Geenstijl

In het laatste boekje van Jeroen Dijsselbloem wordt gedaan alsof Griekenland door de standvastige solidariteit van de PvdA gered is. Sappige soapverhalen dat Mark Rutte aan een zijden draadje hing. Hij verbrak verkiezingsbeloftes, de VVD-fractie was scherp verdeeld, maar lieten Mark toch net niet vallen. 

Dijsselbloem profileert zich als Europees staatsman en komt met een autofellatio dagboekje. Daarvan is weinig meer te controleren, omdat alle belangrijke vergaderingen tijdens de crisis niet genotuleerd zijn. Als echte maffioso zijn er geen sporen achtergelaten, blijft onduidelijk wie de capo di tutti capi is en hoe zijn burgers in Nederland & Griekenland zijn afgeperst. Bij het ESM is deze bestuurscultuur van onschendbaarheid en geheimhouding opgenomen in de oprichtingsakte. 

Geld vragen voor persoonlijke memoires is een trap na. Onze grondwet eist dat deze informatie gratis en direct met ons parlement wordt gedeeld. Alleen daarom al is Dijsselbloem geen democraat. Yanis Varoufakis geeft nog steeds gratis zijn visie, ik hoop dat zijn opnames uitlekken.

De noodpakketten zijn niet terugbetaald

De rente en aflossingen van het eerste noodpakket, werden betaald met het tweede noodpakket, en zo verder. In 2015 was de Griekse staatsschuld 323 miljard euro. Nu vier jaar later, is de Griekse staatsschuld 322 miljard, waarvan nog steeds 80% gefinancierd door IMF, ECB, ESM en EU-lidstaten. Iets wat Yanis zag aankomen, en daarom voorstelde. 

Iets wat Dijsselbloem zich herinnert als "Hij tetterde rond dat hij geen steunpakket wilde en meldde ook nog even tussendoor dat ze niets terug wilden betalen. De chaos was compleet." Wat Jeroen toen een radicaal voorstel vond, is de afgelopen vier jaar netjes uitgekomen. Het was geen voorstel, maar een voorspelling.

Grootkapitaal is gered

De noodpakketten waren ook een herhaling van zetten. Oude schulden betalen met nieuwe. Iets wat nu minder vaak gebeurd, omdat de looptijden zijn verlengd. Het meeste geld van de eerste redding ging via Athene direct door naar Franse en Duitse banken. Het grootkapitaal heeft gegokt, de belastingbetaler verloren. 

Jeroen Dijsselbloem ziet het als zijn grootste prestatie dat het grootkapitaal misschien moet meebetalen aan nieuwe reddingen. Zonder steunpakket was er geen euro belastinggeld naar het grootkapitaal gegaan. Wat Jeroen jaren gekost heeft om deels te regelen, stelde Yanis voor.

De draagkracht van Griekenland is niet verbeterd

Binnen de originele begrotingsregels mocht een euroland maar 60% van zijn binnenlands product als staatsschuld hebben. Griekenland zat in 2014 op 175%, en nu op 180%. Terwijl de Europese economie gematigd groeit, stagneert Griekenland al drie jaar op rij. De draagkracht daalt. Iets wat fundamentele oorzaken heeft, zoals de forse emigratie van talentvolle jeugd.

Brussel heeft een nieuwe theorie bedacht. Een schuld wordt als houdbaar geacht, zo lang er rente en aflossing betaald wordt. Dat is dezelfde denkfout als de AAA-rating van Amerikaanse systeembank Lehmnan Brothers op de dag dat ze failliet gingen. De waan van de dag wordt aangegrepen om Griekenland gezond te verklaren, maar het gaat om de toekomst.

Achilleshiel

Griekenland is afhankelijk van een ECB dat de rente op nul houdt, zodat samen met de risico-opslag van private partijen de staatsrente betaalbaar blijft. Als de gemiddelde rente over de Griekse schuld met een procentje stijgt, heeft Griekenland een extra begrotingstekort van bijna twee procent. In september 2019 gaat de ECB de rente verhogen.

Griekenland is ook afhankelijk van een ECB die agressief andere Europese staatsschulden opkoopt. Dan hoeft Griekenland op de kapitaalmarkt minder te concurreren met landen die een veiligere schuld aanbieden met een vergelijkbare rente. Eind dit jaar wil de ECB stoppen met het opkopen van schulden.

Eeuwige Griekse ellende

De Nederlandse staatsschuld daalde van 452 miljard in 2014 naar 416 miljard nu. Daalde van 68% BBP in 2014 naar 56,7% nu. Die aflossingen werden mogelijk door economische groei. Ook zorgt economische groei voor een hoger BBP, een lager schuldpercentage en dus betere draagkracht. Een helder mechanisme, maar Dijsselbloem exporteerde het niet.

20% werkeloosheid en 40% jeugdwerkeloosheid in Griekenland geeft een enorm ongebruikt menselijk kapitaal. De EU heeft gemiddeld een begrotingstekort van een procent, Griekenland een overschot van 0,8%. In dat tempo duurt het slechts anderhalve eeuw voordat de schuld onder de 60% duikt. Het gebrek aan investeringen nu, geeft gebrek aan rendement en groei in de toekomst.

Vrij van ratio

Yanis schreef dat hij in Brussel een *slikken of stikken-*omgeving tegenkwam. Er was geen interesse om Grieken aan het werk te zetten. Dalende werkloosheid geeft stijgende belastingopbrengsten vanuit arbeid en consumptie. Dijsselbloem zet hem weg als een dorpsgek, terwijl Yanis wijst en wees op het gebrek aan economische groei.

Voorzitter van die vergadering, Dijsselbloem geeft dat nu ook eindelijk toe: "Het enige dat we moesten doen was eenheid uitstralen en zeggen dat we in gesprek waren over een noodpakket om de boel te stabiliseren. Varoufakis moest daarbij beloven dat hij oude afspraken na zou komen en dat de leningen werden terugbetaald.”

De oude afspraken waren leidend, niet hun schade. Stoom afblazen mocht, onderhandelen of samenwerken niet.