Geenstijl

Op BNR mocht de voorzitter van de asieladvocaten wederom leeglopen met een achterhaalde karikatuur van het asielrecht, dat we louter iedereen zingend met open armen mogen ontvangen. Hij kreeg geen enkele kritische vraag. Er werd niet gevraagd naar bijvoorbeeld België dat al dertien maanden geen alleenstaande mannen opvangt. De EU kent grote verschillen in asielbeleid, het komt niet ter sprake.

Hoe dat doorwerkt is het beste te zien in Bureau Maastricht. Een dronken en snuivende asielzoeker breekt een AZC af, de overige asielzoekers zijn naar buiten gevlucht. Die staan naast de politie, die niet naar binnen gaan, omdat deze ongewenste messentrekker bescherming zou hebben in “zijn woning”. Wij laten over ons heen lopen en doen daarmee onszelf en oorlogsvluchtelingen tekort.

De ellende stopt daar niet. Een andere, afgewezen asielzoeker onderneemt pogingen zijn leven te beëindigen, hij wordt in een knuffelcel geplaatst, waar hij de cel, zichzelf, het deurraampje en de camera's insmeert met zijn poep. Hij wordt verplaatst naar een schone knuffelcel met zijn handen in onrustbanden. Daar probeert hij zijn hoofd kapot te slaan, waarna hij totaal gefixeerd wordt.

Er zijn ongeveer zes politieagenten een dagdeel met hem bezig. Althans, dat is het deel dat visueel gedocumenteerd wordt. Ze vermoeden dat de afgewezen asielzoeker dit doet om zijn uitzetting te frustreren. Voor elke ingreep moet toestemming gevraagd worden, alles moet uitgetypt worden. De politieagenten schrijven achteraf zijn bibliografie en raken daardoor gedemotiveerd en overbelast.

Voor zulke afgewezen of andere criminele asielzoekers kent ons asielsysteem nauwelijks effectieve consequenties. Het lukt niet om ze langdurig in voorlopige hechtenis te nemen, in een gesloten instelling op te nemen voor hun eigen of onze veiligheid, te straffen voor hun delicten of uit te zetten. We laten medewerkers in de asielopvang, winkeliers en politie dweilen met de kraan open.

De aflevering begon overigens met een kaaskop die een levensgevaarlijke dollemansrit startte om aanhouding te ontlopen, hij zag de agenten afhaken. Deze verdachte kwam niet meer terug in de aflevering. Hij doet, hij laat en hij gaat. Hij leeft in absolute vrijheid. De rechter houdt namelijk de agenten verantwoordelijk voor de consequenties van zijn achtervolging, niet de verdachten.

Hier zit een stukje naïef wensdenken van de rechtbank in. De rechter weegt namelijk de acties van de agenten tegen de delicten die voor de achtervolging bekend waren. We moeten altijd van het beste uitgaan. De rechtbank schept eerst een fata morgana. Dat mensen meestal met een reden vluchten, vergeet Vrouwe Justitia, en daardoor geven we criminelen en psychische patiënten ruim baan.

De agenten lieten de gevaarlijke gek maar gaan, en gingen een praatje maken met de kentekenhouder. Dat bleek de opa van de verdachte te zijn. De scooterbestuurder bleek een kleinzoon met ernstige psychische problemen. Hier gaan agenten een machteloos bejaard echtpaar aanspreken. Dat werkt niet, ze wachten op hulp en zo hebben we zaken niet met elkaar afgesproken.

De scooterbestuurder is tijdens die achtervolging een gevaar voor zichzelf en zijn omgeving. Hij is dankzij zijn ernstige psychische problemen ook voor en na de achtervolging een gevaar voor zichzelf en zijn omgeving. Hij hoort binnen, terwijl hij wacht op zijn behandeling, desnoods jarenlang. Onze nonchalante laissez-faire houding is uiterst ontwrichtend voor mantelzorgers, politie en buren.

We hebben in de evaluaties van detentie en gedwongen opnames een tunnelvisie op de effecten voor criminelen, drugsverslaafden en andere psychiatrische patiënten. We vergeten hun familie, buren en de rest van de samenleving. Die zijn namelijk allemaal gebaat om tijdelijk verlost te zijn van de continue stroom inbreuken op hun vrijheid, waar politici, politie en justitie geen vat op krijgen.

We hebben een rechtsstaat gebouwd waar wangedrag wordt beloond. Waar problemen door steeds grotere groepen academisch opgeleide mensen langdurig worden besproken, zonder een vertaling terug naar de werkvloer om in te grijpen en ongewenst gedrag met harde hand te begrenzen. We hebben vooral kritiek op politieagenten die ons fysiek beschermen tegen psychiatrische patiënten.

Het wordt tijd de verantwoordelijkheid voor de-escalatie terug te leggen waar die hoort. Die hoort namelijk totaal niet bij familie of politie, die hoort bij de veroorzaker. Zelfs als die veroorzaker mentale problemen heeft, is dat namelijk geen vrijbrief om je familie of je buren jarenlang het leven zuur te maken. Wie structureel strafbare feiten begaat, hoort preventief binnen. Dat geeft iedereen rust.

Uw vrijheid begint, waar die van asocialen eindigt.