achtergrond

Geenstijl

login

word lid

nachtmodus

tip redactie

zoeken

@arthur van amerongen

Annus horribilis 2023 - De laatste stuiptrekking van de schrijvende aap Don Arturo

Deel III Dagboeken Arthur van Amerongen deep-readen in Het StamCafé

Woensdag 18 januari.

“I never travel without my diary. One should always have something sensational to read in the train.” ― Oscar Wilde in The Importance of Being Earnest.

Eerst Malaga zien en dan sterven. Ivo heeft interessante dope voor mij gescoord.

"Het kan natuurlijk zijn dat je inderdaad kanker hebt maar is het niet gewoon maagzuur, Tuur? Daarom moet je dit slikken. Probaat middeltje.”

"Jaja, gewoon maagzuur, en waarom heb ik dan al maandenlang slijm in mijn keel, steken in de rechterborst en een brandend gehemelte en hoestbuien en stik ik bijkans in in mijn gerochel?”

“Luister, amigo, je hebt gisteren hier aan de keukentafel een hele fles Cuarenta y tres leeggezopen. Daaraan gingen een sol y sombra bij je ontbijt, een half krat bier en twee flessen Rioja vooraf. En je hebt drie pakjes Chesterfield weggepaft. 's Avonds een vent, 's morgens een vent. Kom, neem een carajillo of een herstelrummetje. Vamos curar la resaca. Je moet vanavond weer fris zijn voor El Pimpi Florida. Misschien komen we Jeroen Pauw wel tegen, die woont daar om de hoek.”

Annus horribilis 2023 - De laatste stuiptrekking van de schrijvende aap Don Arturo, deel 2

Deel 2 van een nu al legendarische serie (tevens Stamcafé)

Woensdag 11 januari

De geruchten over mijn dood zijn schromelijk overdreven. Helaas is deze kwinkslag niet van mij, maar geleend van Mark Twain, de vader van de Amerikaanse roman. Ook mijn grafschrift - ik heb een schitterende tombe gereserveerd op de schattige dodenakker in Fuseta - is geplagieerd: Ik zei jullie toch dat ik ziek was!

Die komt namelijk van Spike Milligan, de peetvader van de Britse humor.

Ik werd na de ouverture van deze serie overstelpt met steunbetuigingen vanwege mijn laatste stuiptrekking, maar helaas niet met geld. Er bevonden zich ook geen lekkere meisjes van 16 onder de bezorgden. The story of my life, dat er daarom gelukkig bijna opzit. En fotograaf Wim Kan publiceerde nog een mooi doodsportret van mij, dat wellicht rechtenvrij op mijn grafsteen kan worden geplakt.

Overigens werd ik eens een een maand dood gewaand. Rob Muntz had naar alle kranten in Nederland dit persbericht gestuurd:

Schrijver, publicist en documentairemaker Arthur van Amerongen, genomineerd voor de AKO literatuurprijs met het boek Brussel: Eurabia, winnaar van de prestigieuze Prijs van de Nederlandse Dagbladjournalistiek in 2006 en winnaar van de Nipkowschijf voor het radioprogramma De Inburgerking in 2005 is voor het laatst gesignaleerd in de snackbar van de Heineken-ontvoerder Frans Meijer in hoofdstad Asunción. Van Amerongens vriendin stuurde mij een noodoproep. In eerste instantie dacht ik aan een grap van Van Amerongen, zoals wel vaker gebeurd was in het verleden. Arthur Van Amerongen verbleef het afgelopen jaar vooral tussen oorlogsmisdadigers, neonazi’s, door Interpol gezochte criminelen en moslimstrijders in opleidingskampen van Hezbollah. Dit in het kader van zijn nieuwe boek Paranoia Paraguay, dat gepland stond voor de lente van 2009. Van Amerongen heeft een problematisch drugs- en drankverleden. Ik vermoed dat de schrijver in de cocaïnehandel verstrikt is geraakt, al dan niet samen met de heer Meijer. Het kan ook zijn dat de Spaanse vertaling van Brussel:Eurabia slecht gevallen is bij extremistische moslims in Zuid-Amerika. Ik vertrek daarom zondag halsoverkop naar Paraguay om, met gevaar voor eigen leven, mijn boezemvriend te gaan zoeken. Arthur Van Amerongens vorige uitgever Atlas heeft geen belangstelling getoond voor financiële steun aan de speurtocht naar de auteur, ondanks de internationale bestseller Brussel: Eurabia. Ik maak daarentegen van de nood en deugd en neem het een en ander op voor een radioregistratie. De NPS radio wil mijn speurtocht t.z.t. onder voorbehoud uitzenden in het programma Radio Doc, afhankelijk van de kwaliteit en de afloop.

Dit persbericht werd door een aantal kranten klakkeloos overgenomen. Het Dagblad van het Noorden had het zelfs op de voorpagina geplaatst. Alleen de Nederlandse honoraire consul in Asunción was niet zo blij, want die werd door BUZA in de Haag gebeld met de vraag of hij mij kon opsporen, dead or alive, met groot materieel van de legers van Paraguay, Argentinië en Brazilië. Want uiteraard was ik vermist geraakt in de jungle rond het drielandenpunt. Bij een glaasje rietsuikervuurwater en een fijne Cohiba hebben de consul en ik het bijgelegd. Dat is pas de ware bonhomie.

Gelukkig vloeiden er twee bloedstollende radiodocumentaires voort uit dat authentieke foppersbericht van Herr Muntz:

En we maakten in ene ruk door meteen die tiendelige iconische serie voor GeenStijl: Nazihunters.

Even een update van mijn gezondheid, of wat daarvoor doorgaat.

Europese Patriotten - Het Portugese Madurodam van dictator Salazar

Aflevering 2 van onze nieuwe Europese serie INCLUSIEF TWEE PODCASTS!

Wie naar de wortels van patriottisme zoekt, komt al snel terecht bij de volksaard van een land. Volksaard lijkt me niet zo’n woke begrip. Ik ging even googelen en kwam meteen terecht bij Trouw, fout na de oorlog. De titel van het pamflet spreekt boekdelen: Weg met de term volksaard.

Gijs Moes: “Volksaard leek een wat belegen begrip geworden, neigde het zelfs niet naar racisme? Het klonk naar de negentiende eeuw, toen westerlingen in verre landen optekenden welke vreemde volkeren daar woonden, om in een moeite door hun land te koloniseren. Als de volksaard aan bod kwam, was de schedelmeting niet ver meer. In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw, met de opkomst van het fascisme, beleefde de volksaard zijn hoogtijdagen. Na de oorlog werd het een dubieus begrip en in de progressieve tijdgeest van de jaren zestig en zeventig leek het in het vergeetboek terechtgekomen. Alleen in borrelpraat stak het de kop op, met flauwe grappen over Belgen of Duitsers. Soms, met wat jaloezie, over levensgenietende Grieken of Italianen.”

Ach, WEF-cheerleader Maxima zei precies hetzelfde in haar babbeltje bij de presentatie van het WRR-rapport Identificatie met Nederland, in 2007.

“De Nederlandse identiteit? Nee, die heb ik niet gevonden. Nederland is: grote ramen zonder gordijnen, zodat iedereen goed naar binnen kan kijken. Maar ook: hechten aan privacy en gezelligheid. Nederland is: één koekje bij de thee. Maar ook: enorme gastvrijheid en warmte. Nederland is: nuchterheid en beheersing. Pragmatisme. Maar ook: samen intense emoties beleven.”

Nee, dan de Nederlands-Portugese schrijver José Rentes de Carvalho in het nog steeds actuele meesterwerkje Waar die andere God woont:

'Het Nederlands karakter is een mengelmoes van evenredige porties onvervalste trots, huis-tuin-en-keukenfilosofie en een argeloosheid die elders in verband gebracht wordt met zwakzinnigheid. De Nederlander vertoont een samengaan van naïviteit en verwaandheid; een menging van twee karaktertrekken die, als ze tegelijkertijd aan de oppervlakte komen, een rampzalig en onhandig mens van hem maken.' Ook een vrij dodelijk boek over de Nederlandse volksaard is Een reservaat van pekelharingen. Nederlandse schrijvers over hun vaderland.

Europese Patriotten - Op zoek naar de Portugese ziel in bedevaartsoord Fátima

Aflevering 1 van onze nieuwe serie Europese Patriotten INCLUSIEF PODCAST

Ik woon nu elf jaar in de Algarve en snap nog steeds helemaal niets van de Portugezen, ondanks het feit dat ik talloze keren ging dineren bij een herenclub in Faro. De stokoude Zé, een begrip in de wijde omgeving, ontving in zijn vervallen paleisje in het hart van de stad zijn vriendenclub, de malta: notabelen, een voetbaltrainer, een advocaat, een oude journalist, een herenboer, een slager, een visser, et moi. Ik was al snel uitgenodigd door mijn toenmalige huisbaas Alvaro, want in Portugal geldt de mantra: amigo do meu amigo, meu amigo é.

Iedereen nam drank mee en geld voor de cataplana, de typisch Algarviaanse kookpot waarin alle mogelijke vissoorten gaan. Zé (descanse em paz) bereidde het godenmaal in zijn eentje. De gesprekken, rijkelijk geplengd met wijn, brandy, aguardente en medronho, gingen altijd over Sporting Lissabon en Benfica. Buiten Porto zelf en het noorden van het land, is niemand fan van Porto. Dat maakt een discussie over voetbal wel zo overzichtelijk, al blijft dat fanatieke geouwehoer over voetbal natuurlijk vreselijk, in welk land ter wereld dan ook.

En verder lieten de notabelen elkaar vieze filmpjes zien, op hun mobieltjes. Portugese humor ligt op het niveau van Mister Bean en Benny Hill: de bananenschil, de man in de jurk, grappen over schoonmoeders en ik denk dat ik met een scheetkussen hier ook hele zalen plat krijg. Ik heb de ziel van de Portugalidade helaas niet kunnen ontdekken tijdens deze feestmalen, hoogstens de ziel van Bacchus.

Een kleine anekdote tussendoor: de colleges Portugees van schrijver/vertaler August Willemsen aan de Universiteit van Amsterdam waren legendarisch. Om 9 uur ‘s ochtends kwam de goede man aanzeulen met flessen cachaça, limoenen, ijs en rietsuiker en werd de Braziliaanse ziel verklaard aan de hand van een spoedcursus caipirinhas stampen. Leuker kan men alcoholisme niet maken.

Arthur van Amerongen - Europese Patriotten: de proloog

Spiksplinternieuwe reportageserie op de GeenStijls!

Volgens de linkse moederkerk, de millennials, de sneeuwvlokjes, Bij1, Rutte IV plus de gecontroleerde oppositie (Kuiken en Klaver) & bevriende media - NPO en de Belgische monopolisten Mediahuis en DPG Media - vormt extreem-rechts/fascisme een veel grotere bedreiging voor het Avondland dan de islam. ‘Links’ suggereert dan ook dolgraag dat ‘rechtse extremisten’ zich door heel Europa organiseren en zich gereed maken voor een fysieke clash met de multi-culturele samenleving. Zie het mediaspektakel rond die Pruisische prins Heinrich XIII in Duitsland, dat volgens mij een hoog Broodje Aap-gehalte had. Het betrof hier zelfs een fopprins!

In het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van 2021 waarschuwt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) voor jonge rechts-extremisten die uit zijn op een rassenoorlog, hetgeen door Trouw (fout na de oorlog) vorig jaar werd opgeblazen tot de portee van het verslag. Dat de NCTV ook waarschuwt voor islamterreur, past niet bij de maatschappijvisie van de moguls van Mediahuis en DPG Media en wordt dus vrijwel achteloos in een paar bijzinnetjes weggemoffeld in hun kranten.

In een gedegen opiniestuk in de Volkskrant viel de historicus Robin te Slaa collega-historicus Dirk-Jan van Baar aan, die beweerde dat het fascisme wereldwijd een comeback had gemaakt in de gedaante van rechts-populisme. In ‘het knusse Nederland’ weigerde men alleen hardnekkig om dit te erkennen, aldus Van Baar.

Arthur van Amerongen - De Boze blanke man en de Ondergang van Nederland: de epiloog

Joan Rivers, comédienne: "Comedy is an angry white man's game. Even if you're Chris Rock or Joan Rivers."

Het thema van de boekenweek 2023 is ‘Ik ben alles’. Volgens de CPNB moeten we ‘Ik ben alles’ zien als een thema dat ‘in een tijdperk van verdeeldheid heel verbindend kan werken’. Met dit thema, aldus de CPNB, ‘vieren we de talloze identiteiten die mensen kunnen hebben’. Kom maar op met de nieuwe Mulisch, dacht ik meteen: een non-binaire, bipolaire, zwarte blinde dwerg met hangtieten en een piemeltje, zich voortbewegend in een rolstoel. 

Verder viert de CPNB het feest der pluriformiteit met lezingen van Hermanus: een kale vrouw met een lederen pet, een forse knevel, een pielemuis van 30 centimeter - in slappe stand - en een met piercings behangen en met schroeven en pinnen doorboord scrotum. Hun zal in het kader van de Boekenweek in hun blote gat voorlezen aan kinderen van 10, in de leeszaal van Zoutkamp. Na de lezing uit hun debuutroman 'Mijn Eerste Gangbang' zal Hermanus de cursus 'Vuisten voor Beginners' geven. De ouders van de kindertjes wordt vriendelijk verzocht zelf een potje Crisco mee te nemen.

Omdat ik als boze blanke oude man wederom niet gevraagd werd om het boekenweekgeschenk te schrijven, schreef ik het zelf maar. De Titel: Ik ben alles maar bovenal een boze blanke man.

Tot Boze Blanke Man Gemaakte, schreef GS-reaguurder Nuuk onder een van mijn feuilletons. Een prachtige vondst die mijn stelling bevestigt dat de Boze Blanke Man een banale social construct is, klinkklare lariekoek verzonnen door fopwetenschappers als professor Wekker en uitgemolken door de bejaarde socialite Sunny Bergman. De woke wappies hadden een zondebok nodig en aangezien het concept van Der Ewige Jude sinds de oorlog niet meer salonfähig is, behalve dan bij Antifa en Bij1 (De Nederlands-Joodse historicus Jacques Presser schreef ooit: “het fascisme, als het ooit terugkeert, zal het zich ongetwijfeld aandienen in het gewaad van het antifascisme.”) moest het dus maar de hardwerkende, belasting betalende blanke man worden, de lieve papa die op zondag de rollade aansnijdt.

De Boze Blanke Man - Caelum non animum mutant qui trans mare currunt

Boos? Vlucht uit Nederland maar besef dat u altijd uzelf meeneemt

Het treurigste kerstverhaal van 2022 staat in de Groene Amsterdammer van deze week: Nadia Duinker, medeoprichter van Moederhart, was boos en in verzet tegen het Rutte-regime en emigreerde met haar hebben en houden naar de negorij van Portugal. Als ik met het openbaar vervoer van mijn Villa Vischlugt in de Algarve naar Malhadil moet reizen, ben ik bijna een dag kwijt. Het goede nieuws voor Nadia is dat zij niet ver van de locatie van het Boom Festival woont.

De Groene: Tijdens de coronapandemie groeide Duinker uit tot een spreekbuis van de virus-critici, een bonte verzameling criticasters van het regeringsbeleid, die zichzelf ‘het verzet’ noemt. Als medeoprichter van Moederhart en activist voor Vrouwen voor Vrijheid, twee organisaties met felle kritiek op het coronabeleid, stond ze meermaals op het Museumplein en het Malieveld. ‘Liefde, vrijheid, geen dictatuur!’ scandeerde ze. Gelijkgestemden roemen haar welbespraaktheid en wilskracht; tegenstanders zien haar als een symbool van ‘wellness-rechts’ of ‘verwende yogamoeders’, die bijdragen aan een normalisering van uiterst rechts.

Werkelijk alles wat er mis kan gaan, gaat mis en het zou een schitterende aflevering van Ik Vertrek hebben kunnen opleveren.

Nadia: ‘Het land is zo’n dertig jaar niet goed onderhouden, dus we wilden het tuinafval verbranden. We hadden een vergunning aangevraagd en overal brandblussers neergelegd.’

Toen kwam haar oudste dochter naar haar toe. ‘Mam, het bos staat in brand!’

‘We hadden veel geluk dat de wind de goede kant op stond’, zegt Duinker, ‘anders was er weinig van ons basecamp en onze spullen overgebleven. We stonden oog in oog met het gevaar van de natuur, heel dom eigenlijk achteraf. Iedereen weet hoe gevaarlijk eucalyptus is, maar een dennenbos is net zo brandbaar.’ Haar man moest met de gendarmerie mee naar het bureau voor een verklaring. Er wordt nog onderzocht of hij laakbaar heeft gehandeld. Maandenlang mocht hij de provincie niet verlaten zonder zich eerst op het bureau te melden.

De Boze Blanke Man - Kutkerst. Dood aan de PvdA!

Een vrolijk Kerstverhaal

Kerstmis associeer ik van kindsbeen af met moord en doodslag, want onze werkster werd - nadat ze het kindje Jezus had gewiegd in de roomse kerk - door haar straalbezopen man aan flarden gesneden. Ze vonden het mensje badend in het bloed onder de versierde dennenboom, in de arbeiderswoning in de Indische buurt van Ede. Ik kwam graag bij de werkster thuis. Ze woonde in de achterbuurt, waar sloeries met krulspelden in peignoirs zaten te kaarten, te roken en te zuipen, en tv keken. Ik vond dat gezellig, want wij hadden thuis geen televisie. Mijn moeder noemde de televisie het kijkkastje van de duivel. ‘s Avonds zaten papa en mama allebei in een luie stoel onder een schemerlamp te lezen. Ik vond het toen verschrikkelijk saai, nu moet ik snotteren als ik dat vredige tafereeltje weer voor de geest haal. 

Ik associeer Kerstmis behalve met moord en doodslag ook met PvdA-mastodont Max van de Berg. Met mijn toenmalige vrouw Edith Mastenbroek bezocht ik eens de kerstviering van de Partij van de Europese Sociaaldemocraten, in dat naargeestige filiaal van het Europees Parlement in Straatsburg. In die verschrikkelijk bunker moest iedereen van de Engelse socialisten, die volkomen starnakel waren, meedoen aan de polonaise nadat The twelve days of Christmas was afgewerkt. 

Ik was destijds ook niet de beroerdste dus ik hobbelde mee in die sliert van het menselijk tekort. Kneep er ineens iemand in mijn kont! Dat was ik wel gewend maar ik draaide me toch even om: bleek het Max van den Berg te zijn, met een hoedje, een toetertje, een vuurrode gok en confetti in de baard... 

Hij dacht dat ik een vrouw was! 

Die avond hoorde ik van de Britten dat de “Raspoetin van het Noorden” een gevreesde billen- en borstenknijper was. Tijdens de zoveelste kabinetsformatie van Paars stuurde Raspoetin de hele dag smsjes en belletjes naar Den Haag: zeg, jongens, ik ben beschikbaar als minister hoor! De PvdA wilde hem niet, en dat is veelzeggend. Maar Max van den Berg dook vervolgens overal weer op. Het is net herpes: het is een jaartje weg en dan plotseling heb je het weer, in je oog, op je schaamlip, onder je voorhuid, en het jeukt maar, en het jeukt maar... en krabben helpt niet.

De Boze Blanke Man - De nieuwe ideale journalist volgens NRC: boos, zwart, veganist, non-binaire trans femme, queer en feminist

Bij voorkeur met alcoholprobleem

Het is verbazingwekkend hoe de Nederlandse media een buttplug zijn geworden van de overheid. Elke propandascheet van de overheid wordt klakkeloos als een redactioneel stuk in de krant afgedrukt en de lezer wordt dagelijk bestookt met klimapocalypse, met genderwaanzin, woke nonsens en islamknuffelarij. Kenmerkend voor de algehele teloorgang van de Nederlandse pers was het persbericht bij een conferentie op 2 december 2016, van de opleiding journalistiek van de Hogeschool Windesheim in Zwolle. Die was gewijd aan ‘constructieve journalistiek’.

Alle redacties van Nederland worstelen vandaag de dag met de Boze Witte Man. Geven we hem voldoende aandacht, bevragen we hem wel kritisch genoeg, bestaat hij wel? Het antwoord van veel journalistieke media is dat zij al aandacht schenken aan wat de ‘gewone man’ er van vindt. Daarmee wordt de Boze Witte Man een plekje gegeven, maar meer ook niet. Het kan ook anders. Door te werken met constructieve elementen geeft een journalist burgers niet alleen een podium, maar kan hij ze ook betrekken bij het nadenken over oplossingen. Exit Boze Witte Man?

De televisie en de krant zijn overbevolkt door boze witte meisjes, boze witte vrouwen en boze witte oma’s die krijsen dat de witte man de wortel van al het kwaad op deze aarde is. Maar door wie zijn die witte mannen dan gebaard? De media zijn nog steeds in handen van verzuurde linkse witmannen. Het roomblanke NRC Handelsblad - alias de D66-bode - bedacht daarom NRC 101 Nieuwe Talenten.

“Wij presenteren 101 nieuwe talenten op cultureel gebied uit Nederland en Nederlandstalig België. Alfabetisch per kunstdiscipline. We denken dat ze gezichtsbepalend kunnen zijn in de jaren twintig. Daarom willen we u graag laten kennismaken met deze kunstenaars. Een poging om u een blik te gunnen op de rijkdom en diversiteit van het nieuwe culturele aanbod.”

De Boze Blanke Man - De kwaadaardige bleekscheten van D66

En nu vooruit!

Tjeerd de Groot, de voormalige melkmuil van de Nederlandse Zuivel Organisatie, liet deze week zijn ware gezicht zien aan Jonathan Krispijn. Ik kan me niet herinneren dat in naoorlogs Nederland een roomblanke man een persoon van kleur met een Joodse achtergrond uitschold voor fascist.

Vooruit: de gesjeesde spindoctor van GroenLinks, Sybren Kooistra, schold Max Pam voor racist uit en dat pikte Pam niet. Die schakelde meteen meester Peter Plasman in, en Kooistra, die als de dood was voor een strafblad omdat hij dan niet meer bij de EU kon werken of niet meer naar zijn geliefde Verenigde Staten kon reizen waar hij immers spindoctor van Obama was - koos eieren voor zijn geld.

Overigens heeft Sybren Kooistra net zo’n vies baardje - de zogeheten pratende kut - als Tjeerd de Groot, Rob Jetten, kindervriend Cindy Smeets, Steven van Weyenberg, Sjoerd Rimmer Sjoerdsma en Daan Bonenkamp, die als de spreekwoordelijke rat het zinkende D66-schip verliet om hoofdredacteur van Tubantia te worden. Zijn voorganger, Martha Riemersma was in mei opgestapt bij Tubantia, omdat haar suikeroom Matthijs van Nieuwkerk haar gouden bergen had beloofd op het Gooise Matras.

Eerder deze week had Tjeerd de Groot al enorm geblunderd. Hij beweerde in de Nationale Vergaderzaal dat koeien 'permanent ziek' zijn omdat het Nederlandse gras té eiwitrijk zou zijn. De factcheck-rubriek van EenVandaag onder leiding van Lammert de Bruin ging op onderzoek uit en concludeert woensdag: Tjeerd de Groot verkoopt 'bullshit'. En niet één maar twee keer.

Ik ga er gevoeglijk van uit dat Tjeerd de Groot, de insipide nietszeggende sokpop van de zuivelmaffia die is opgepimpt tot een mean old bitch die aan het cruisen is in de Rue de Vaseline, om specifieke reden geworven is door de Magere Mannetjes. Die zeiden bij het sollicitatiegesprek: 'Je je moet wel een ringbaardje laten groeien, vriend, dat maakt indruk bij het electoraat.' 'Ja,' zei Tjeerd, maar Jantje Paternotte dan?' 'Nou,' zei Sjoerd Rimmer: 'bij ons Jantje moeten eerst de testikels nog indalen in zijn balzakje. Daarna krijgt hij vanzelf wel een mooi vlassig bloksnorretje.'

Tjeerd, het archetype van een tot op het bot gefrustreerde binnenvetter, die ineens kan ontploffen van woede - iedereen kent wel zo iemand - is een tiepje dat het in 1940-1945 ver had kunnen schoppen in de entourage van de Duitse bezetter. Het is een bazenpoeper à la Doug Stamper en voert alles uit wat het baasje hem vraagt. Neem deze twiet van de ziedende melkmuil:

Het doel blijft: halvering van de stikstofuitstoot in 2030. Alleen zo blijft de natuur gezond en kunnen we weer huizen bouwen.

Tip de redactie

Wil je een document versturen? Stuur dan gewoon direct een mail naar redactie@geenstijl.nl
Hoef je ook geen robotcheck uit te voeren.