Geenstijl

En wij dachten nog wel ouwe bekende Aleid Wolfsen ergens op te kunnen pakken.

Beetje technisch, wel belangrijk. Dit is er aan de hand. De Volkskrant interviewde Marietje Schaake, die best prima dingen zegt over privacy en corona, en hoe zorgelijk het is als overheden uit naam van "coronabestrijding" privacygevoelige data opvragen bij tech- en telecombedrijven, die zulke data iets te gretig inleveren. Alleen: in dat interview staat één hele suggestieve, onvolledige vraag en die luidt als volgt:

"Aleid Wolfsen, voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, zegt: onder deze omstandigheden ga ik niet mijn vinger opsteken en de privacywetgeving erbij halen." Bovenstaande tweet van Kees Verhoeven citeert die vraag, zonder context, waarmee het een op zichzelf staand citaat wordt. Dus wij dachten: Hee, daar heb je onze ouwe makker Faaleid Wolfsen weer, die bij de minste tegenwind niet doet waar hij voor is aangesteld, maar gewoon lekker zichzelf te vondel legt in de hoop dat een ander het probleem wel oplost.

Dus we knakten de eigen vingers al voor een lekker snedig topic, over hoe de discussie tussen coronabestrijding en privacy niet per definitie in alle gevallen in het voordeel van privacy uit moet of hoeft te vallen, maar dat we van de baas van de Autoriteit Persoonsgegevens wel verwachten dat ie zijn rug recht houdt namenss het privacy-argument, en het debat vanuit die gedachte zal voeren. Bovenstaand citaat suggereert echter dat ie meteen op z'n rug is gaan liggen voor een zekere "overmacht" die de privacy buitenspel zet.

Dus wij googelen. Dat citaat over die vinger bestaat, en stamt van 20 maart. "Daar gaan wij niet bij staan met onze vinger omhoog en de privacywetgeving onder de arm", zei Wolfsen op de site van AP over het belang van het bespoedigen van de coronabestrijding én het voorkomen van "grote schade aan economie en maatschappij." Hij zei dat echter niet in de context van een oogje dicht doen bij het uitwisselen van privacy- en locatiegevoelige gegevens tussen telecomboeren en overheden inzake corona, of het niet op AVG-voorwaarden checken van daartoe bestemde apps. Hij bedoelde dat de AP bedrijven de "ruimte zal geven om hun volledige aandacht te besteden aan het bestrijden van de gevolgen van de coronacrisis", en dat men "deadlines voor het aanleveren van informatie aan de toezichthouder oprekt." Oftewel: als je een klacht hebt gekregen over je cookiewall, hoef je het oplossen daarvan dat nu ff geen prio te geven boven het beschermen van je omzet. Die cookiewall komt later wel.

In hetzelfde artikel van 20 maart staat dat "de coronacrisis geen excuus mag worden om de privacy helemaal overboord te gooien. De crisis mag geen opmaat worden naar een big brother-maatschappij." En het wordt nog beter:

Beter, in het voordeel van Wolfsen (en in het nadeel van Kees Verhoeven): in een nieuwsbericht van 1 april zegt de Autoriteit Persoonsgegevens expliciet dat "Locatiegegevens gebruiken om de overheid te helpen in de strijd tegen het coronavirus niet volledig onmogelijk is, maar alleen kan als daar een wettelijke regeling voor bestaat", en daar staat de AP dus wél met het vingertje omhoog. AP is niet per definitie tegen het delen van locatiegegevens ter bestrijding van corona, maar eist een wettelijke regeling want dat zien ze als "het enige antwoord" op zo'n vraagstuk. "Dat kan met een spoedwet, maar moet wel grondig. De democratische controle van het parlement is hier zeer belangrijk, aldus de AP." (U weet wel, dat parlement dat nu stil ligt terwijl de regering wel lekker doorgaat met klimaatplannen of miljardensteun aan andere landen - iets dat de AP dus tussen de regels door ook niet lijkt te pikken.)

Nog een citaat van Wolfsen: *"In crisistijd wordt privacy weleens tegenóver veiligheid of volksgezondheid geplaatst. Dat is een valse tegenstelling. We moeten én de volksgezondheid beschermen én ons grondrecht van de privacy. En dat steeds in een juiste balans." * AP is ondertussen ook bezig aan het doorlichten van & voorlichten over chat-apps als Zoom en Jitsi, die nu veel gebruikt worden maar niet allemaal even veilig zijn voor conference calls waarin gevoelige bedrijfsinformatie wordt besproken (zie citaat in tweet hieronder). Een hele uitdaging, maar wel een gezonde missie voor de AP.

Aleid en AP niet automatisch te vertrouwen
Kees Verhoeven zaait dus wantrouwen tegen een instituut dat juist zelf tamelijk openlijk haar intenties vóór (het belang van) de privacybescherming publiceert, ook in tijden van corona. Vertrouwen we Aleid Wolfsen nu helemaal, omdat een voorlichter namens hem een paar goeie citaten op de AP-site heeft geplempt? Neen, want Wolfsen lijkt ons het het type dat binnenskamers makkelijk onder druk gezet kan worden om een oogje dicht te knijpen en niets te handhaven, terwijl hij aan de publieke kant snedige citaten over het belang van privacy blijft verkondigen. Maar dat het AP "zorgwekkend" met haar eigen taakopvatting opvatting omgaat, zoals Kees Verhoeven zo suggestief beweert, is in ieder geval niet waar. Althans niet op basis van die contextloze quote.

Een onhandige vraag uit De Volkskrant wordt hiermee door D'66-Kamerlid (die, zo brengen we graag in herinnering, eerst fel tegen de Sleepwet was, en toen zijn partij ging regeren ineens volop propaganda vóór die privacysloop ging bedrijven) gebruikt om de privacywaakhond verdacht te maken. "Nepnieuws", noemen ze dat naar wij dachten binnen zijn eigen partij. En geloof ons, wij zijn er echt niet op uit om die chronische faalhaas, die tegen de 200 eigen topics op GeenStijl heeft, te verdedigen. Maar in de coronakwestie lijkt zijn Autoriteit Peroonsgegevens zich vooralsnog prima bewust van haar taak. In tegenstelling tot Kees. Maar die wisselt zo vaak van standpunt over privacy, dat ie het zelf onderhand ook niet meer weet.

En zo nog wat van die vragen
En nu het toch privacy gaat (en u zo ver gekomen bent, en er dus kennelijk wel iets om geeft). Wat wel een goeie vraag is, is hoe verpleeghuizen bezig zijn. Of hoe "anoniem" de "anonieme" data in deze Google-reportage zijn, die aan de hand van locatiegegevens per land meet welke effecten corona en lockdowns hebben. Joehoe, Aleid, werk jij ook door op zondagen in deze barre tijden?