Geenstijl

Je kan op een bierviltje uitrekenen dat vijftigduizend asielzoekers per jaar plus een veelvoud aan arbeidsmigranten niet passen in de 32.700 woningen...

Het politieke discours wordt al weken gegijzeld door ongeveer duizend nieuwkomers per week. Een eindeloze discussie of we een asielcrisis of een opvangcrisis hebben, een gevecht over woordkeuze zonder bestemming. De obsessie met nieuwe asielzoekers geeft verwaarlozing van anderhalf miljoen woningzoekenden. Deze tunnelvisie staat adequate grootschalige bouwprojecten in de weg.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten mocht zonder enige realiteitszin of kritiek leeglopen op Radio1. Als politici maar een beetje gezellig zouden overleggen, dan komt alles goed met asielopvang. Een waar sprookjesverhaal, want het lukt zelfs welwillende gemeenten niet om met voldoende locaties te komen, daarom moest er een spreidingswet komen om andere gemeenten te dwingen.

Een bed, bad en broodregeling zorgt volgens hen voor zicht op uitgeprocedeerde migranten. Het voorkomt inzet van schaarse politiecapaciteit. Helaas zorgt het ook voor overbelasting van voorzieningen zoals woonruimte, gezondheidszorg en vreemdelingenrechters. Het geeft mensen die al jaren zijn uitgeprocedeerd valse hoop. Die bedden hebben we nodig voor oorlogsvluchtelingen.

De strategie van de oppositie is hier goedkoop en doorzichtig. Hou de focus op een probleem dat in 27 EU-lidstaten geen oplossing kent, en waar dertien jaar Rutte ook het verschil niet heeft gemaakt. Verlang van een nieuw kabinet dat net haar plannen presenteerde, direct resultaat op een onoplosbaar deelprobleempje. Probeer coalitiepartijen tegen elkaar uit te spelen.

Klaag bij het nieuwe kabinet over asielopvang, terwijl we te weinig bouwen voor statushouders, arbeidsmigranten of de vaakst vergeten groep, al die andere ingezetenen die wel een Nederlands paspoort hebben. De oppositie wil het graag hebben over problemen hier en nu van enkelingen, niet over het geheel of hun eigen erfenis. Ze willen louter hun zeteltjes terug, uw belangen zijn bijzaak.

Zelfs de VVD trapt hier in door de minister te verzoeken mee te doen aan dagelijks paniekvoetbal. In plaats van te werken aan de lange termijn, moet minister Faber klaagzangen van gemeenten gaan aanhoren. Haar structurele aanpak moet wijken voor incidentenmanagement. Als België al dertien maanden onrechtmatig geen alleenstaande mannen opvangt, doen wij het hier heel erg netjes.

Het zijn dezelfde gemeenten die geen oplossing konden bieden voor een dakloze moeder met een baby. Die kreeg geen woning of urgentieverklaring. Had ze maar haar benen bij elkaar moeten houden of kiezen voor abortus. Die baby sliep in een auto. Als alleenstaande mannen op een grasveld voor Ter Apel slapen dan breekt bij de politiek en pers de pleuris uit, maar zij werden doodgezwegen.

Hetzelfde gold voor een invalide man die een been kwijtraakte. Hij kon het niet meer vinden met zijn vrouw en kinderen. De rechter wees de aangepaste woning toe aan zijn vrouw en kinderen, hij sliep maanden in zijn auto. Zijn gezondheid gaat hard achteruit. Wie de campingzenders een beetje bijhoudt, ziet het leed dat eindigde in 2,5 miljoen kiezers voor de PVV. Geert is op weg naar 3 of 4.

We kennen allemaal wel gezinnen die in een vechtscheiding zitten, maar niet de middelen hebben om fysiek uit elkaar te gaan. De ruzie en angst in zo`n woning beschadigen de ontwikkeling en scholing van aanwezige kinderen. Als die kinderen na maanden huiselijk (verbaal) geweld, mentale zorg nodig hebben, krijgen ze een plekje op de wachtlijst. Dit is verborgen dak- en thuisloosheid.

Wat dat betreft is wonen net zo riant geregeld als het openbaar vervoer. We hebben allemaal een vervoersbewijs, je mag er zijn. Of je mag zitten is afhankelijk of je op tijd kon instappen, of je hebt bijbetaald voor de eerste klas. Hetzelfde zie je bij huur- en koopwoningen. Voor nieuwkomers wordt tegen elke prijs huisvesting afgedwongen, “bemiddeld”, wie hier geboren is, zoekt het maar uit.

Daarmee is de huidige oppositie een one-issue partij geworden. Het moet voor asielzoekers perfecter dan in de rest van de EU, over de rest hoor je ze nauwelijks. Dan vergeten ze hoe we afhankelijk zijn van honderdduizenden arbeidsmigranten in de bouw, zorg en de agrarische sector. Die mogen na een kwart eeuw gedogen, recht tegen het hoofdlijnenakkoord in, niet meer op een vakantiepark wonen.

Wie zich hard maakt voor enkele noodplekken denkt veel te kleinschalig. We hebben niet een paar tijdelijke noodlocaties nodig, we hebben complete woonwijken en nieuwe voorsteden nodig. We missen een half miljoen woningen, niet een paar AZC's. De doorstroming stagneert, omdat je niet meer dan alle vrijkomende sociale huurwoningen kunt weggeven aan nieuwe statushouders.

Je kan op een bierviltje uitrekenen dat vijftigduizend asielzoekers per jaar plus een veelvoud aan arbeidsmigranten niet passen in de 32.700 woningen die we bouwen in de eerste helft van 2024. Toch is dat al jaren het verhaal. Vlak voor de vergrijzing werden de verzorgingstehuizen gesloopt, maar geen seniorenwoningen gebouwd. De jeugd ziet hun kansen op de woningmarkt elk jaar dalen.

Je kan op een uitgevouwen sigarettendoosje uitrekenen dat je met de netto inkomsten uit twee modale salarissen niet genoeg kan sparen om de prijsstijgingen van koopwoningen bij te houden. Zelfs stelletjes die hun complete netto salaris opzij zetten, zien het gat tussen vraagprijzen en hun maximale hypotheek plus spaargeld elk jaar groeien. Hun salaris groeit, hun koopkracht stort in.

Terwijl de nieuwbouwprijzen fors stijgen, daalt het aantal vergunde en gerealiseerde woningen. Een beter bewijs dat de markt niet meer functioneert is er niet. Normaal zorgen stijgende prijzen voor ondernemers die kansen zien en extra aanbod creëren. Terwijl de prijzen van huizen in tien jaar zijn verdubbeld, zijn er te veel regels en risico`s om succesvol een woningbouwproject te ontwikkelen.

De enige oplossing is een noodwet die woningbouw mogelijk maakt door alle luxueuze regelgeving rond welstand, ruimtelijke ordening en milieu te parkeren. Wonen is een primaire levensbehoefte, geen politieke pelgrimstocht naar onbereikbare en onbetaalbare perfectie. Alleen fysieke veiligheid telt, in de normen rond constructie, vluchtwegen, brandveiligheid, verwarming en ventilatie.

Terwijl politici gestopt zijn met politieke bruggen te bouwen, smeken kiezers om woningen.

All pics ANP: Sporthal Zutphen ingericht als noodopvang, afgelopen week. En nee, die blauwe dingen zijn geen vooruitgereisde vrouwen, maar linnenpakketten