Maar er is geen asielcrisis, echt niet

Een bericht van de NOS dit weekeinde: “Geen werk voor 18.000 asielzoekers en statushouders door wachtlijst bsn.” Zonder burgerservicenummer geen werk (of uitkering, bijna de helft van deze groepen gaat hangen aan de Rijkstiet) laat staan een huis. Kwalijke zaak dus: bijna alle sectoren komen handen tekort. Bovendien loopt de schatkist nu tientallen miljoenen euro’s mis; want wie niet werkt, betaalt geen belasting. Een zinnetje uit het artikel valt op: “Begin 2022 stonden er nog 2330 mensen op de wachtlijst voor een bsn.” Alarmbellen gaan af; want waarom vermeldt de NOS de aantallen uit 2023 eigenlijk niet?

De cijfers erbij gezocht en gevonden in een Kamerbrief uit mei vorig jaar van dan nog staatssecretaris asielzaken Eric van der Burg (VVD) en Binnenlandse Zaken-stas Alexandra van Huffelen (D66). Het duo schrijft dat het op dat moment gaat om 13.440 personen zonder bsn. In een soortgelijke schrijven vandaag exact een maand geleden (!) meldt de nieuwe stas BZK Szolt Szabó (PVV) dat de aantallen zijn uitgegroeid tot 17.500 personen. Door de NOS zaterdag (BTW: waarom brengt de NOS dit verhaal gisteren en niet een maand eerder?) gemakshalve maar afgerond naar eerder genoemde 18.000.

Zo gaat het duren tot en met 2030

JA21’er Joost Eerdmans is er woensdagavond rond half tien wel klaar mee. De begrotingsbehandeling van Dick Schoofs ministerie van Algemene Zaken en het huishoudboekje van de Koning staat vooral in het teken van Femke Halsema en de tweet van Geert Wilders. De J van de JA stapt naar voren en zegt: “De heer Schoof komt op voor de burgemeester van Amsterdam. Nou, dat is zijn goed recht. Hij mag het instituut beschermen en hij mag de burgemeester van Amsterdam beschermen. Maar waar staat in welke rechtsstaatverklaring dat je geen kritiek mag hebben op een burgemeester, dat je niet zou mogen zeggen: die burgemeester moet ophoepelen?” De rest van de avond komt daar in de Nationale Vergaderzaal geen duidelijk antwoord op.

Schoof durft afgelopen vrijdag pas in een bijzin een kritische opmerking over Halsema te maken. En dus niet in de Kamer maar in een zaaltje in Nieuwspoort voor zijn wekelijkse persconferentie: Halsema had volgens hem wel degelijk andere mogelijkheden om tegen de anti-Israël-demonstranten op te treden.

Het lijkt wel alsof Halsema is heiligverklaard terwijl een kind kan zien dat haar burgemeesterschap demonstratie-technisch niet soepel verloopt. Dat begint met de antiracisme betoging in coronatijd die ze met 14.000 demonstranten op de Dam uit de hand laat lopen. Maar de beschamende gebeurtenissen rondom de opening van het Nationaal Holocaustmuseum en nu de ongeregeldheden tijdens de herdenkingsbijeenkomst op de Dam laten nog een patroon zien: wanneer het over pogroms gaat, ontstaan in Amsterdam problemen.

Vis rot aan de kop

De verhalen doen al langer de ronde binnen de politie: agenten die niet willen optreden bij een koranverbranding, demonstraties van Extinction Rebellion of Joodse manifestaties, schreef de T. naar aanleiding van het interview met de twee voormannen van het Joods Politie Netwerk. Een deel van die weigeraars zal van moslimhuize zijn maar vermoedelijk ook van anti-Israël en anti-Joodse partijen als PvdAGroenLinks (bovendien pro-XR), DENK en Forum voor Democratie.

Volgens hoofdcommissaris van Amsterdam Peter Holla klopt het verhaal niet, in zijn eenheid leven naar eigen zeggen geen morele bezwaren bij het bewaken van Joodse objecten in de stad. Die opmerking staat ook haaks op de woordvoering van de Nationale Politie – de laag boven Holla – die begin deze week zei dat er bij de politie begrip is voor agenten die morele bezwaren hebben tegen bepaalde werkzaamheden. En dat daar bij het maken van de dienstroosters rekening mee wordt gehouden. Later probeerden de mensen van korpschef van de Nationale Politie Janny Knol die opmerkingen weinig overtuigend terug te draaien. De twee Joodse klokkenluiders werden hoe dan ook voor de tram gegooid.

In de Nationale Vergaderzaal wist ChristenUnie-fractievoorzitter Mirjam Bikker dinsdag echter een plenair debat over de kwestie af te dwingen (PvdAGroenLinks was tegen, goh!), al is het gezien de vele begrotingsdebatten op de agenda de vraag wanneer dat plaatsvindt.

Dat geeft minister van Justitie en Veiligheid David van Weel (VVD) de tijd om zijn woorden van afgelopen week te heroverwegen. Hij zei bij WNL dat er bij de politie geen ruimte is voor weigeragenten. “Op het moment dat je je politie-uniform aantrekt, ben je neutraal en voer je je taak uit.” Daarna gaf hij de schuld aan de woordvoerders van de politieleiding: “Korpschef Janny Knol heeft dit niet gezegd. Dat is de woordvoering geweest en het is verkeerd naar buiten gekomen. Zij vindt dit niet”

Daar is Koos Plooij weer

Documentairemaker Sinan Can was vrijdagavond te gast bij Café Kockelmann om te vertellen over zijn programma De wapenroute waarin hij onderzoek doet naar de oorsprong van de wapens die een einde maakten aan de levens van Theo van Gogh, Peter R. de Vries en Pim Fortuyn. De programmamaker legt uit dat op de patroonhouder van de Star M-43 Firestar - het pistool waarmee de extreemlinkse milieuterrorist Volkert van der Graaf op maandag 6 mei 2002 LPF-lijsttrekker Pim Fortuyn executeerde - DNA is aangetroffen dat niet van Van der Graaf of Fortuyn afkomstig is. Dat spoor kan helpen te verklaren hoe Van der Graaf - zelf heeft hij er tegenstrijdige verklaringen over afgelegd - aan het wapen is gekomen dat nog in december 2001 werd gebruikt bij de overval op een juwelier in Emmen. Dat DNA is inmiddels opgewerkt (een proces waardoor het beter is af te lezen) en opnieuw door de nationale databank gehaald: geen match. Een naslag in internationale DNA-databanken wordt echter geblokkeerd door Officier van Justitie Koos Plooij.

Plooij was begin deze eeuw ook de openbaar aanklager in het proces tegen Van der Graaf. De OM’er zegt tegen Can (en deze zomer tegen Argos dat eveneens in de zaak was gedoken) dat verder onderzoek geen zin heeft. De magistraat in zijn eigen woorden: “Als bekend zou worden wie de donor is van dat DNA, is er niet meer dan een verdenking dat die persoon in 2002 of eerder een patroonhouder in handen heeft gehad. Dat is een overtreding van Artikel 26 van de Wet wapens en munitie. En dat feit is al heel lang verjaard. Dus als er een naam uit zou rollen, dan kan ik geen onderzoek doen naar de vraag of die persoon terecht verdachte zou zijn geweest als het destijds zou zijn ontdekt.”

Waar blijft de PvdAGL-boter bij de vis

Minister van Justitie en Veiligheid David van Weel gooide zijn handen in de lucht en zou later bij schorsing boos uit Vak K wegbenen. De blikken van MinDef Ruben Brekelmans en vicepremier Sophie Hermans waren verrast en vol wrevel. Het VVD-smaldeel van het kabinet was zichtbaar ontstemd toen minister-president Dick Schoof na aandringen van de Tweede Kamer besloot óók de gelakte delen van de kleine 70 pagina’s ambtelijke adviezen te openbaren. Logisch. Het moet wennen zijn geweest voor de VVD’ers na 14 jaar Mark Rutte; uitgesloten dat Schoofs voorganger zover was gegaan.

Vrijdag had Schoof geen spijt van zijn actie, zei hij tijdens zijn wekelijkse persconferentie. Maar het was wel een gevalletje eens maar nooit weer blijkens deze lange zin: ”Uiteindelijk maak je een politieke afweging ten behoeve van het debat en het debat moet echt meer over de inhoud gaan en als ik eindeloos met de Kamer in debat was over het al dan niet verstrekken van deze stukken, dan had ik inderdaad misschien nu nog in de Kamer gezeten en dat wilde ik echt voorkomen, ik wilde dat het debat weer meer richting de inhoud ging, dat is uiteindelijk ’s avonds gelukt, maar dat was voor mij de reden en daarom zeg ik ook eenmalig en uniek, want ik moet zeggen, ik vind het in die zin, je zou kunnen zeggen zorgelijk, omdat we hiermee precedenten scheppen als we niet uitkijken en waarin de vertrouwelijkheid en de zorgvuldigheid die we ook in de ministerraad naar elkaar moeten hebben, maar ook ten opzichte van ambtelijk adviezen die aan ministers worden gegeven, dat mag niet onder druk komen te staan en dit soort zaken in dit stadium vrijgeven aan de Kamer heeft alle risico’s van onzorgvuldigheid in zich.”

Het was PvdAGroenLinks-leider Frans Timmermans die een dag eerder aandrong de stukken die zwart gelakt waren ongelakt naar de Kamer te sturen (Na overleg met zijn secondant Jesse Klaver. Opvallend is dat het duo tijdens de Algemene Beschouwingen met de hand voor de mond overlegt. Een beeld dat onvermijdelijk doet denken aan de FBI-surveillancefoto’s uit de jaren negentig vorige eeuw van maffiabaas John Gotti en zijn consiglieri Sammy ‘The Bull’ Gravano terwijl ze op straat in de Bronx, New York, hun snode plannen bespreken).

Eppo Bruins (NSC) doet niets terwijl BNNVARA, WNL en ON de beest uithangen

De PVV wilde de NPO afschaffen, de VVD 400 miljoen van het budget van een klein miljard schrappen en NSC van drie naar twee netten. BBB hield zich verder op de vlakte. In april bleek al dat NSC had gelogen, de partij van Pieter Omtzigt was gedraaid. Uit het Hoofdlijnenakoord in juni bleek dat de NPO slechts 100 miljoen euro hoeft te bezuinigen. In het afgelopen week gepresenteerde Regeerprogramma staat dat het kabinet nu ook de concessieperiode van de NPO ongemoeid laat.

Ondertussen gaat de NPO los: bij BNNVARA waren er plannen om te gaan samenwerken met de zelfverklaarde Maoist Bob Scholte. Deze aanhanger van de genocidale Chinese dictator onderhoudt ook banden met de pogromverheerlijkers van terreurclub Samidoun. De Raad van Toezicht van de omroep (met daarin onder meer voormalig D66 Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma – vindt dat schijnbaar allemaal oké.

Bij Ongehoord Nederland is de 24-uurs freakshow live op Twitter te volgen met als voorlopig hoogtepunt deze bizarre uitwisseling tussen de voorzitter van de omroep Harm Beertema (oud-PVV nu BBB, partijleider Caroline van der Plas heeft de omroep ondertussen in de ban gedaan en staat verslaggevers niet meer te woord) en FvD-leider Thierry Baudet.

Een les van Wilders voor Van der Plas

“BBB doet er alles aan om het extraparlementair te laten zijn”, zei Caroline van der Plas maandag na het rumoer over het nachtelijk begrotingsoverleg, de emotionele uitbarstingen van Pieter Omtzigt en de verhouding van de coalitiepartijen tot het kabinet. Ze stelde voor om met PVV, VVD en NSC eens om de tafel te gaan zitten om te bespreken wat dat woord extraparlementair eigenlijk inhoudt. Misschien moet ze voor dat doel een zaaltje afhuren en een gespreksleider in de arm nemen. SER-voorzitter Kim Putters zou bijvoorbeeld een hele goeie zijn voor zoiets [hier het ironieteken].

Van der Plas’ extraparlementaire kant [ook hier een ironieteken] kwam woensdag naar buiten tijdens een stikstofdebat. Ze ontstak in woede toen in haar perceptie een deel van de Kamercommissie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit BBB-minister Femke Wiersma uitlachte. Die uitbarsting was gericht op de smalende geluiden van de vertegenwoordigers van CDA en D66 maar het zal Van der Plas niet ontgaan zijn dat ook coalitiegenoten Thom van Campen (VVD) en Harm Holman (NSC) vooralsnog weinig vertrouwen hebben in de aanpak van Wiersma die tot nu toe vooral bestaat uit het weggooien van oude plannen en 24 miljard euro minder voor de boeren. Een en ander leidde overigens tot een kostelijke hysterische reactie van CDA’er Derk Boswijk, commissievoorzitter Dion Graus probeerde de gemoederen met een stok en gevulde koeken te bedaren.

Wie zich wél als een extraparlementaire vis in het dualistische water lijkt te voelen, is Geert Wilders. Kreeg de PVV-leider begin deze week nog smalende reacties toen hij Dick Schoof aanspoorde om Oekraïne ook eens aan te spreken op de corruptie in het land en wat dies meer zij (Bassiehofs nieuwjaarswens hier), dit weekeinde deed hij het dan maar zelf. Volodymyr Zelensky sprak aan het Comomeer op een jaarlijkse economische conferentie waar Wilders de afgelopen jaren regelmatig te gast is, de rest is geschiedenis. 

Wilders snapt het in Cernobbio beter dan Schoof in Kiev: als je in Nederland draagvlak wilt voor steun aan Oekraïne moet je ook kritisch op het land durven zijn. Een en ander oogt ook heel anders dan bijvoorbeeld Kiev's juichaapje Ruben Brekelmans, nietwaar.   

Maar Wilders’ optreden is ook een les voor Van der Plas: extraparlementair zijn moet je niet over lullen, je moet het doen. Boos worden omdat iemand onaardig tegen je minister is, past slecht in dat plaatje. Of zoals Graus woensdag zegt: “If you can’t stand the heat, stay out of the kitchen.”

Alleen bij Freek de Jonge regende het de hele tijd

Dat was een uitstekende zomer voor het kabinet*. Halverwege augustus hield het de adem in terwijl de linkse oppositie hoopte op donkere wolken maar de CPB-raming viel allerzins mee: economische groei met positieve effecten zoals een stijgende koopkracht ligt in het verschiet. Grote extra bezuinigingen blijven dus uit en dat gaf weer vaart aan de begrotingsonderhandelingen voor 2025 die afgelopen week in de nachtelijk uren werden beklonken (en waar zelfs geld kon worden vrijgemaakt voor wensen van de oppositie). Ook werd een potentiële constitutionele crisis bedwongen én bewees de asielindustrie Marjolein Faber een goede dienst. Wat prikkelt daar nu zo prettig de neus? Jawel, de wilde frisheid van hoop, lef en trots.

Zo was de op Radio 1 jammerende prins Constantijn de laatste druppel voor Dick Schoof. Na het eerste wekelijkse overleg van de minister-president met de moedige vorst maakte prinses Laurentien de pleiterik. Schoof-Oranjes: 1-0. Ook de kwestie van de 11-jarige Armeense Mikael die Frans Timmermans cum suis als stok wilden gebruiken om asielminister Marjolein Faber mee te slaan, werd in het voordeel van de PVV-VVD-NSC-BBB-constellatie beslecht: opeens dook de vader van het kereltje op zodat de zoveelste procedure in dit dossier op de na 14 jaar procederen indrukwekkende stapel gelegd kon worden. Hét bewijs dat het asielsysteem verziekt is en louter gericht lijkt op het vullen van de zakken van de asieladvocatuur. Over migratie gesproken. Na de aanslag in Solingen komt de roodgroenblauwe Bundesregierung met een verscherpt asiel- en veiligheidsbeleid. Als de oosterburen dat van het voor sommigen heilige Brussel mogen, dan Nederland ook nicht währ?

Ambtenaren waarschuwden al

Het is knap dat Holland Casino erin slaagt rode cijfers te draaien omdat de bank in én uit principe nooit verliest. In de basiscursus Hoe run ik een casino u eind jaren negentig vriendelijk aangeboden door PBS en Frank ‘Lefty’ Rosenthal (waar Robert De Niro’s Sam Rothstein uit Casino op gebaseerd is) stelt de in 2008 overleden professioneel gokker dat de uitbater van één pokertafel al onbeperkt geld kan verdienen en de speler altijd verliest (zelfs als die wint): “The general public doesn't understand the strength of gambling, gaming, whether it be a poker table, a slot machine, black jack or craps. It just has such enormous potential, the number is sky high.” Enter Petra ‘Geen bijnaam’ de Ruiter. De Holland Casino-directrice waarschuwt deze week dat het niet goed gaat en dreigt met ‘agressieve campagnes’ om het tij te keren.

Maar eerst: wat levert Holland Casino aan kansspelbelasting op? In 2023 werd volgens het jaarverslag 224,7 miljoen euro gokheffing betaald. Daarnaast maakte het bedrijf 53,8 miljoen euro over van de belastingschuld opgelopen dankzij coronamaatregelen (waardoor er nu nog 194,8 miljoen euro openstaat). Dividend is al jaren niet meer aan de staat, die de eigenaar is, uitgekeerd.

Die kansspelbelasting leverde de staat vorig jaar in totaal een klein miljard euro op, in het Hoofdlijnenakkoord staat dat het nieuwe kabinet de Rien ne va plus-tax gaat verhogen van 30,5 procent naar 37,8 procent. Die ingreep zou de schatkist jaarlijks een extra 202 miljoen euro moeten opleveren.

En zo veegt Henri Bontenbal zijn CDA-straatje schoon

Allereerst een – helaas noodzakelijke – disclaimer. Rusland is Oekraïne binnengevallen. Dat is onacceptabel, Vladimir Poetin moet daar als de bliksem opsodemieteren. Het vrije Westen steunt Oekraïne daarom terecht, zowel financieel als met militair materieel, in het verdrijven van de bezetter. Het alternatief zijn vredesbesprekingen, er is maar één land in de wereld dat bepaalt wanneer dat kan en dat is Oekraïne. Moskou is de bad guy, niet Kiev. Dit voorbehoud is nodig omdat in sommige kringen commentaar op Oekraïne en het bewind van president Volodymyr Zelensky gezien wordt als steun aan Vladimir Poetin en dan heeft Bassie het weer gedaan. Terwijl kritiek op Oekraïne helemaal niet betekent dat je pro-Kremlin bent. Wat ons brengt op Nord Streamgate.

De primeurs van Nieuwsuur eerder en nu The Wall Street Journal wijzen onderbouwd in de richting van Oekraïne. Zelensky zou zelf toestemming hebben gegeven voor de aanslag maar deze later hebben ingetrokken. Zijn legerleider Valeri Zaloezjny zette de sabotageactie desondanks door. De generaal is nu overigens ambassadeur in Londen waardoor hij beschikt over diplomatieke onschendbaarheid (Jules Deelder: “Toeval? Ja, onze hond, díe had vroeger last van toevallen.”). Oekraïne blijft betrokkenheid ontkennen, Duitsland zet het onderzoek voort en het is wachten op de volgende onvermijdelijke onthulling.