Geenstijl

The Great Reset! Build Back Better!

Het is crisistijd en dan trekt iedereen zijn eigen agenda. Want in crisis wordt sneller en meer geld vrijgemaakt, met minder democratische controle vooraf en achteraf, dus iedereen die van zichzelf vindt dat hij een goed, nee: werelds idee heeft voor verbetering, komt zijn opportunisme omzetten in de keiharde cash waarmee die plannen moeten worden verwezenlijkt. Altijd handig als een ander betaalt op een moment dat ie weinig tijd heeft voor vragen.

Zo wordt corona een pandemie van de grote idealen en de lange vergezichten, over economische wereldhervorming of lange slagen in de klimaatcampagne en natuurlijk is dit een kans om de Europese eenwording in beter beton te gieten. Het World Economic Forum was ruim een half jaar geleden al zo stom om al die individuele utopieën te reduceren tot één alu-gevoelige term: "The Great Reset". Het was de naam van een congres van het WEF waar het modieuze thema om de wereldsamenleving en de economie duurzamer terug op te bouwen na de COVID-crisis over de catwalk geparadeerd werd. "Een duurzame respons", moet er komen. Internationaal gejuich steeg op uit krantenpagina's, praatprogramma's en gesubsidieerde ngo's. Midden in een gezondheidsstrijd, wordt aan een voorstel voor gelijkwaardige wereldvrede gewerkt. Schone schijn is voor velen nou eenmaal een fijne houvast.

De slagzin die uit deze gewenste 'duurzame repons' is voortgekomen, luidt "Build Back Better" en dat allitereert absoluut alleraardigst maar betekent natuurlijk helemaal niets. Het is een oneliner fits all slogan. Klimaat stuk? Build back better! EU een verdeelde zaak? Build back better! Welvaartsverdeling uit balans? Build back better! Zie de video hierboven, alle dominees, idolen, popsterren en overige vrome voorgangers hebben het in de mond genomen. 

De dagelijkse praktijk ziet er volkomen anders uit. De wereld zit op slot. De economie mankt. Mensen zitten opgesloten, beperkt in hun reisbewegingen, gebonden aan een avondklok, verstoken van actieve ontspanning en onbezorgd vertier. Piepend en krakend draait de economische machine door, gevoed door de mentale reserves van gedwongen thuiswerkende tweeverdieners die hun tijd verdelen tussen Zoom en home schooling. Overeind gehouden door 'vitale beroepen' die gezondheidsrisico's trotseren om de machinekamer van de samenleving van smeerolie te voorzien.

Het is makkelijker om over de huidige situatie heen een ideologische utopie te schetsen, dan een bezem pakken om de rotzooi die recht voor je neus ligt op te vegen. De rotzooi bestaat uit honderdduizend kleine klusjes voor de gewone vuilnisman, hulpdienster, zorgmedewerker of vakkenvuller. De grote verhalen zijn veel geiler voor de media en voor hogere doelstellingen zijn altijd dominees, spreekbuizen en idolen te vinden. Rutger Bregman op lokaal kanselniveau, Greta Thunberg als wereldklimaatpopster (met de klemtoon op 'pop') en zelfs de stokoude, half seniele Joe Biden als woke wereldvredestichter op internationaal niveau. Ook Mark Rutte sprak in zijn steenkolenengels de drie woorden "Build Back Better" uit in een videoboodschap voor de Verenigde Naties, enkele maanden geleden:

Maar terwijl de grote idealen het geld proberen op te eisen voor ná corona, is de burger dus het bokje. Beter, eerlijker, veiliger en duurzamer terugbouwen? Op dit moment breken steeds meer onderdelen af van de machine. Beleidsmatig, omdat we in een uitzichtloze situatie zitten die wel tot méér beperkingen leidt, maar niet tot meer vaccins (laat staan een strategie daarvoor), noch tot zicht op heropening van de samenleving in het algemeen en het sociale kleinbedrijf (horeca!) in het bijzonder. Of neem de GGD-datalekken, die al vanaf dag 1 een veiligheidsrisico vormen waar criminelen goud geld aan verdienen, een gegeven waar Hugo de Jonge over liegt en zelfs GGD-voorzitter André Rouvoet zich geen reedt van aan lijkt te trekken, zoals in de Nieuwsuurvideo hieronder is te zien:

Ook en vooral op persoonlijk niveau vliegen de wielen van de wagen. De werktitel "Great Reset" en het mantra "Build Back Better" voeden complotdenkers met een beeld van een nieuwe wereldorde. Doodgewone Gerda's en Karins (letterlijk, deze verwarde vrouw heet echt Karin) draaien door en dansen achter staatsgek Willem Engel aan. Zelfs zelfverklaard grote denker Thierry Baudet is door het putje van de coronacomplotten gespoeld ("QAnon heeft gelijk", waren recent zijn letterlijke edoch niet verder met argumenten toegelichte woorden). Kun je grappen over maken (moeten we ook doen), maar die mentale afbraak gaat bij sommigen zorgwekkend snel en is in brede zin een aandoening waar iederéén in zekere mate onder lijdt. Bijna niemand fluit zich een weg door deze pandemie: op individueel niveau en in talloze economische sectoren is het leed niet te overzien.

De "Great Reset" is dan ook geen stapsgewijs, eerlijk en verstandig microbeleid maar een grotesk, megalomaan macro-ideaal, een globale schets, een utopische fata morgana. Er is echt geen functioneel complot. Er is alleen opportunisme in maatpak, gegoten in Powerpoint, doorgerekend in Excel, gefactureerd in driecijferige bedragen per uur, verzameld rond de werktitel van het World Economic Forum en de slechte slogan over beter terugbouwen, en gepropageerd door idealisten, ideologen en (politieke) elites die wel menen te weten hoe je de hele wereld kunt repareren maar niet weten hoe duur een pak melk is, hoe het is om met een gezin van vijf drie hoog achter op één krap modaaltje te leven en wat een 'ondernemersrisico' je precies kan kosten aan (zwaarwegende zorgen over) werk, inkomen, woning en (sociale) zekerheid.

De realiteit is: er is geen plan. De enige agenda gaat over dagen zonder datum, als stip op de horizon, wanneer we úit de coronapandemie verlost zijn en de wereld better back gebuild is. De weg daarheen is gevuld met lege afspraken en loze beloftes. Corona is geen wereldwijde gamechanger. Het is een tijdelijk ongemak dat door opportunisten is overgenomen. We worden bestuurd door Covidioten. Hugo de Jonge kan niks. Echt helemaal niks. Mark Rutte is juist iets te goed in mensen een narratief opspelden waarin hij ofwel altijd de held lijkt, maar in ieder geval nooit de dader is. Gaat er iets goed, dan heeft zijn beleid gewerkt. Gaat er iets niet goed, of juist heel slecht, dan was hij enkel degene die handelde op (tegenstrijdige) adviezen van OMT, RIVM of Gezondheidsraad.

Praktisch verantwoordelijken voor de pandemie zoals Ernst Kuipers en Dokter Diederik zijn opiniepatiënten geworden die aan de beademing van de talkshowfaam zijn gelegd om tegen elkaar in te praten over de zin en onzin van avondklokken waar zij helemaal niet over besluiten. Sigrid Kaag en Wopke Hoekstra hebben corona voor hun campagnekar gespannen. Jesse Klaver is per definitie een paar maten te klein om van invloed op het klimaat te kunnen zijn.

Van enige coördinatie is geen enkele sprake. Voor een Nieuwe Wereld Orde na corona hoef je niet te vrezen - alleen al de fantastische (maar niet ongevaarlijke) GameStop-saga bewijst dat eerder incidentele anarchie dan georganiseerde ideologie de weg naar de (nabije) toekomst aan het plaveien is - een toekomst die van toevalligheden aan elkaar hangt (zoals een gesloopte Primera in Den Bosch ineens tot een crowdfund van GeenStijl leidt waar zelfs de koning voor uit zijn kasteel komt).

Ook de manier waarop Big Tech grip op narratieven probeert te krijgen is lelijk en repressief, maar ademt machteloosheid en voedt vooral alternatieven: Telegram en Signal groeien als kool en ook financieel en commercieel is de koek langzaam anders aan het verkruimelen. Kijk maar naar de groei van crypto. Er is echt wel leven na Google, Facebook en Twitter. Zoals er ook leven is na Mark Rutte en Hugo de Jonge.

De enige vraag waar wij ons acuut druk (of nog beter: boos) over moeten maken, is: WAAR BLIJVEN GODVERDOMME DIE VACCINS EN DIE RATIONEEL GEORGANISEERDE 24-UURS PRIKSTRATEGIE? Maar ja. In een land met te weinig kritische inktkoelies,  door mediastrategie geprogrammeerde politici en afgevuld met kritiekloze kiezers die hun eigen verantwoordelijkheid aan de vvd uitverkopen, hoef je ook daar weinig vergezichten te verwachten. Zo het al een complot is, is het er eentje van collectieve incompetentie.

Noem het opportunisme, noem het overleven als kleine maar vitale online ondermijning onderneming. Maar aangezien u op een groeiende berg reservegeld zit, durven we het toch te vragen: een aalmoes voor een ander geluid? Een beetje cash voor klein verzet? Een lidmaatschap op leedverlichting? Wat geld voor een gezond verstand? We bieden het allemaal, maar het betaalt zichzelf niet. Dank u wel, dank u zeer, dank u hoogst erkentelijk. En hang in daar, dan doen wij dat ook.