Coronavaccin. Waar staan we nu?
Longread. Bent u weer helemaal bijgepraat
Stressvolle tijden voor de mensen. Dat we het krijgen, of we het krijgen, wanneer we het krijgen en hoe heftig we het krijgen. Laten we samen eens duiken in de wereld van de vaccins, want iedere dag is er weer een 'grote doorbraak' en dan staan we op het punt om door de ramen van het dichte café naar binnen te turen, maar dan blijkt het ook gewoon weer een jaar of twee te gaan duren. Het slechte nieuws: een vaccin ontwikkelen duurt normaal gesproken inderdaad een jaar of twee. Het goede nieuws: het is een race tegen de klok en met vereende krachten werken alle knappe koppen samen om tot een oplossing te komen. Een rondje om de wereld.
In de Verenigde Staten hebben wetenschappers van het biotechnologische bedrijf Moderna de eerste vier gezonde vrijwilligers (applaus) een mogelijk vaccin toegediend. Het onderzoek duurt zeker nog enkele maanden. In totaal krijgen 45 vrijwilligers verschillende doses van het vaccin toegediend, om de effecten te meten. Het onderzoek is al voorbij de 'muizenfase', waar bemoedigende signalen ontdekt werden. "Researchers at the NIH copied the section of the virus’ genetic code that contains the instructions for cells to create the spike protein. Moderna encased that “messenger RNA” into a vaccine. The idea: The body will become a mini-factory, producing some harmless spike protein. When the immune system spots the foreign protein, it will make antibodies to attack — and be primed to react quickly if the person later encounters the real virus. That’s a much faster way of producing a vaccine than the traditional approach of growing virus in the lab and preparing shots from either killed or weakened versions of it." Ook klaar voor klinische testen: het bedrijf Novavax, en dan hebben we nog Gilead, met het experimentele antivirale medicijn 'remdesivir'. Remdesivir was eigenlijk bedoeld als middel tegen ebola, maar (b)lijkt ook te werken tegen coronavirussen. Gilead is vooral bekend van middelen tegen hepatitis C en HIV-medicijnen als Truvada en PrEP en nu gaan alle ballen dus op corona: men werkt samen met de Chinese overheid en inmiddels zitten de wetenschappers al ver in de klinische testen: 'Phase III'. De kopgroep dus, die Amerikanen. HUP AMERIKANEN!
Oplossing: niet binnen 12 tot 18 maanden
Dichter bij huis, dan. Grote farmaceutische concerns in Duitsland werken in de laboratoria de klok rond om tot een vaccin te komen. In het oog springt CureVac, het bedrijf van miljardair Dietmar Hopp (foto onder) - die vuile Donald Trump zou CureVac naar Amerika willen lokken wegens America First en alles is voor Bassie. Waar of niet, Trump heeft hoe dan ook een dikke Duitse braadworst in zijn gezicht gebitchslapt gekregen. Hopp was voordat de coronabom ontplofte trouwens in het nieuws als schietschijf van talloze Duitse voetbalfans, demonstrerend tegen het 'nieuwe geld' in de voetballerij: met zijn centen heeft Hopp van provincieclubje Hoffenheim een succesvolle Bundesliga-club gemaakt. Een doorn in het oog van 'cultfans'. Enfin, de interesse van Trump in CureVac is een teken aan de wand dat de Duitsers op de goede weg zijn, zo ook de tachtig miljoen euro die de Europese Commissie (VERDOMD, ze doen iets, bel de krant) per direct in het bedrijf heeft gepompt. EC-akela Ursula von der Leyen (de bazin van Frans Timmermans, die dus niet de baas is) hoopt dat een vaccin 'perhaps before autumn' op de markt komt. Dat lijkt te zijn gebaseerd op uitspraken van CureVacs Hopp zelf: "Ich denke aber zum Herbst müsste das verfügbar sein und dann käme möglicherweise die nächste Welle erneuter Infektionen." Dat zou godverredomme mooi zijn, want het is mogelijk dat corona strakjes wat gas terugneemt door de zomerhitte, en dan kunnen we in de herfst allemaal in de rij bij de GGD en dan kunnen we het in 2021 gewoon weer hebben over Zwarte Piet enzo.
Gebeurt er nog meer in Duitsland? Ja: farmaceutisch bedrijf Pfizer (zit ook in NL) gaat met het Amerikaanse BioNTech een samenwerking aan om 'vaccinatiekandidaat' BNT162 (dat is een codenaam) te ontwikkelen. Klinisch onderzoek begint al ergens in april, maar die testfase duurt vervolgens nog maanden.
Oplossing: 'mogelijk herfst 2020'
In Nederland proberen het Radboudumc en het UMC Utrecht coronaklachten een milder verloop te geven middels een vaccin tegen tbc. Duizend zorgmedewerkers doen mee aan de proef: vijfhonderd krijgen het tbc-vaccin toegediend, vijfhonderd een placebo. Het vaccin beschermt niet direct tegen corona, maar geeft het immuunsysteem een boost en uit eerder onderzoek bleek het vaccin wat te helpen tegen griep.
Ondertussen hebben wetenschappers van het Erasmus MC en het UU het antilichaam gevonden. Een 'wereldprimeur', jubelt hoogleraar celbiologie Frank Grosveld. "Wij hebben een artikel gepubliceerd over een antilichaam dat wij al hadden geïsoleerd voor de huidige pandemie en dat kruisreageerde (biologische term voor het afweren van een lichaamsvreemde stof, red.) met verschillende coronavirussen. Het antilichaam voorkomt dat het virus nog kan infecteren en kan bovendien goed helpen bij de opsporing van het virus. (...) Als je dit als patiënt zou nemen dan is de verwachting – en dat is nog maar een verwachting – dat de infectie in de patiënt gestopt wordt. En de patiënt dus de kans krijgt om te herstellen. Maar voorkomen is natuurlijk beter dan genezen: een echte oplossing is daarom een vaccin, daar werken anderen aan. Een vaccin ontwikkelen duurt echter al gauw twee jaar. Het medicijn van ons is er, als het allemaal werkt, eerder. Alleen dat is dan weer duurder om te produceren." Welnu, de kosten, daar moeten de financiële baasjes maar even over nadenken, want dat zou op dit moment even niet zo belangrijk moeten zijn. Andere fijne gedachte: een antilichaam maakt het ook mogelijk een diagnostische test op te zetten, zodat mensen thuis in hun luie stoel kunnen controleren of ze lijden aan corona. Handig, omdat veel mensen slechts milde klachten ervaren, wel de straat op (zijn ge)gaan en daarmee anderen infecteren of hebben geïnfecteerd. Ook fijn om te weten: bij SARS1 en MERS was er ook paniek, maar toen het vaccin op de markt kwam hoefde het al niet meer. "De kans is aanwezig dat het virus over een maand of twee weg is." Frank, enorme baas, we hebben er weer vertrouwen in en het klapvee stond gisteren ook voor jou op het balkon. Ga zo door.
Oplossing: vaccin 'twee jaar', medicijn van het antilichaam 'is er eerder'
De eerste hoopgevende berichten over een mogelijk vaccin kwamen uit Israël. Wetenschappers van het Migal Galilee Research Institute zouden het vaccin al klaar hebben, en al bezig zijn aan de productiefase, zo claimde het Ministerie van Wetenschap en Technologie. Op 27 februari zou het instituut verklaard hebben dat het vaccin in 90 dagen op de markt zou kunnen komen. Helaas, fake news, te vroeg gejuicht en niet waar. Die 90 dagen 'was until the product is ready for human testing'. Wel is het zo dat het instituut al vier jaar bezig was een generiek virusvaccin aan te kunnen passen naar specifieke virussen, en dus hadden de Israeli's een kopstart. Het vaccin kan binnen enkele weken gebotteld worden, maar dan duurt de testfase nog maanden. "Most of the time is bureaucracy - regulation and paperwork", zegt moleculair microbioloog Chen Katz. Het gaat om een oraal vaccin 'that turn this disease into a very mild cold. We are developing the proteins that are needed for our technology of the oral vaccination. They are special proteins which, when sprayed in to the mouth, penetrate the epithelial cells inside the mouth and activate a mucosal immune response, which is the part of the immune response in our body that protects the entry point of the virus." Enfin, het Ministerie van Defensie zei ook al: ook/zelfs in Israël kunnen we niet heksen. Volgens de directeur-generaal van het Ministerie van Gezondheid is de schatting dat een vaccin nog een jaar op zich laat wachten. Oplossing: ongeveer een jaar
Lopen twee Belgen op straat, vraagt de een aan de ander: "Mag ik in het midden lopen?" Nee, grapje hoor België, en sla ons nederige landje niet over als jullie de eerste zijn met een vaccin. Op de KU van Leuven zitten de knappe koppen momenteel in de muizenfase. Of zoals ze het zelf noemen: 'muisjes'. Volgens viroloog Johan Neyts (foto onder) duurt de ontwikkeling van het vaccin circa anderhalf jaar. "Als alles meezit, is het vaccin tegen het coronavirus ten vroegste over 18 maanden beschikbaar, in de zomer van 2021. En dat zou heel snel zijn volgens Neyts. 'Het zou bij mijn weten de eerste keer zijn dat een vaccin op 18 maanden tijd gemaakt is, van nul te beginnen tot het beschikbaar maken van het vaccin'."
Oplossing: 18 maanden
Door naar de oorsprong van alle ellende, China, alwaar een hongerig type zijn vleermuis in de hoisin dipte en nu zit de hele wereld met de ellende. Het virus kent geen etniciteit, zeggen ze, maar het virus kent wel domme lullen die vleermuizenkak door de koffie hebben geroerd. Maar geen rancune, want in China gaat de zoektocht naar een vaccin volle bak op z'n Chinees en precies zoals we van China gewend zijn. Duizend slimme Chinezen werken aan negen verschillende vaccins via vijf verschillende werkwijzen. Het is op grote schaal, massaal, regels zijn ook maar regels en een experimenteel mensenleven hier of daar, tsjaaaa. In januari ontdekte China de genetische code van het nieuwe virus (voor 80% gelijk aan SARS) en sindsdien zijn alle wetenschappers met Chinese discipline aan het rammen. Ook de Chinezen zitten al in de klinische fase, het testen op mensen dus, en het belangrijkste onderzoek wordt geleid door 's lands meest toonaangevende epidemioloog: Chen Wei. Ze heeft zoveel vertrouwen in haar werk dat ze het eerste shot van het vaccin gewoon in haar eigen arm liet spuiten. Volgens het Ministerie van Defensie worden er al voorbereidingen getroffen voor massaproductie. Laten we dan maar hopen dat het van betere kwaliteit is dan die iPhone-laders, bestuurbare auto's en die andere troep die we normaal gesproken uit China halen. Al met al wordt er in heel China dus aan negen mogelijke vaccins gewerkt en staan er meer dan honderd mogelijke vaccins en medicijnen in de wachtkamer om getest te worden. Conclusie is wel dat het niet veel sneller zal gaan dan in andere landen. Maar hey, 'ook niet langzamer'.
Oplossing: een jaar
En dan, in het verre Australië, noteert de Universiteit van Queensland een 'major breakthrough'. Geef ons tegenwoordig een vinger en we nemen je hele hand. "There is still extensive testing to ensure that the vaccine candidate is safe and creates an effective immune response. But the technology and the dedication of these researchers means the first hurdle has been passed", aldus Peter Hoj van de universiteit. Het belangrijkste nieuws echter, van dezelfde universiteit, is dat wetenschappers denken dat ze met bestaande geneesmiddelen (die dus al getest zijn) corona kunnen bestrijden. Het gaat om een middel tegen HIV en een middel tegen malaria, chloroquine, dat wegens resistentie bij de mens niet veel meer wordt gebruikt. Het HIV-middel werd al toegediend bij enkele besmette Australiërs: "Volgens professor David Paterson (van de uni, red.) verdween het virus en genazen patiënten volledig. 'Het is een potentieel effectieve behandeling die het virus doodt'." Kijk die betrouwbare dokterskop van die Paterson toch eens, hier! De test wordt nu uitgerold over vijftig ziekenhuizen in het land. "'The patients all did very, very well when they were treated with the HIV drug. That's reassuring ... that we're onto something really good here', he said." OZZIE OZZIE OZZIE? OI OI OI!
Oplossing: Spoedig: "The drugs are both already registered and available in Australia"
Chloroquine, dat is ook het toverwoord in Frankrijk, en om precies te zijn hydroxychloroquine. De gerespecteerde professor Didier Raoult van infectieziekenhuis l'Institut Hospitalo-Universitaire (IHU) Méditerranée Infection in Marseille claimt in een 'BREAKING RESEARCH' 100% succesratio te hebben binnen zes dagen. In totaal kregen 24 vrijwilligers (besmet met corona) het medicijn Plaquenil (bevat hydroxychloroquine). Hier een tweet die gretig wordt geretweet door hoopvol volk, deze Italiaan zet vraagtekens bij de methode. Daar snappen we verder weinig van maar de finishlijn ligt vast wat verder dan de juichframboos claimt in zijn tweet. Ook stom: wie Plaquenil krijgt moet goed in de gaten gehouden worden, want het werkt (soms) niet goed met andere medicijnen en bijwerkingen kunnen hevig zijn. Voor de slimbo's onder ons: hier een volledig testrapport.
Oplossing: nu al???
De knappe koppen van Vaticaanstad hoeven helemaal niet naar het laboratorium om een vaccin te ontwikkelen. De paus heeft gewoon aan God gevraagd of hij svp gvd corona kan wegnemen. BEDANKT VOOR DE MOEITE, PAUS!
Oplossing: Nooit, want God bestaat niet
En tot slot maar misschien wel het belangrijkst wegens internationaal leidend in wat eigenlijk niet, Noord-Korea. Die hebben helemaal geen corona. En als ze het al wel hadden, dan hadden ze het al verslagen, want de Grote Leider heeft allang een vaccin ontwikkeld. Het heet Kumdang-2. En het mooie is: het is niet alleen een vaccin tegen corona, maar het geneest ook nog eens MERS, ebola, aids en kanker. Daarom gaat iedereen er ook dood aan ondervoeding: alle andere doodsoorzaken zijn uitgesloten. Enfin, het farmaceutische staatsbedrijf heeft het vaccin ontwikkeld met een extract van ginseng en 'aardse elementen'. Hartstikke dom natuurlijk, dat we daar nooit aan gedacht hebben!
Oplossing: Is er al, Noord-Korea heeft de wereld gered
Reaguursels
Dit wil je ook lezen
Kerstdiner afgelast, oma heeft corona
'Coronavirus verspreidt zich extreem snel'
Ook corona maakt keiharde comeback
Covid doet een Van Nieuwkerkje
Dokter Simon moet kleine 4 miljoen coronasteun schokken
Slechte tijden voor Rick Engelkes en de Oranjemusical die niemand zag