Geenstijl

Een essay, geschreven met een gefrustreerde blik over de schouder.

Wat begon als een kleine stroming is nu een tsunami van “wokeness”, en nog hebben de meeste mensen niet door dat ze overspoeld worden door - en verdronken worden in - een oceaan van waanzin. We zeggen zonder voorbehoud: op de GeenStijl-redactie zagen we de stroom al jaren aanzwellen tot een niet te stuiten golfbeweging. Als stuurlui aan de wal hebben we onze roze reddingsvesten al een tijdje aan, want de Inclusitie komt ook weer een keer voor ons - maar toch moeten we met lede ogen (en veel vermoeide frustratie) constateren dat zelfs nu het water ons naar de lippen rijst, de meeste mensen nog steeds niet doorzien op wat voor ijsberg we afstevenen. De band speelt vrolijk verder, ketelmuziek klinkt uit de machinekamers, en we raken met het stoom uit de oren steeds meer op drift.

Een ramp lijkt onvermijdelijk.

Het postmoderne, intersectionele marxisme dat als een verwoestende vloedgolf over het Westen rolt en in haar kielzog het vrije denken en het open debat naar de kelder cancelt door woorden te verbieden, debat- en denkpatronen verdacht te maken en vrije (blanke) individuen, openbare instituties, de rechtsstaat en liberale politieke systemen van “institutioneel racisme” te betichten, overspoelt ons landje en we blijken niet alleen fysiek onder zeeniveau te liggen: mentaal staan we ook behoorlijk ver onder water. Je had het kunnen zien aankomen, zoals velen die hier al langer en vaker lezen kunnen en zullen beamen.

Eerst even een stukje terug.

Sinds de opkomst van het internet is de digitale frontier een plaats geweest waar vrijdenkers als eerste samen kwamen om hun gedeelde irritatie over de gezapigheid en brave burgerlijkheid van dit land te uiten. Dit weblog is daar uit voortgekomen: het is geboren uit een behoefte om buiten de kaders van omroepzuilen en drukpersdenken in meer vrijheid (en met meer humor) te kunnen polemiseren. 

Spetterpoep op forumwanden
Wat Pim Fortuyn deed voor de politiek (aantonen dat de bandbreedte van denken in Den Haag veel bekrompener was dan men zelf dacht of vond), deed het internet voor media, cultuur en onderwijs. Ook dat waren (nee: zijn) drie maatschappelijke fundamenten die zichzelf progressief en ruimdenkend achten, maar in werkelijkheid veel krappere kaders kennen dan ze zelf kunnen of willen zien. Als je van binnenuit denkt dat je de hele wereld bestrijkt met je gelijk, kun je nou eenmaal niet voorbij je eigen muren kijken (en ja, wij zijn ongetwijfeld ook bekrompen of bedaagd in sommige zaken, maar dat is nu ff niet het punt, OK?)

Ze hebben het nooit erkend maar wel altijd gevoeld: levendig is de herinnering aan hoe met name de ‘oude media’ reageerden op de opkomst van het internet. In de dode bomen dacht men dat het wel over zou waaien, het duurde jaren voordat kranten door kregen dat een digitaal bereik vele malen makkelijker te vergroten is dan een analoge oplage op dode bomen. Bovenal voelden ze zich betrapt, zonder het toe te willen geven. Dat internet, daar zat een ánder geluid, een tegengeluid, een geluid dat op het Mediapark en in de Grachtengordel nauwelijks gesproken of gehoord werd. Door het af te doen als onfatsoenlijk, respectloos of agressief, kon de suggestie nog een tijdje blijven bestaan dat de waarheid nog altijd op het Mediapark woont, of in de anonieme herenhuizen der hoofdredactionele commentaren, en dat het internet slechts een houten outhouse voor de onderbuik is, waar met spetterpoep tegen de forumwanden wordt geschreven.

Andersom bloeide het internet juist op, met een energie van nieuwe ontdekkingen. Niet alleen door technologische ontwikkeling, maar ook in het besef dat de wereld wel degelijk groter is dan de blik die het NOS Journaal ons biedt. Online werd het beeld steeds scherper, hoe progressief gedachtengoed zich sinds het einde van de jaren ‘50 in de media (maar ook in cultuur en wetenschap) had ingevochten, zich had genesteld, en de instituties over had genomen. Een digitale tegencultuur daagde die ideeën uit, verbreedde de blik op de wereld en had vooral een ongeremde tolerantie voor overtuigingen die afweken voor de norm. Vrijheid van meningsuiting, in een horizontale directe democratie, met op de koop toe gratis grijze pijprokers die in afschuw grimasten, omdat hun morele gelijkjes lachend werden uitgedaagd.

Toen vlogen er radicale moslims in twee torens op Manhattan, kort daarna werd Pim Fortuyn vermoord door een extreemlinkse activist, en met de afslachting van Theo van Gogh viel ook in Nederland een levend baken van de vrijheid ten prooi aan de radicale islam. Het progressieve (en arrogante) wereldbeeld van Francis Fukuyama’s einde van de geschiedenis werd van de sokkel getrokken, en tussen de oude media en het internet laaide Samuel Huntingtons Clash of Civilizations in alle hevigheid op - om nooit meer uit te doven.

[Chriet Titulaer Voice Over Intermezzo]
Het internet evolueerde zelf ook. Met de komst van social media-platforms werd de toegangsdrempel tot het web verlaagd. Van oudmedialen tot je eigen omaatje: iedereen sprong op de rijdende trein die altijd overal heen kon. Internet: het echte huis van de toekomst!
[/Chriet Titulaer]

Globalisering is door sociale media virtueel versneld en met het openstellen van het internet voor iedereen, won de progressieve mediaan van de dociele massa ook online snel terrein, in een groeiend territorium dat werd bewaakt door de voetsoldaten van De Toon en Het Fatsoen. In het kielzog van het grote publiek vervolgde het socialistische ideaal van de Lange Mars door de Instituties zijn weg op het internet, tegenover een groeiende groep burgers die zich sinds de moord op Fortuyn maatschappelijk ongehoord, of politiek ontheemd voelt.

Die laatste groep heet rechts te zijn, maar is net zo goed midden en links: het zijn de al zo vaak besproken ‘gewone mensen’ die op drift zijn geraakt, unheimisch in de elitaire utopie die ‘Europese Unie’ heet, overgeslagen in de neoliberale omslag die de sociaaldemocratie heeft gemaakt, uitgefaseerd in de ge-outsourcete of gerobotiseerde industrie, en boventallig gemaakt in een geprivatiseerde publieke sector waar gewiekste, hoogopgeleide zzp’ers zich per uurtje/factuurtje als zorgconsulent, ‘verandermanager’ of fusiebegeleider goed laten betalen in de woningsector, het zorgsysteem of het publieke bestuur.

**De strijd om de individuele identiteit
**Desalniettemin, of misschien wel mede daardoor, is de nadruk steeds meer komen te liggen op de individuele identiteit. Iedereen wil tonen wie hij of zij is, en laten zien hoe goed het gaat - ook als dat niet zo is. Sociale media, een zeepkistje voor alle ideeën, elk ideaal en ieder individu. In die identitaire strijd om collectieve eigenheid kwamen minderheden en marginale groepen uiteraard ook steeds meer naar voren en dat is niet per definitie slecht (integendeel), maar omdat er zo veel individueel identitair belang aan gehangen wordt, en steeds minder een collectief, fundamenteel maatschappelijk idee, beginnen instituten te botsen met het individu in een wereld die sneller globaliseert dan de gemiddelde mens aan kan.

Het identitaire denken, en dan met name vanuit het perspectief van minderheden en margegroepen, had sinds de Frankfurter Schule al voet aan de grond in de sociale wetenschappen. Jurgen Habermas, Max Horkheimer, Theodor Adorno, Charles Wright Mills - het is hier geen wetenschappelijk discours, dus we gaan kort door de bocht en zullen niet te veel tekstruimte verspillen aan wat je kunt samenvatten tot Marxistische denkbeelden, gebundeld in de Critical Theory, waaruit uiteindelijk de postmoderne censuurbeweging der Social Justice is voortgekomen - da’s dus die ellende waar we nu middenin zitten en waarin er ineens 167 genders blijken te bestaan, waaronder mannen die ook kunnen menstrueren, vrouwen die een nieuwe golf van geagiteerd feminisme aanwakkeren, er zeventien letters aan de flikker-vermicelli der LHBT zijn toegevoegd, en natuurlijk alle Black Lives apart moeten worden vermeld als individuen die stuk voor stuk Matteren. 

De gedeelde vijand is blank, meestal man en ontzettend broos
Al die unieke eenlingen hebben één gedeelde vijand: de blanke mens (de mannelijke variant, meestal), en zijn instituties: democratie, liberalisme en het kapitalisme. Dat zijn “racistische” en “onderdrukkende” systemen met een “koloniale mentaliteit” die zijn gebouwd op “onschuldige lichamen” van “slachtoffers” van de “witte man”. Maar als deze “witte man”, die zo veel macht en repressie zou uitoefenen en daarom levensgevaarlijk zou zijn, zich echter verzet tegen zo veel en zulke heftige verwijten, wordt hem “witte fragiliteit” verweten: dan is de grote nemesis plotsklaps een broos poppetje. Van enige rationele verhoudingen kun je de Woke-beweging inderdaad niet betichten.

Met #MeToo wordt de man gedwongen zijn oneigenlijke macht over vrouwen te erkennen, “Black Lives Matter” impliceert door slimme naamgeving dat je er eigenlijk nooit tegen kunt zijn (probeer het vooral wél), het hele intersectionele soepie poseert zich als “anti-racismebeweging” (waar je ook niet tegen kunt zijn, want wie is er vóór racisme?), en de knokploegen van deze identitaire treinramp noemen zich “Antifascisten” - waarmee ze hun op uniformen gelijkende zwarte kleding, openlijke intimidatie en occasionele geweldsoprispingen kunnen (laten) rechtpraten als een noodzakelijke strijd tegen “nazi’s” (lees: blanke mannen en ‘boomers’ - een onschuldige maar gehate bevolkingsgroep die inmiddels zo ongeveer iedereen boven de vijftig beslaat).

De opbouw van deze ontwikkeling signaleren we al jaren, is ontsproten aan (Amerikaanse) universiteiten, doorgesijpeld in de populaire cultuur, individueel opgeraapt door met name jongeren en als identitaire beweging geadopteerd door “progressieve” linkse politiek en mainstream media. Ineens hebben we een “cultuuroorlog”, of zelfs “revolutie”, al ruikt het qua retoriek, plunderingen en vandalisme tegen standbeelden vooral naar devolutie. Maar ze zijn misschien wel met meer - en mogelijk zelfs aan het winnen.

Van George Floyd naar Zwarte Piet. Helder?
Ook in Nederland, waar Zwarte Piet al jaren tot symbool van “institutioneel racisme” wordt belasterd, en waar het van halve veldslagen bij de intocht in Gouda tot een snelwegblokkade in Friesland nu tot Amerikaanse civil rights movement proporties is uitgegroeid of liever: daartoe is geforceerd, na de dood van George Floyd.

Zoals Hans Teeuwen zo helder uitlegde in ons eigen podcastkeldertje (fragment hieronder): aan de gruwelijke en door werkelijk iedereen verafschuwde dood van George Floyd in Minneapolis werd onmiddelijk een racistisch motief toegekend, en in Nederland zonder enig voorbehoud gekoppeld aan Zwarte Piet. Die vervolgens met fysiek geweld bedreigd werd door een “woordkunstenaar” met een abonnement op NPO-talkshows, waar niemand hem kritisch bevroeg over zijn agressieve uitspraken - laat staan dat hij moest toelichten hoe hij de absurde mentale hindernisbaan wist af te leggen om van Amerikaans politiegeweld een rechte lijn te trekken naar de vrolijke protagonist van een Nederlands kinderfeest.

Amper twee maanden na Floyds dood hebben deugbrigades in media, politiek en marketing stapels nieuw beleid voorgesteld, slogans aangepast, producten uit schappen gehaald en is het grote adverteerdersbellen om een vermeend “racistische” Zwarte Piet-grap ook weer begonnen. De nieuwste oprisping van de identitaire inclusitie is een losgeld-eis “meldpunt” voor discriminatie op redacties, waarvoor wordt gepleit in een manifest waarvoor meer dan 300 elitaire mediamakers zich geroepen voelden om een krabbel onder te zetten - en daar overigens volkomen terecht bakken met hoon voor incasseerden, want er is heus wel een béétje tegendruk. Online althans: alle MSM berichtten enthousiast over het nieuwe zelfgeselspel waarmee hun eigen werkvloeren tot goelags worden herschreven.

Want ja: Damned if you do, damned if you don’t, en dat is allemaal onderdeel van het marxistische eindspel: De Amerikaanse schrijver, wiskundige en politiek commentator James Lindsay trekt een directe lijn van de socialistische Italiaan Antonio Gramsci’s theorie van de Lange Mars door de Instituties uit de jaren ‘20 van de vorige eeuw, naar het huidige proces van het tot paria maken van iedereen die niet buigt voor het heilig verklaarde drie-eenheid Diversiteit, Inclusiviteit en Billikheid, die hij in het Engels afkort tot DIE (Diversity, Inclusion, Equity). Die Lange Mars nadert zijn voltooiing in “essentially creating a new form of fascism out of a nominally anti-fascist project spanning much of the last century.”

De toorn van de Woke Inclusitie
En dat, lieve mensen (mag je dat nog zeggen? - red.), zien we dus al jarenlang ontwikkelen. We zien deplatforming, cancel culture, het tot racist (of fascist) verklaren van mensen met afwijkende opvattingen, of van individuen die niet snel genoeg knielen. Nog harder aangepakt worden degenen die dénken aan de goede kant te staan - totdat ze een fout maken (hoi Sunny Bergman, you just got cancelled). Van J.K. Rowling tot Johan Derksen: niemand is veilig voor de toorn van de Woke Inclusitie.

Maar is racisme en discriminatie, laat staan onderdrukking, echt het allergrootste probleem van onze vrije, liberale samenleving? Is etnisch profileren door de politie een zuivere vorm van racisme, of een vervelende bijwerking van misdaadstatistieken, praktijkervaring van politiemensen en een doelgerichte inzet van opsporingsmiddelen? Is een toetsingscriterium van de Belastingdienst dat op dubbele paspoorten checkt bij het toekennen van toeslagen “institutioneel racisme” (niet per definitie, nee: men kijkt niet naar huidskleur, en die toets bestond vanwege roomblanke Polen-, Bulgaren- en Roemenfraude uit het recente verleden. Dat het tot verkeerde uitkomsten leidde, is evident, maar dat is niet omdat het systeem intrinsiek racistisch is). Is Zwarte Piet racisme, en het verontwaardigde verweer van nog steeds een meerderheid van Nederland tegen dat tamelijk absurde verwijt daar echt een “bewijs” van?

En heeft Dit Land eigenlijk geen andere, veel grotere en vooral veel dieper gewortelde problemen, met een veel groter plofgevaar maar vooral een veel rationelere bron en oorsprong?

Juist nu (JUIST NU! - red.), in tijden van corona, vallen mensen vaker en sneller tussen de mazen van de maatschappij en dat is echt niet omdat er zo veel “racisme” en “discriminatie” is in Nederland, dat is omdat de kloof tussen burger en bestuur, de kloof tussen arm en rijk, en de kloof tussen de somewheres en de anywheres steeds pijnlijker zicht- en voelbaar wordt. Waar blijf je als relatief hulpeloze chronisch zieke of bejaarde als je mantelzorg niet binnen mag? Hoe moet die ene eenzame of mentaal getroubleerde wijkgenoot, die in het buurthuis of de kroeg op de hoek staande werd gehouden, zich redden als de bar gesloten is? Hoe overleef je de bureaucratie van de belastingdienst en hun toeslagensysteem wanneer je ten onrechte voor grote bedragen wordt aangeslagen? Zelfs bij het UWV moet je al minimaal op havo-niveau kunnen invechten om het recht op uitkering bureaucratisch te kunnen claimen - en het aantal werklozen loopt op terwijl de deugkoffiebonen van Starbucks (en vele anderen) wel stoppen met adverteren op sociale media “vanwege de haat en het racisme”, maar nog steeds geen belasting betaalt om uitkeringen van op te kunnen hoesten.

Het loodzware zwaard van de valse racismebeschuldigingen
Met al die opkroppende frustratie onderhuids borrelend, vechten we elkaar de tent uit over de kleur van een kindervriend, die volkomen irrationeel als “racisme” is geoormerkt door een klein clubje gesubsidieerde drammers die in het diversiteitsplaatje van progressief links passen, en die door een media- en cultuurelite tot kruisridders voor individuele vrijheid zijn geslagen met het loodzware zwaard van de valse racismebeschuldigingen, dat ons nu allemaal boven het hoofd hangt. Dat komt weer omdat de media een ivoren zuil in de samenleving vormen, die steeds minder nieuws, feiten of maatschappelijke beschouwingen brengen, maar vooral zichzelf propageert. En dat dan natuurlijk weer het liefst in de Goede Hoek: aan de kant van de ”progressieve, inclusieve en diverse samenleving.” Allemaal ook weer een direct gevolg van woke + sociale media: individualisatie van het nieuws, maakten de journalist tot onderwerp van zijn eigen verhaal. Uitleg van voorgaande alinea zin in 1 naam: Erik Mouthaan. Need we say more?

(Intermezzo: Het is letterlijk een reden dat wij alles nog in koninklijk meervoud schrijven, en onder nicknames: individueel zijn wij niet GeenStijl, maar GeenStijl zijn wij wel allemaal samen - de reaguurders incluis. Maar dat terzijde - red.)

De politiek heeft ondertussen, en ook dankzij sociale media, de nieuwsmedia niet meer nodig. Op alle denkbare platforms profileren politici zich, met hun eigen beeldmerken, hun eigen oneliners en vooral hun eigen waarheden. Voorlichtingsafdelingen van ministeries heten zonder ironie (want ironie is ook al bijna verboden) “newsroom” en nooit eerder liepen er zo veel persvoorlichters, woordvoerders en spindokters rond onder de Haagse Kaasstolp. Op het democratische fundament van dit land is een reclamezuil gebouwd, waar een partij als de vvd zeer bedreven blijkt in het in neonletters vermarkten van hun eigen verhaal (“Chat met Klaas Dijkhoff over...”), en nieuwe partijen als Forum voor Democratie meer lijken op een media- en marketingbureau met een politieke afdeling, dan op een politieke partij met een ingetogen persbeleid. Geef het nog een paar jaar, en alle partijen maken hun eigen “Journaal”.

Ozcan, Halina, Sigrid&Rob
We zien dit. We zagen dit. Het is al jaren aan de hand. En altijd dachten we: er komt een moment, dan overspelen ze hun hand, en dan ziet iedereen wat wij zien. Niet omdat wij zo veel slimmer zijn - nee zeg, we benne maar bleue bloggers. Maar omdat wij op het internet wonen, en daarom qua informatiepositie & media-overconsumptie altijd een stukje voor in de bocht liggen op de meeste andere mensen. Die ons wel in zouden halen. Dat dachten we met de radicale islam na Charlie Hebdo, Nice, Bataclan, Zaventem, Manchester - maar nog steeds is het een bijna onbespreekbaar, sociaal uiterst brandbaar onderwerp. We dachten het met de Woke cultuur van de social justice warriors, die met steeds grotere onredelijkheid toch steeds meer terrein weten te winnen. Maar het schiet nog niet op, met het weerwoord. Zijn we al te verdeeld geraakt en/of gemaakt?

Natuurlijk, het verzet tegen de advertentieboycot van die totale lul Arie Boomsma was enorm - waarna hij toen de schade al aangericht was toch nog snel even zei dat Johan heus geen racist is. Maar ook Ozcan Akyol, die eerst alle Derksenfans nog “oude conservatieve nationalisten” noemde, voelde de opiniewind draaien en ging alsnog razendsnel pleiten voor ‘meer dialoog’ en handreikingen en dat soort lauwe drek. Helaas, het is niet genoeg: Halina Reijn, Hadewych Minis, het genootschap van hoofdredacteuren, Sigrid Kaag en Rob Jetten: de lijst van nuttige idioten is lang, wordt steeds langer, en heeft maximaal toegang tot platforms die zichzelf voor de Woke Inclusitie lenen. Voor het weinige verzet dat intern bestaat moeten we gezien wat ze over zich heen krijgen - hoi Fidan Ekiz - vrezen dat het wellicht niet vol te houden is.

Een gapend gat waarin je niet kunt schuilen
Want er wordt te gretig geknield, de ruggengraatjes buigen, het gif van de marxistische mars-leer dringt steeds dieper de samenleving in. Sociale situaties worden riskanter, werkomgevingen onveiliger, woordjes verboden, het open debat zucht onder intimidatie en groepsdruk. Het zwijgen van de zich veilig wanende meerderheid (die ook echt nog wel aan de beurt komt) trekt een gapend gat in de publieke ruimte, waarin je niet kunt schuilen. En dat alles komt vooral van bovenaf, van een elite in de politiek, de media en de culturele sector, waar mensen in bewegen die platforms, bereik, een goed inkomen, subsidie en/of aanzien hebben, maar zichzelf toch onderdrukt wanen of tot slachtoffer bestempelen en die een rassenstrijd voeden, waar in werkelijkheid een klassenstrijd sluimert. Wie alleen de kranten en de televisie volgt, wordt nooit wijzer - voor alle anderen is er vooral frustratie. De frustratie van de lange bocht door de irritaties, die we al jaren voelen, maar waar ondanks alle stuwende symptomen de massa nog steeds niet snel genoeg doorheen komt.

Zolang we constant over onze schouder moeten blijven kijken, kunnen we niet vooruit blikken om te zien hoe dit ooit goed af kan lopen.

...maar u alhier, de trouwe lezer en de vaste gast, weet wat er aan de hand is en ziet het gebeuren. Hoe lang kan een vrij, onverveerd en onafhankelijk weblog als dit roze rukbunkertje nog bestaan? Wij vragen het u af. En om een bijdrage. Doneren doet ons niet knielen, een Erelidmaatschap houdt de rug recht. Dank u.