Geenstijl

Hete klimaatcolumn van Feynman

Na deze week gaan de airco-units als warme broodjes over de toonbank, soms klassiek inefficiënt met zo'n slang door een open raam, soms een split-airco met een binnen- & buitenunit, maar het mooist weggewerkt is toch de warmtepomp die ook kan koelen. De extreme temperaturen zorgen voor een extra energievraag. 

Deze hittegolf wordt ook gezien als ons klimaat van de toekomst. Dat zegt vooral iets over de staat van ons wiskundeonderwijs. De gausskromme heeft twee punten die eindeloos langs de horizontale as doorlopen. Een nieuw record is leuk, maar zegt echt helemaal niets over het verschuiven van het gemiddelde, en laat dat gemiddelde nu net ons klimaat bepalen.

De hittegolf van deze week is niet het klimaat van onze toekomst. New York had in januari nog een sneeuwstorm, maar ligt zuidelijker dan Rome. Zonder de warme golfstroom vriezen de havens van Noorwegen dicht en gaat de Elfstedentocht regelmatig door. De winter van 1963 wordt een scenario dat jaarlijks strategische voorraden eist en warmtepompen krijgen het huis niet warm.

Het kabinet wilde ongeveer 580 miljard besteden aan een klimaatplan dat 0,00007 graden Celsius scheelt, in Science staat een beter plan, een miljard hectare bomen planten. Dat kost de helft en scheelt 1,5 graden Celsius. Dat plan is niet alleen veel haalbaarder, minder afhankelijk van onbewezen techniek en ontbrekende technici, het is vooral 21.000 keer zo effectief.

Welk deel je ook neemt van het intens dure klimaatplan, er zijn in de nieuwe eeuw veel betere maatregelen denkbaar. Het lijkt wel alsof de katholieke zelfkastijding in het klimaatgeloof centraal staat, en niet de meest veelbelovende of bewezen technologie. Lijden is belangrijker dan leiden. We lopen niet voorop qua innovatie, maar qua kosten.

De burger moet uit het autootje gepest worden. Zou 10% overstappen op het openbaar vervoer, dan eist dat een verdubbeling van de capaciteit in bussen, metro's en treinen. Zitten we echt nog op een Noord-Zuidlijn of tramtunnel te wachten? Fietsenstallingen puilen ook al uit, en auto's moeten onder de grond om ruimte te maken voor fietspaden en promenades.

De elektrische auto subsidiëren totdat deze gekocht wordt ondanks idioot dure oplaadpunten is even onbetaalbaar. €0,69 per kWh voor een snellader terwijl dezelfde energie binnen de EU voor gemiddeld €0,12 per kWh aan niet-huishoudens wordt verkocht. Natuurlijk geeft de lage bezettingsgraad en nieuwe technologie extra kosten, maar dit blokkeert vooruitgang.

Waarom wordt de fundamentele vraag overgeslagen of al die mobiliteit wel nodig is? Nederland kent een grote dienstverlenende industrie waarvan het compleet onzin is dat werknemers tientallen kilometers reizen om met zijn allen op een centraal kantoor te zitten. Binnen dat gebouw zitten afdelingen die zelden fysiek contact met elkaar hebben. 

Waarom werken die niet dichter bij huis of thuis?! Stop met dat forenzen. Scheelt ook files waarbij auto's op fossiele brandstoffen inefficiënt lopen en extra stikstofoxiden uitstoten. Waarom wordt er wel onderhandeld over een procentje meer, maar niet over secundaire voorwaarden zoals een dagje thuiswerken?

Dat thuiswerken is trouwens ook beter voor het denkwerk. Kantoren accepteren lachend 1200 ppm CO2. Uit kostenoverwegingen wordt de gekoelde of opgewarmde lucht vooral gecirculeerd. Harvard toonde aan dat de cognitieve capaciteiten halveren bij 1000 ppm CO2 in de lucht. Hun streefwaarde van 500 ppm CO2 "Green+ day" binnen ligt idioot dicht bij de 415 ppm CO2 buiten.

Nog voordat het klimaat verandert, de dijken breken, de vogels van het dak vallen en de planten verdorren hebben we een groter probleem: slecht geventileerde kantoorgebouwen maken ons dommer. On average, cognitive scores were 61% higher on the Green building day and 101% higher on the two Green+ building days than on the Conventional building day (p<0.0001).

Misschien is dat wel de oorsprong van dit onnavolgbare klimaatbeleid. Al die nieuwe ministeries zijn zo klimaatneutraal mogelijk gebouwd, minimale ventilatie, de ambtenaren hebben niet door dat ze ernstige fouten maken doordat ze elkaars CO2 inademen. Een klein voorbeeldje: De Russische permafrost is aan het smelten, 70 jaar eerder dan verwacht. 

Dit laat enorme hoeveelheden methaangas los in onze atmosfeer. Methaan is qua broeikasgas 30x ernstiger dan koolstofdioxide, en is niet uit de lucht te halen. Zelfs als de Russische bodem weer bevriest, is dat zonder de eerder losgelaten gassen en biologische ellende te vangen. Dit proces is onomkeerbaar. Het is al aan het smelten, we zijn te laat. 

Het Hof kon het in het Holleederproces zo mooi zeggen: Deze ambtenaren geven ons een onmogelijke opdracht. Welke uitspraak kunnen we geloven? Al vijftig jaar waarschuwen ze ons dat de klimaatverandering op tijd gestopt moet worden, omdat anders het proces onomkeerbaar is. Het point of no return is uit de eerste helft van deze voorspellingen allang gepasseerd.

Wij worden nu aan de ene kant geacht uit de wetenschappelijke voorspellingen wel te geloven dat de aarde dankzij ons opwarmt, geloven dat dit proces omkeerbaar is, maar uit dezelfde voorspelling niet te geloven dat we te laat zijn om er nog iets aan te doen. Ze zijn nu in een wetenschappelijk model aan het funshoppen. Alleen de delen die uitkomen, worden meegenomen in de besluitvorming.

Los van die oude voorspellingen moeten we ook geloven dat ons gedrag als beste jongetje van de klas zo'n indruk maakt in Peking dat ze daar een streep trekken door de bouw van honderden kolencentrales in China, stoppen met het financieren van honderden kolencentrales buiten China en de 1-kindpolitiek weer invoeren om het aantal vervuilende consumenten te beperken. 

Nederland denkt dat het de vlinder uit de chaostheorie is.