidige hoge waardering nooit en te nimmer kunnen rechtvaardigen. De Muppets zijn Muppets omdat ze als een kudde achter elkaar aanlopen zonder dat ze ook maar een greintje geven om de fundamentele waarde van hun beleggingen.

Het optreden als een kudde is nu hun kracht, maar die wordt ook hun ondergang. Dat WallStreetBets het vertrouwen heeft gekregen van 6 miljoen leden is deels te danken aan de markt waar we nu al 10 jaar in zitten: een bull market. Door enorm ingrijpen van de centrale banken na de crisis in 2008, kennen aandelenprijzen eigenlijk maar één richting: omhoog. Dit geeft long beleggers de illusie dat zij briljante beleggers zijn want ja, 20% plus per jaar scoren is inderdaad top (voor je het weet gaan zij over zich zelf praten in de derde persoon).

En er is ook niks mis mee met dit soort (momentum-) beleggen, maar ga niet pretenderen de kennis te hebben van het waarderen van bedrijven; the tide lifts all boats is de reden van succes. De centrale banken (nu ook bijgestaan door de fiscale verruiming van vele overheden) hebben de markten tot waanzin gedreven. Een paar Reddit hoodies die flink scoren is daar een symptoom van.   

De echte kunde is als deze long beleggers de markt zodanig timen dat ze vlak voor de krach uitstappen (en voor de bikkels: omslaan naar short). Ik vergelijk deze markt vaak met een stoelendans: iedere belegger denkt van zichzelf dat hij op tijd een stoel kan vinden als de muziek (werking monetaire & fiscale stimulatie) stopt. Echter, voor de meesten zal dit niet het geval zijn.

Maar aan de zijlijn blaffen, dat is ook geen moer aan. Dus voor die (en voornoemde beleggers) kan ik het boek Dao of Capital aanraden van Mark Spitznagel. Mark die, samen met Nassim Taleb (Black Swan en Antifragile) het hedge fund Empirica en Universa heeft opgericht, adviseert professionele beleggers. Maar zoals hier te lezen valt, zien Taleb en Spitznagel ook veel onkunde bij zelfs de grootste professionele beleggers. Dus zowat iedereen is een Muppet! Zoals in het boek Dao of Capital is beschreven, ligt dat vooral aan de menselijke aard (hyperbolic discounting). Mensen die dat doorhebben en zich er tegen kunnen verzetten, die kunnen uiteindelijk goed rendement behalen tegen acceptabele risico’s. Mocht mij dat niet lukken dan wil ik bij dezen alvast die plek in de “O” voor mijzelf reserveren.