Geenstijl

Kijk ook: Buitenhof 12:10 uur, D66-1

Symbool van de stikstofproblematiek is de kaart van afgelopen zomer waarop staat aangegeven waar de reductie moet plaatsvinden. Met als dieptepunt het lieflijke Vlieland waar boer noch auto’s verkeren maar de uitstoot wel met 95 procent omlaag moest. Hét zinnebeeld van een beleid dat leidt tot woede bij boeren, burgers en buitenlui.

Het was het bestuurlijke duizend dingen doekje Johan Remkes die – althans voorlopig – voor enige rust in de discussie heeft gezorgd.

Ontegenzeggelijk heeft hij geprobeerd die kloof tussen boeren, burgers en buitenlui kleiner te maken. En er voor gezorgd dat het bewuste kaartje van tafel is. Bovendien heeft Remkes het polariserende D66 in de persoon van oud-melkboer Tjeerd de Groot terecht gewezen met de opmerking dat de veestapel moet worden gehalveerd.

Pièce de résistance zijn natuurlijk de twee ijkmomenten die Remkes in zijn adviezen heeft ingebouwd. In 2025 en 2028 wordt opnieuw gewogen of de stikdoelen voor 2030 haalbaar zijn. Daarmee is die bijkans heilige eis van 2030 van de baan. Wopke Hoekstra kan tevreden zijn.

Het is bovendien een klassieke Haagse vinding: op die paar vierkante kilometers gaat de voorkeur uiteindelijk altijd uit naar het compromis en niet het schuttersputje. Het huidige kabinet kan de kwestie in ieder geval doorschuiven naar de opvolger(s) in 2025 en 2028.

Het is de vraag of GroenLinks-voorman Jesse Klaver dat doorheeft. In een ietwat curieus moment liet hij zich afgelopen week ontvallen over het rapport Remkes: “Strik eromheen voordat boeren echt zien wat erin staat.” Los van het feit dat de opmerking van een ongekende achterbaksheid en cynisme getuigt, hapert dus ook zijn politieke antenne.

Is het dan allemaal hosanna met Remkes? Nee, dat ook niet. Hoe dat moet met de agrarische ‘piekbelasters’ blijft in het midden. De uitkoopregelingen voor de boeren kunnen uitmonden in een juridisch mijnenveld. Tenzij de overheid zich ruimhartig opstelt en de harde werkers ruimhartig compenseert voor het opgeven van hun bedrijven.

Desondanks heeft Johan Remkes een huzarenstukje afgeleverd. De reacties op zijn presentatie waren grotendeels lovend. Er komt uiteraard enigszins toneelspel bij kijken maar tegelijkertijd wekt Remkes de indruk oprecht betrokken te zijn.   

Ook daar zijn boeren, burgers en buitenlui aan toe: bestuurders en politici die zich oprecht zorgen maken over de noden die in het land leven. Want bijna niemand zit te wachten op het cynisme van types als De Groot en Klaver.

Hij gaat het niet doen maar het zou wel mooi zijn: Johan Remkes als Buitengewoon Gevolmachtigde voor de Stikstofproblematiek. Of premier. Of dictator.

Nederland heeft meer Johan Remkes’ nodig