Geenstijl

Rally around the Virus

Deze week werd bekend dat de VVD, onder het bewind van haar aanvoerder, op 44 zetels staat in de peilingen. (Bij De Hond vandaag op 35 - red.) Nadat ik mijn oogballen van de vloer had geraapt, somde ik in mijn hoofd alle foute beslissingen van Rutte in de afgelopen maanden (en die van ver daarvoor) op. Rationeel gezien kan Rutte dan ook niet op 44 zetels staan. Die 44 zetels is dan ook niet rationeel tot stand gekomen naar mijn mening. De redenen daarvoor zijn dus vooral meer psychologisch van aard. De mogelijkheid om de ratio van de kiezer weer leidend te kunnen maken, die is ons helaas recent ontnomen, dus kabinet Rutte 4 is zowat een gegeven. 

Onder het beleid van Rutte zijn er fouten op fouten gestapeld. Zo kan ik mij een debat herinneren waarin Thierrrrry de minister vroeg of het kabinet o.a. Zuid-Korea als voorbeeld gebruikt en of ze daaruit lessen hebben getrokken die relevant zijn voor de aanpak in Nederland. Antwoord was “nee”, want het kabinet keek naar België en andere Europese landen in plaats van naar Azië. Ondanks de tegenwerping dat ze in Azië voorliepen op de kenniscurve (Covid-19 brak daar immers al vorig jaar uit), bleef de minister bij de gekozen aanpak.

Ik kan mij verder herinneren, dat lavendelman ver daarvoor pleitte voor een snelle en harde lockdown, maar compleet werd uitgelachen. Uiteindelijk kwam de lockdown er, maar veel te laat en te slap. Zo werden er vragen gesteld waarom in de uiteindelijke lockdown de scholen niet waren meegenomen. Uiteindelijk ging kabinet Rutte wederom overstag. Verder gaf Philips aan dat ze pas ergens in maart het verzoek kregen van de Nederlandse overheid voor extra beademingsapparatuur, dat terwijl er voorbeelden te over waren dat de beademingscapaciteit al maanden terug uitgebreid had moeten worden. En dan was Maurice de Hond er, die werd ook uitgelachen en zie daar, hij had gelijk en kabinet zal wederom moeten toegeven fout te hebben gezeten (maar zal dat natuurlijk geheel anders formuleren). 

En dan de reden van de lockdown, die was nooit en te nimmer het reduceren van het aantal besmettingen, maar het reduceren van het aantal besmettingen in een bepaalde tijdspanne. Dit omdat de kabinetten Rutte keer op keer hadden nagelaten om de adviezen op te volgen aangaande noodzakelijke uitbreidingen van onze IC-capaciteit. Onze IC-capaciteit was gewoon te gering en daarom moest de lockdown er komen volgens het kabinet. Zelfde fouten zijn gemaakt aangaande de testcapaciteit. Zo had Duitsland geen problemen op dit vlak. 

Door deze mix van nalatigheid, traagheid, verkeerde maatregelen is er enorm veel onnodige schade en leed veroorzaakt. Wat zeer wel duidelijk is, is dat de foutief ingezette lockdown enorme economische schade zal opleveren. Nu moet gezegd worden, dat in dezen niet alleen onze lockdown hier debet aan is; wereldwijd hebben politici misstap na misstap begaan met lockdowns wat de globale economie een enorme opdonder heeft gegeven. Hoe dan ook, de metertjes op het economische dashboard zijn geëxplodeerd met uitslagen die eerder nog niet voor mogelijk werden gehouden. 

De werkelijkheid in allerlei EU landen is zelfs erger dan de cijfers aangeven door allerlei maatregelen die de desbetreffende regeringen genomen hebben. Deze maatregelen verbloemen dan wel vertragen de negatieve gevolgen van de lockdowns. Kijkende naar de VS waar ontslag makkelijker en goedkoper is (en dus weer aannemen ook sneller en makkelijker gaat), is de toename van de werkeloosheid de 40 miljoen al gepasseerd (op beroepsbevolking van ongeveer 160 miljoen). Als in de EU we ook aan dergelijke verhoudingen moeten denken, dan staat vele werknemers nog een koude douche te wachten. In mijn gesprekken met werknemers en ondernemers, zijn de meeste werknemers onbezorgd en alle ondernemers super bezorgd. De meeste mensen (werknemers) weten dus nog niet wat hen te wachten staat (dat is wellicht één verklaring voor de 44 zetelpeiling voor de VVD). 

De rest van de kerfstok van de kabinetten Rutte liegt er ook niet om: het creatief omgaan met de waarheid, het verloochenen van het liberale gedachtegoed, het laten verdwijnen van bonnetjes, uit de hand laten lopen van de belastingaffaires, de duizend euro, de belofte om de hypotheekrenteaftrek niet af te schaffen, de integriteitsaffaires van bewindslieden en/of VVDers, het goedkeuren van de EU-toelating van super onontwikkelde landen en zo verder. Met een dergelijke staat van dienst, zou ieder rationeel mens niet (meer) op de VVD stemmen, toch? 

Dus waarom dan toch die virtuele 44 zetels? Ik denk dat de meeste kiezers zolang simpel en behoevend zijn gehouden/gemaakt dat ze electoraal gezien kinderen zijn. Als het ook maar iets moeilijk wordt of tegen zit, dan is het roepen om vader en moeder die de problemen moeten oplossen. Ergens pijn? Niet ervan leren, maar een pleister en snoepje vragen bij de mama en de volgende keer weer gewoon hetzelfde doen in plaats van het eigen gedrag te wijzigen. Ook zit zelf verantwoordelijkheid nemen er tegenwoordig bij veel kiezers niet meer bij. Dat is namelijk eng want dan kan iemand je er op afrekenen. Liever schuilt men achter de grote leider zodat er persoonlijk geen verantwoordelijkheid gedragen hoeft te worden als het misgaat. Zelfs Rutte doet het door zich achter het RIVM te verschuilen. Wat dat betreft is deze rant over de lockdown een must see.

We hebben dus te maken met veel onvolwassen kiezers. Hoe repareer je zoiets? Hoe krijg je kiezers geëngageerd en onderlegd in politieke zaken? Hoe kan je er voor zorgen dat kiezers zowel invloed alsmede verantwoordelijkheid krijgen en dragen? Dat kan allemaal (op termijn) met een directe democratie bewerkstelligd worden. Bindende referenda zou de volgende evolutionaire stap zijn in de democratisering van landen. In plaats van een representatieve democratie waar beroepspolitici hun ding doen, zou het parlement bestaan uit volksvertegenwoordigers die aangestuurd worden door hun achterban in plaats van door hun partijleider (partijbelang en eigenbelang staan dan niet meer bovenaan). Kiezers hoeven niet meer verplicht te gaan voor package deals; de kiezer kan dan eindelijk à la carte stemmen (dus per onderwerp). 

Zijn dan alle problemen opgelost? Worden er dan geen foute beslissingen genomen? Nee, natuurlijk niet, maar het zal altijd beter zijn dan het huidige verziekte systeem en gegeven tijd, zal de volwassingwording van de kiezer tot stabieler, verantwoordelijker en breder gedragen beleid leiden. Probleem is echter dat de eerste aanzet tot zoiets in Nederland (het raadgevend referendum) vakkundig om zeep geholpen is door het kabinet Rutte. En de economische depressie die voor de deur staat zal de politieke polarisatie doen toenemen, wat de introductie van een directe democratie niet alleen onmogelijk maakt, maar ook onwenselijk (in totaal gepolariseerde omgeving is het introduceren van bindende referenda onwerkbaar; de introductie zou plaats moeten vinden voordat de polarisatie plaatsvindt. Daarmee zou een polarisatie ook vermeden kunnen worden). 

Kortom, Rutte zit gebeiteld.