Geenstijl

$6 biljoen per jaar (!) investeren om de targets van 2030 te halen.

Centrale banken zijn vaak niet te volgen, maar dat doen zij bewust. Het is een soort good cop bad cop routine waarin de doves en de hawks elkaar afwisselen met het oog om marktpartijen op hun tenen te houden. Impliciet is het ook een bedreiging aan het adres van deze marktpartijen, want voor je het weet kan een opmerking van een centrale bank directeur je positie om zeep helpen. Maar soms komen ze ook met onzinnige uitspraken. Zo kwam mevrouw Schnabel onlangs met de opmerking dat de groene omwenteling wel eens inflatoir zou kunnen  zijn. Nu is deze opmerking verre van onzinnig, maar de oplossingen die zij aandraagt zijn dat wel.

Maar eerst moet het inflatoire effect van de groene omwenteling beschreven worden. Alleen politici en de milieuclubs kunnen zo eendimensionaal denken dat hun gewenste omwenteling in a vacuüm plaatsvindt en dat er geen secundaire , tertiaire (enz.) effecten zijn. Gehele industrieën moeten op een andere leest worden gezet, zo niet worden gesloten. Werknemers moet worden omgeschoold, infrastructuur moet worden gelegd, stroomcapaciteit moet worden uitgebreid en zo verder.

De wereld moet dus $6 biljoen per jaar (!) investeren om de targets van 2030 te halen. Dat is geen klein bier. De projecties van IEA liegen er niet om. Zo zal de consumptie van lithium, kobalt, koper en nikkel enorm gaan toenemen, iets wat de prijzen van deze grondstoffen niet onberoerd zal laten gezien het aanbod maar langzaam kan worden uitgebreid. Dit zal zeker inflatoir werken.

Hetzelfde geldt natuurlijk voor de installateurs, bouwers, ingenieurs, en zo verder die nu al schaars zijn. Salarissen zullen gaan stijgen net als andere bedrijfskosten, waardoor deze doorgeprijsd zullen worden naar de afnemers.

Maar hier hoor je mevrouw Schnabel niet echt over; zij ziet de groene omwenteling als een mogelijk inflatoir probleem omdat de switch naar groene energie ervoor zorgt dat er minder investeringen in fossiele bronnen wordt gedaan, terwijl de groene energiebronnen nog te weinig kunnen leveren. Hierdoor ontstaat er een dislocatie tussen energievraag en –aanbod. De ECB geeft dus aan dat de huidige inflatiesprong wellicht niet alleen door lockdownmaatregelen komt, maar ook door een te snelle overgang naar groene energie.

Maar Schnabel pleit juist voor een snellere overgang naar groene energie! Haar stelling is dat als er nog meer kapitaal stroomt naar groene energie projecten, de prijzen van groen zullen dalen (meer aanbod). Hetzelfde effect verwacht zij van het nog duurder maken van fossiele energie via de CO2 rechten, waardoor investeerders het steeds aantrekkelijker zullen vinden om hun geld op groen in plaats van grijs te zetten. Overheden moeten in de tussentijd de armere medemens maar compenseren voor de hogere energieprijzen (yeah! Nog meer overheid!).

Maar haar zorg is als consumenten de hogere prijzen gaan aangrijpen om ook hogere looneisen te stellen en wanneer bedrijven de hogere inkoopprijzen volledig gaan doorberekenen. Daar is nu nog maar weinig sprake van (sheeple laat gewoon 4% van het salaris afpakken!), maar mocht dat wel komen, dan moet de ECB ingrijpen.

Nu gaat dat zeker komen, omdat de prijsverhogingen nu pas echt doorsijpelen en CAO onderhandelingen die dit jaar gaan plaatsvinden echt wel hoger gaan inzetten. Deze processen ijlen op zijn minst door en op zijn slechts lopen ze compleet uit de hand. Nu zal het ophouden met QE (opkopen van staatsschulden) en verhogen van de rente, wat Schnabel dan voorstelt, weinig uithalen want de groene transitie is verplicht gesteld door de overheden. Sterker nog, met duurder krediet (hogere rente) voor fossiele projecten kunnen de dislocaties in de energiemarkt zelfs toenemen. Het verkrappen van het monetaire beleid zal hier niks positiefs uithalen met betrekking tot inflatie. Althans, niet direct.

Schnabel zegt in wezen dat ze de consumptie (en dus de economie) toch de nek om moet draaien om compensatie te vinden voor de prijsstijgingen in energie. Zo kan het inflatiemandje in zijn totaliteit netjes uitkomen. Echter, de compositie van dat mandje gaat de midden- en lagere inkomensklassen nog harder raken.

Schnabel zal dan vast weer vinden dat de overheid hier weer moet bijspringen. Dit is een groene vicieuze cirkel, die elke keer meer overheidsingrijpen zal vereisen om steeds meer mensen uit de energiearmoede te houden.

De ECB faciliteert en stimuleert hiermee de overgang naar een staatsgeleide economie in plaats van de wijzere route aan te raden: verleg de 2030 en 2050 doelstellingen; geef het bedrijfsleven en de consumenten meer tijd om deze zeer ingrijpende veranderingen door te voeren. Helaas vindt Schnabel (en de ECB met haar) dat als Parijs 2050 niet wordt gehaald, we allemaal zullen vergaan. Dus ”we moeten wel” is het adagium. Met zo’n aanname is rede even bruikbaar als tepels op een borstplaat.