Geenstijl

Vis rot aan de kop

De verhalen doen al langer de ronde binnen de politie: agenten die niet willen optreden bij een koranverbranding, demonstraties van Extinction Rebellion of Joodse manifestaties, schreef de T. naar aanleiding van het interview met de twee voormannen van het Joods Politie Netwerk. Een deel van die weigeraars zal van moslimhuize zijn maar vermoedelijk ook van anti-Israël en anti-Joodse partijen als PvdAGroenLinks (bovendien pro-XR), DENK en Forum voor Democratie.

Volgens hoofdcommissaris van Amsterdam Peter Holla klopt het verhaal niet, in zijn eenheid leven naar eigen zeggen geen morele bezwaren bij het bewaken van Joodse objecten in de stad. Die opmerking staat ook haaks op de woordvoering van de Nationale Politie – de laag boven Holla – die begin deze week zei dat er bij de politie begrip is voor agenten die morele bezwaren hebben tegen bepaalde werkzaamheden. En dat daar bij het maken van de dienstroosters rekening mee wordt gehouden. Later probeerden de mensen van korpschef van de Nationale Politie Janny Knol die opmerkingen weinig overtuigend terug te draaien. De twee Joodse klokkenluiders werden hoe dan ook voor de tram gegooid.

In de Nationale Vergaderzaal wist ChristenUnie-fractievoorzitter Mirjam Bikker dinsdag echter een plenair debat over de kwestie af te dwingen (PvdAGroenLinks was tegen, goh!), al is het gezien de vele begrotingsdebatten op de agenda de vraag wanneer dat plaatsvindt.

Dat geeft minister van Justitie en Veiligheid David van Weel (VVD) de tijd om zijn woorden van afgelopen week te heroverwegen. Hij zei bij WNL dat er bij de politie geen ruimte is voor weigeragenten. “Op het moment dat je je politie-uniform aantrekt, ben je neutraal en voer je je taak uit.” Daarna gaf hij de schuld aan de woordvoerders van de politieleiding: “Korpschef Janny Knol heeft dit niet gezegd. Dat is de woordvoering geweest en het is verkeerd naar buiten gekomen. Zij vindt dit niet”

Rode lijn in deze affaire: de politieleiding blijft steeds buiten schot. Terwijl die nou juist hoofdverantwoordelijk is voor het probleem, niet de eenvoudige agent op straat die zich beklaagt over uitrukken bij koranverbranding, XR-demo of Joodse manifestatie. Want die pakt slechts de ruimte die hem al jarenlang geboden wordt.

Terwijl het de politieleiding is die ervoor heeft gezorgd dat er iets schort aan de leergangen van de Politieacademie. Er wordt daar overduidelijk niet onderwezen dat je als agent je geloof en je persoonlijke opvattingen thuislaat, dat er zoiets bestaat als de scheiding van kerk en staat. Agenten hebben ook geen goede voorbeelden. In 2003 vond de eerste politie iftar plaats in – niet verrassend – Amsterdam, 21 jaar later heeft de islamitische religieuze bijeenkomst zich als een olievlek over politieland verspreid (in Den Bosch gaan ze na afloop zelfs met de koning van Marokko op de foto).

Dat de wijkagent tijdens de ramadan een keer een vorkje mee prikt in moskee of buurthuis is logisch en raadzaam qua contact met de buurt maar het religieuze vreetfestijn is inmiddels een geïnstitutionaliseerde blauwe traditie. En het is de politieleiding die al twee decennia de ruimte aan deze ongein geeft, een vorm van zelfislamisering. Dat is dan ook de reden dat de discussie over agentes en boa’s met hoofddoeken zo’n vlucht heeft kunnen nemen: niemand aan de top zei: NEE, dat gaan we niet doen. En nu aan het werk!

Het politieonderwijs had al die tijd als een fenomenale wasmachine van de Verlichting kunnen draaien maar de leiding voelt daar niet voor en de politiecommissarissen laten zich na zonsondergang liever fêteren op een iftar dan dat ze de straten veilig houden. Vis rot aan de kop.

Over het goede voorbeeld geven gesproken. Van Weel draagt de laatste debatten geen das meer, oogt bleekjes en maakt over het geheel nu al een verpieterde indruk. Qua werkdruk en de last die persoonsbeveiliging meebrengt zal hij ongetwijfeld in hetzelfde regime zitten als zijn voorgangster. Maar Dilan Yesilgöz zag er als minister altijd uit om door een ringetje te halen. Een ander verschil: zij nam het wél altijd op voor de gewone agent.