Geenstijl

Nadat ruim vierhonderdduizend Nederlanders een petitie ondertekenden, kwam VVD-er Stef Blok met twee onderzoeken vanuit ministeries en een strafrechtelijk vanuit het openbaar ministerie. Geen onafhankelijk onderzoek.

Het andere zoethoudertje is de nieuwe wet op de Forensische zorg, die in 2010 is ingediend, in 2012 aangenomen door de Tweede Kamer. Als 1 aprilgrap schorste VVD-er Fred -bonnetje- Teeven de behandeling ervan in 2014. In 2018 gaat de Senaat er verder over babbelen.

In deze wet wordt het mogelijk medische gegevens op te vragen als een crimineel niet meewerkt aan het onderzoek in het Pieter Baan Centrum. De politici hopen dat met archiefmateriaal soms alsnog een ziekelijke stoornis of gebrekkige ontwikkeling van de geestesvermogens is vast te stellen, en daarmee TBS alsnog op te leggen.

Kijken we naar de basisschoolmoord in Hoogerheide dan zit er een kern van waarheid in dit idee. Daar liep iemand met een mes een school in, zag zijn achtjarige neefje en stak deze in de hals en de nek, dood. De Hoge Raad zag ruimte om zijn veroordeling tot TBS te bekrachtigen door een grote verzameling oude psychiatrische onderzoeken en de bizarre wijze waarop het delict gepleegd is. 

Kijken we naar de strafzaak van een idioot die sinds zijn negende met justitie in aanraking kwam en een reeks buitengewoon gewelddadige roofovervallen pleegde dan zien we dit sprookje uit elkaar spatten. Om gevulde handtassen te jatten werden slachtoffers met een mes in hun gezicht of nek gestoken.  

**Fata Morgana
**Eerst schrijft het Hof op basis van oude onderzoeken TBS op te kunnen leggen, bespreekt in detail welke stoornissen in die onderzoeken staan en komt daarna met de wonderbaarlijke genezingstheorie voor onder andere zwakbegaafdheid. Lijnrecht tegenin het grove en zinloze geweld waarmee de vermogensdelicten gepaard gingen. Helaas ging het OM niet in cassatie.

Hoewel psychische zorg meestal gaat om leren leven met je probleem in plaats van het oplossen daarvan, neemt het Hof zonder enig bewijs aan dat misschien de dader inmiddels genezen is, en dat daarom niet vaststaat dat de dader tijdens de reeks delicten een ziekelijke stoornis of gebrekkige ontwikkeling van de geestesvermogens had. En legt vervolgens geen TBS op.

**Weeffouten
**Aangezien er altijd wel jaren zitten tussen het laatste bestaande psychiatrische onderzoek naar een weigerende observant en de zes weken observatie in het PBC wordt met die wonderbaarlijke genezingstheorie een groot gat geschoten in de nog aan te nemen wet Forensisch Zorg. 

Het andere probleem is dat psychiaters nooit zullen meewerken aan deze aanval op hun beroepsgeheim. Deze documenten gaan simpelweg nooit verstrekt worden. Zouden ze dat wel doen, ontbreekt het noodzakelijke vertrouwensklimaat, zullen meer gekken noodzakelijke zorg mijden, wat beide zorgt voor meer first offenders. 

**Schrödingers kat
**De sleepnet Pavlovreactie van politici houdt geen rekening met het kwantummechanische principe dat sommige beschikbare informatie uit elkaar valt, zodra je ernaar probeert te kijken. Hier is de Staten Generaal zo traag met het invoeren van een wet, dat deze al is afgeschoten door het Hof voordat de inkt van de Koning droog is. Hier moet de wetgever een compleet andere koers uitzetten. 

Bijvoorbeeld dat als iemand tot meer dan acht jaar veroordeeld wordt én zijn delicten op een onnodig kwetsende manier pleegde, standaard ongefundeerd TBS krijgt. Een onderzoek in het PBC zou dan alleen ontlastend mogen werken. De ziekelijke stoornis en gebrekkige geestesvermogens afleiden uit de tendentieuze wijze waarop het delict gepleegd is. 

**Proefproces gaf groen licht
**De huidige TBS-wet eist namelijk niet dat duidelijk is welke mentale beperkingen de dader heeft én eist ook niet dat de vaststelling door een psychiater gebeurd. De Hoge Raad heeft al een TBS veroordeling bekrachtigd, waarin het Hof de knoop doorhakte, zonder bewijs vanuit het PBC, zonder diagnose, op basis van oude rapporten en hoe het delict gepleegd was.

Het EHRM eist echter wel dat een specifieke aandoening genoemd wordt door een medische autoriteit, om in deze zaak van de basisschoolmoord direct van beide voorwaarden af te wijken. Toen was de gedachte dat de daad niet paste bij een gezonde geest genoeg. Het EHRM heeft ook meerdere keren een streep getrokken door de levenslange gevangenisstraf. 

**Moordenaars vrijlaten
**James Murray vermoorde een zesjarig kleuter, om wraak te nemen op zijn tante. In zijn Antilliaanse zaak geeft het EHRM eerst netjes een overzicht hoe vaak zijn levenslange gevangenisstraf heroverwogen is, om daarna te schrijven dat het te weinig was. Doordat de Antillen geen TBS-kliniek heeft, of vergelijkbare psychische zorg, had James geen kans te genezen en daarmee vrij te komen. Hij kreeg pas gratie toen hij terminaal was.

Het EHRM gaf een vergelijkbaar politiek activistisch oordeel in diverse Britse zaken waar moordenaars na een lange gevangenisstraf opnieuw een moord pleegden en daarmee voorgoed achter de tralies verdwenen. Ook daar moest perspectief blijven op vrijlating, derde kansen en de mogelijkheid een vredig en legaal bestaan op te bouwen.

Omdat levenslang daarmee niet meer echt levenslang is, kan de Hoge Raad beginnen haar arrest dat levenslang en TBS niet combineerbaar zijn, te herroepen. Daarnaast wordt TBS het laatste redmiddel om onbehandelbare psychopaten uit de samenleving te houden. Het EHRM eist dat de staat blijft aantonen dat iemand een gevaar is, en daar is al een systeem voor.

Het is tijd te stoppen met jarenlange, tijdelijke warehousing en standaard intensief te behandelen.

FEYNMAN