Geenstijl

Toch nog even over die rare uitspraak van gisteren

Er is iets aan de hand met de uitspraak van de rechter in het kort geding van Nilüfer Gündogan tegen de vereniging VOLT van gisteren. Want wij zijn dan misschien geen staatsrechtgeleerden, het voelt wel heel erg vreemd dat een ongekozen rechter in Nederland bepaalt dat gekozen volksvertegenwoordigers een andere gekozen volksvertegenwoordiger op moeten nemen in de fractie. 

De rechter (HELE UITSPRAAK HIERR) wijst er volkomen terecht op dat de vereniging VOLT een potje heeft gemaakt van de schorsing en het uit de fractie verwijderen van Gündogan. In het fractiereglement is omschreven hoe de fractievoorzitter (en ook de co-partijvoorzitters) om moeten gaan met ongewenst gedrag, en daar hebben Dassen en de co-partijvoorzitters zich overduidelijk niet aan gehouden. 

De beslissingen om Gündogan te schorsen en uit de fractie te zetten zijn daarmee volgens de rechter onrechtmatig. Maar waar de rechter niet bij stilstaat (en waar VOLT ook niet bij stilstond, schreven wij al toen de eerste absurde Q&A over deze zaak werd gepubliceerd): de politieke partij VOLT gaat helemaal niet over wat de fractie van VOLT doet. Het was dan ook een fout van VOLT om (ook in het opstellen van het fractiereglement) de beslissing van het schorsen en uit de fractie zetten van een Kamerlid (deels) te laten nemen door het partijbestuur.

Maar de rechter maakt nu eigenlijk dezelfde fout door de vereniging VOLT (niet: de fractie VOLT) op te dragen Nilüfer Gündogan terug op te nemen in de fractie (niet in de vereniging, want Gündogan was helemaal niet geschorst of geroyeerd als lid van de vereniging). De rechter staat er ook nergens in de uitspraak bij stil dat deze civiele kwestie tussen de vereniging en een lid raakt aan de staatsrechtelijke belangen van de andere leden van de VOLT-fractie, namelijk Laurens Dassen en Marieke Koekkoek.

Natuurlijk hebben een fractie en een politieke partij wel met elkaar te maken. Een fractie kan ervoor kiezen een bepaalde beslissing voor te leggen aan de leden van de partij, zoals bijvoorbeeld het CDA deed over de samenwerking met de PVV (daar hebben we nu nog altijd plezier van). Maar ook toen had de fractie na afloop van dat congres alsnog kunnen zeggen: de groeten met je gele briefjes, wij doen alsnog iets anders.

Het gekke is nu dat Laurens Dassen zich neerlegt bij de uitspraak van de rechter in de zaak van zijn (voormalig én toekomstig) fractiegenoot Gündogan tegen de partij waar ze allebei lid van zijn. Daarmee laten VOLT en Dassen de rechter bekrachtigen dat het partijbestuur van VOLT de baas is over de fractie van VOLT. Wie wel of geen lid is van een fractie, is daarmee opeens een verenigingskwestie in plaats van een politieke keuze geworden. Niet gek dat een politieke partij die eigenlijk een hekel heeft aan politiek zich daarbij neerlegt. Maar voor de Nederlandse rechtsstaat lijkt het ons wel een kwalijke zaak. 

Natuurlijk was in dit geval de manier waarop Gündogan uit de fractie gezet slordig en schandalig. Maar degene die daar een oordeel over moet vellen, is degene die in dit land de baas is over de volksvertegenwoordiging. Dat is de kiezer, niet de rechter. 
UPDATE: Boze VOLT-leden kappen met de hele schertsvertoning van een partij eisen een congres
UPDATE: Hoogleraar Douwe Jan Elzinga is het eens met GeenStijl
HOE DAN??? UPDATE: VOLT laat nu aan EenVandaag weten dat 'zeker nog niet is uitgesloten' dat de partij in hoger beroep gaat. Dus eerst zomaar iemand uit de fractie gooien, dan excuses aanbieden, het vonnis van de aanvaarden en in mediation gaan, en een dag later alsnog de mogelijkheid tot hoger beroep openhouden. Deze lui doen maar wat.