Geenstijl

Van wit geld moet men dan dus zwart geld maken!

Door de lockdown en Covid-19, hebben de centrale banken flink uitgepakt. Iets wat in de vorige bijdrages van dit bankblog aan bod is gekomen. Een systeemcrisis lag (ligt?) op de loer en groot ingrijpen was nodig. Het systeem was al geheel kromgegroeid, maar om nog een kans te hebben om de boel grotendeels en geleidelijk recht te zetten, was dit ingrijpen nodig. De economische depressie zal er echter niet minder om worden. Nu is de vraag of beleidsmakers de handschoen oppakken en orde op zaken gaan stellen. Ik koester de hoop wel, maar de verwachting niet. Megabelegger Ray Dalio verwacht zelfs dat we binnen drie jaar een nieuw monetair systeem gaan krijgen. De reden hiervoor is in essentie dat het vertrouwen in de dollar/euro/yen/pond (etc.) zal verdwijnen. Mensen met vermogen zullen proberen de negatieve effecten hiervan te ontlopen, maar zullen geforceerd worden om wit geld zwart te gaan wassen!

Drie soorten geldsystemen

Om Ray maar weer eens aan te halen, bestaan er drie soorten geldsystemen. Het eerste geldsysteem is solide geld, waar de munt intrinsieke waarde heeft (dus de munt is gemaakt van goud, zilver, koper, nikkel, ..). Het tweede betreft papier geld wat een claim is op dit solide geld. Het derde systeem is waar elke link met intrinsieke waarde wordt opgeheven (zie besluit Nixon in 1971). Het probleem met het derde systeem (fiat systeem) is dus dat het niet verankerd is. Overheden willen namelijk altijd meer printen om zo van alles te bekostigen, dus oefenen zij altijd een bepaalde druk uit om monetair te verruimen. Bij Nixon waren het vooral de dure Vietnam-oorlog en sociale programma’s die toen werden opgetuigd, die het onbeperkt printen onweerstaanbaar maakte. 

Printer draait overuren

Nu 49 jaar later, zit de wereldeconomie weer eens in de problemen en moet er nog meer geld bij geprint worden. Waar de crisis van 2008 werd gezien als de grootste sinds de depressie van de jaren 30, hebben centrale banken nu laten zien wat ons te wachten staat. Zoals de grafiek hieronder laat zien, hebben de G10 centrale banken hun balansen flink laten uitdijen sinds 2008. Maar waar er toen 6 jaar gedaan werd om de balans met ruwweg USD 5.000 miljard te laten groeien, hebben de centrale banken er nu enkele weken over gedaan! Zo bezien geeft de reactie van de centrale banken aan dat er economisch echt gitzwarte tijden aanbreken en dat de meeste burgers (en politici) dit nog steeds niet doorhebben.

Currency debasement

De expansie van de centrale bank balansen komt direct ten goede aan obligaties (en aandelen)(en indirect nog veel meer financiële waardes) die eigenlijk een stuk minder waard zouden zijn zonder dit ingrijpen. De centrale banken betalen dus (bewust) teveel voor deze financiële producten en zorgen er zelfs voor dat de prijzen stijgen. Dat hebben we sinds 2009 mooi kunnen zien. Nu is er dus de overtreffende trap nodig om dit kunstje (piramidespel) nog eens te laten plaatsvinden. Echter, op een gegeven moment is de koek op. De echte waarde van die financiële producten (en dus de achterliggende bezittingen) lag al beduidend lager dan de prijzen die er voor betaald werden sinds deze monetaire waanzin begon, maar nu wordt er dus een nog grotere premie betaald. Zodra meer en meer partijen doorhebben dat het feest ten einde is, zullen zij bezittingen in de betreffende muntsoorten van de hand doen. Er ontstaat dan een klassieke run op de bank. De centrale bank!

Veeg teken

En er zijn al lange tijd tekenen van partijen die hierop voorsorteren. Net zoals Nederland en Frankrijk zoveel mogelijk dollars voor goud omwisselden totdat Nixon de convertibiliteit van de dollar in goud afschafte in 1971, zo ook nu zijn er landen die denken de bui voor te zijn. Rusland is daarvan het meest in het oog springend (nu zal alles niet in rechte lijn gaan want sommige grote kopers zullen  nu moeten verkopen door de economische crisis. Met name centrale banken van ontwikkelingslanden kunnen voor prijsdruk gaan zorgen op korte termijn.). Daarnaast is China ook een voorbeeld waar goudvoorraden hoog in het vaandel staan. Verder hebben er best wel markante repatriëringen plaatsgevonden door zowel Nederlands als Duitsland. 

Naast de centrale banken, zijn ook vele grote beleggers nu goud aan het kopen. Hierbij moet gezegd worden dat veel institutionele kopers niet of nauwelijks goud mogen bezitten (door statuten en/of regulering), waardoor de grootste zak met geld goud niet eens kan najagen. Het zijn dus met name de minder gereguleerde beleggers zoals hedge funds die zich aan de koopzijde hebben gemeld. 

Één daarvan is Crispin Odey, eigenaar van één van de oudste hedge funds in Engeland. Die gaf onlangs een interview waarin hij zei dat overheden goudbezit door particulieren weer kunnen gaan verbieden (zoals in 1933 in de VS). Mocht dat zo zijn, dan zullen de vermogende mensen nu hun geld cash op moeten nemen en daarmee fysiek goud moeten kopen zodat het niet geregistreerd staat. Van wit geld moet men dan dus zwart geld maken!

Maar makkelijk is het niet, gezien steeds meer landen cash transacties boven X bedrag niet toelaten (hierdoor moet er gesmurfd worden) en banken moeilijk doen over grote cash opnames. Dat verbod op cash wat hier eerder is besproken, kan dus ook in dit licht bezien worden. Hoe dan ook, het worden uiterst markante tijden waar het vinden van een goede plek om “koopkracht op te slaan” steeds moeilijker (en duurder) zal worden.