Zo. Even 25 miljoen besparen

Je zou het haast vergeten met alle ellende in Groningen, maar er was ook nog zoiets als de toeslagenaffaire. In die affaire was best wel een centrale rol weggelegd voor het memo-Palmen waarin klip, klaar, helder en direct werd opgeschreven hoe ongelofelijk fout de overheid bezig was. En het erge is: die memo is uit 2017. Maar in 2017 werd er niets mee gedaan. In 2018 werd er ook niets mee gedaan. In 2019 werd er bijna iets mee gedaan, maar uiteindelijk toch niet. En in 2020 ging de memo uiteindelijk pas naar de Kamer. Gelakt, terwijl de schrijfster, Sandra Palmen, juist had geadviseerd het memo (dat eigenlijk geen memo was maar een advies, maar ja, nu heet het opeens het memo-Palmen) openbaar te maken. Dat gebeurde uiteindelijk in december 2020, meer dan drie jaar te laat. En de hersteloperatie is, zoals u weet, nog lang niet klaar. 

Hoe dat allemaal zo gebeuren kon, daarvoor moet u dus even deze podcast luisteren (en dan nog weten we uiteindelijk niet precies wie wat wanneer heeft weggemoffeld). Dan hoort u meteen hoe het Sandra Palmen na het schrijven van dit memo onmogelijk werd gemaakt de slachtoffers van de Belastingdienst te helpen. Dan hoort u ook hoe diep de rot, en het gebrek aan rechtsstatelijk besef, zit bij onze overheid. En dan hoort u ook nog een klein lichtpuntje omdat diezelfde Sandra Palmen tegenwoordig bij het ministerie van Financiën werkt om weer wat van rechtsstatelijk besef in de reet haarvaten van de overheid te krijgen. 

Luisteren dus, als ge een ambtenaar zijt, of als ge iets anders zijt. Dat lijkt ons een stuk effectiever dan die geheime podcast van Erik Pool met zijn socratische kralenkettingen. Terzijde edoch ter zake: opvallend dat juist De Volkskrant, die in eerste instantie de toeslagenaffaire liet schieten en vervolgens zelfs de kant van de Belastingdienst koos, met deze podcast komt. Maar hee. Beter ten halve gekeerd dan ten hele een boek bij de Correspondent uitgebracht, zullen we maar zeggen.

Uiteraard nu pas openbaar

Opvallend zijpaadje van de Omtzigtman bij het nieuws dat de Belastingdienst de komende tijd EVEN HELEMAAL NIKS MEER aankan qua belastingvernieuwingen, omdat eerst alle ouwe meuk moet worden vernieuwd en/of onderhouden. Stas Van Rij heeft namelijk ook nog een paar stukken die hij nog op zijn bureau had liggen aan de Kamer gestuurd, en daar zit een interessant memo bij. Het memo is gedateerd op 30 november 2020 en door staatssecretaris Vijlbrief (een van de twee opvolgers van de toen al afgetreden Menno Snel) gelezen op 16 december, exact één dag voordat het vernietigende rapport Ongekend Onrecht verscheen. 

En hoe het toen ging is toch wel behoorlijk alleszeggend over hoe het fatsoenlijke kabinet van vvd, D66, CDA en ChristenUnie, allemaal hele fatsoenlijke partijen, omging met de onfatsoenlijke toeslagenaffaire en na het fatsoenlijke aftreden vervangen werd door een nieuw fatsoenlijk kabinet met allemaal dezelfde fatsoenlijke mensen van weer dezelfde fatsoenlijke partijen.

Gaat u maar na. Op 16 december leest Hans Vijlbrief dus een memo waarin staat dat de Belastingdienst al die politieke plannetjes niet meer aankan, omdat er anders een 'continuïteitsrisico op de middellange termijn' (Vijlbrief wijst er in zijn aantekeningen terecht op dat dat nogal een vage omschrijving is, red.) ontstaat. Een week (!) later besluit het kabinet dan nog om niet af te treden (dat deed het pas drie weken later), maar in plaats daarvan een politiek plannetje te verzinnen: alle toeslagenouders krijgen opeens 30.000 euro en worden daarna snel geholpen. We weten nu allemaal hoe dat herstel van de toeslagenaffaire verloopt (naatje pet), maar het kabinet wist dat dus al van tevoren. De Belastingdienst had er EEN WEEK voor de aankondiging namelijk voor gewaarschuwd. En die waarschuwing wordt nu, meer dan TWEE JAAR LATER, alsnog openbaar gemaakt. Fatsoenlijk hoor!

Onderzoekspopulisme!

Oh jee. Er is nieuws over Jesse Frederik, u weet wel, die jongen van De Correspondent die zo oprecht betrokken is bij de slachtoffers daders van het toeslagenschandaal en voortdurend boos is vanwege alle hyperige berichtgeving over dat toeslagenschandaal (zie hier, hier, hier en hier). Het blijkt nu namelijk dat de hersteloperatie van het toeslagenschandaal voor geen meter loopt (wisten we wel natuurlijk) vanwege een ANGSTCULTUUR op de werkvloer. En weet u waar die angstcultuur onder meer door wordt gevoed? "De angst om fouten te maken overheerst binnen de UHT. Vooral sinds eind 2021 bekend werd dat ook betrokkenen bij de zogeheten Bulgarenfraude compensatie hadden gekregen. "Dat leidde tot veel stress, en nu durft niemand nog fouten te maken. En dus loopt alles vast", zegt een UHT-medewerker." En wie bracht die primeur van betrokkenen bij de Bulgarenfraude die compensatie hadden gekregen? U mag nul keer raden want het antwoord staat al in de kop. Maar goed. Zo had Jesse het vast niet bedoeld.

Vertrouw het nou maar gewoon!

Stop nou eens met zeuren. Nederland is een geweldig land. Bij het CBS hebben ze het beste voor met de waarheid en vinden ze feiten erg belangrijk. Er is dan ook niets mis met het onderzoek naar de uithuisplaatsingen bij slachtoffers van de toeslagenaffaire. Dat dat onderzoek de overheid toevallig goed uitkomt, is toevallig toeval. Ook als statistici daar toevallig anders over denken. Stop nou gewoon met zeuren. Geen vragen stellen hoor. Dat is onderzoekspopulisme. Laten we dit nou niet groter maken dan het is. 
UPDATE: Absurd. Inspectie V en J J en V gaat nu al vol in ontkenningsmode "dankzij onderzoek" CBS, met een algeheel 'kansenongelijkheid'-praatje.
UPDATE: Hoogleraar Albers (die het onderzoek begeleidde) is het eens met Richard Gill dat de zin "Gedupeerdheid verhoogt de kans op kinderbeschermingsmaatregelen niet" in de samenvatting van het rapport **niet klopt, en zegt dat die zin er pas later in is gestopt. Terwijl dit dus juist de conclusie is die inspectie omarmt.
UPDATE: CBS zegt nu ook dat die tussenkop 'ongelukkig' was. Misschien wordt dit over drie maanden nog gecorrigeerd met een erratum op de website.
UPDATE: CBS-bobo Joost Huurman zegt nu dat het toch wel verstandig is als het CBS de tussenkop rectificeert.

Maar het is wel waar

Het is al meer dan vijf jaar geleden dat Sandra Palmen het memo-Palmen schreef. In een goed functionerende overheid was er toen per direct gestopt met het kapotmaken van toeslagenouders door de Belastingdienst. Maar u weet allemaal hoe het ging. Dat memo-Palmen bleef rondzwerven op het ministerie, de Belastingdienst bleef toeslagenouders kapotmaken en toen het puntje bij gesensibiliseerd paaltje kwam, wist opeens niemand van het memo-Palmen af. Het ministerie betaalde vervolgens veel geld aan PwC om te onderzoeken hoe dat toch allemaal kon. In dat onderzoek, dat volgens de Belastingdienst vooral erg vervelend was voor de Belastingdienst, werden de geit, de kool en de inmiddels door de Rijksrecherche onderzochte topambtenaren gespaard. Dus nu weten we nog niks. Gisteren sprak de Kamer drie uur lang met staatssecretaris De Vries over het memo en u raadt het al: all we got was this video of Pieter Omtzigt.

Duurt lang!

Aap, ontmoet mouw. "De Rijksrecherche is een onderzoek gestart naar het mogelijk plegen van meineed bij de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag. Dat melden verschillende bronnen aan Nieuwsuur, en wordt bevestigd door het Openbaar Ministerie. Hoge ambtenaren van de Belastingdienst en het ministerie van Financiën zouden bij de commissie niet de volledige waarheid hebben verteld." De beslissing om het onderzoek te starten zou al in juni 2021 zijn genomen, en dat is ook niet zo gek want in juni 2021 kopten wij Belasting-ambtenaren pleegden meineed in verhoren over de toeslagaffaire. Maar goed. U weet hoe dat gaat bij het OM. Druk, druk, druk met van alles en nog wat. En onderzoek doen betekent nog niet dat er ook echt iemand wordt veroordeeld. Want voorlopig staat het aantal gestrafte daders nog altijd op NUL.

Oh nee GEEN STAATSONTVOERINGEN ZEGGEN SVP

Hallo Nederland. Wilt u alstublieft even niet boos worden over het feit dat er in totaal 2090 kinderen van slachtoffers van de toeslagenaffaire uit huis zijn geplaatst? En wilt u die uithuisplaatsingen vooral geen staatsontvoeringen noemen? Dat is ontzettend kwetsend voor de echte slachtoffers van de misdadige gedragingen van onze overheid, namelijk jeugdrechters. Die krijgen nu de hele tijd allemaal vervelende reacties, terwijl ze naar eer en geweten kinderen uit huis hebben geplaatst op basis van informatie uit een totaal verziekt jeudgzorgsysteem. Dus gewoon rustig blijven, want misschien zouden die kinderen ook wel uit huis geplaatst zijn als hun ouders geen slachtoffer van de toeslagenaffaire waren geweest. Dat weet je helemaal niet! En weet u waarom je dat helemaal niet weet? Omdat die ouders WEL slachtoffer van de toeslagenaffaire waren.

Pas twee (2!) kinderen terug

Liefst 1.675 kinderen werden door de overheid weggerukt uit hun gezin nadat de ouders slachtoffer waren geworden van het falen van de Belastingdienst in de toeslagenaffaire. De ophef was groot, de Kamer eiste ingrijpen en een Ondersteuningsteam werd in het leven geroepen om hereniging te faciliteren en de eerste resultaten zijn binnen. Sinds begin april zijn er ""al"" TWEE kinderen teruggeplaatst onder begeleiding van het Ondersteuningsteam, waarvan één terugplaatsing al eerder was ingezet en dus ook had plaatsgevonden zonder deze hulp. Dat betekent dat nog 1.673 kinderen niet terug zijn bij hun ouders. Ouders die eerder compleet zijn uitgeknepen en vernederd door een foutief afgestelde juridische molen en nu niet een geitenpaadje naar de uitgang krijgen aangeboden, maar weer in een andere juridische molen dienen te springen als ze ooit hun bloedeigen kinderen willen terugzien. Waarbij het Ondersteuningsteam wel tracht te helpen met advies, maar verder geen extra bevoegdheden heeft en daardoor als een tandeloze tijger vanaf de zijlijn coacht. Want zelfs in een situatie waarin de regeltjes de mensen in de steek lieten, moet de afhandeling exact volgens de regeltjes verlopen. En zo zit een dankzij de toeslagenaffaire vertrokken premier een paar maandjes later weer in zijn torentje, maar zitten door de toeslagenaffaire weggehaalde kinderen nog steeds niet bij hun eigen familie aan tafel. Dit land is kapot.

Mensonterend!

Vergeet de kinderen. Vergeet de ouders. Vergeet ook de ambtenaren met wie zo keihard wordt afgerekend vanwege onze keiharde afrekencultuur, dat er maar liefst NUL worden vervolgd. De echte slachtoffers van de toeslagenaffaire zijn de Haagse journalisten van de NOS. Die indruk krijgen wij bij het lezen van dit huilie huilie interview met Marleen de Rooy. Die meldt namelijk dat allerlei (!) woordvoerders (!) Ron Fresen en haar hadden geappt toen ze hadden besloten een verhaal over de toeslagenaffaire "toch te brengen".  Wel een beetje vreemd dat Marleen nu doet alsof de NOS zich tijdens deze affaire echt kritisch heeft opgesteld, terwijl nota bene Ron Fresen na zijn afscheid toegaf wat iedereen met een televisietoestel in huis drie jaar lang heeft kunnen zien: "Minder alert, erkent Fresen, was het Journaal in de toeslagenaffaire. “Het was, eerlijk gezegd, ook een kwestie van jalousie de métier. Trouw en RTL Nieuws hadden de primeur, en op de politieke redactie dachten we: nou, het zal wel. Een les die ik eruit heb getrokken: ook als een ander medium je voor is, ga zelf op onderzoek uit.”" Jaloezie dus, én vervelende appjes van sensibiliserende voorlichters. Nou ja. Misschien kan Marleen later nog bij de Volkskrant gaan werken, daar mag je gewoon letterlijk leugens van voorlichters overschrijven in de krant. Krijg je ook geen vervelende appjes meer!

Zoek het maar uit!

We zijn soms bang dat we in 2030 nog steeds topics volkalken over de wantoestanden bij het afhandelen van de toeslagenaffaire en dat maakt ons verdrietig. Dat we tegen die tijd moeten melden dat minister Lucille Werner van Puinruimzaken heeft toegezegd alles op alles te zetten om een ambtenaar een vrijdagmiddag vrij te laten maken om zo een paar uurtjes per maand voor de toeslagenslachtoffers aan de slag te gaan. Dat ze het betreurt dat de dwangsommen van de rechtszaken die de ouders wonnen van de staat inmiddels zijn opgelopen tot meer dan drie procent van het bruto binnenlands product, maar dat haar handen gebonden zijn omdat de rest van het overheidspersoneel nodig is bij het beperken van de heliumcrisis. Dat premier Mark Rutte na zijn veertiende overleefde motie van wantrouwen van de maand toegeeft dat het proces nog niet optimaal verloopt, maar dat mensen ook een beetje vertrouwen moeten hebben in zijn kabinet Rutte IX die met het motto 'Vertrouwen in de bruggen van de toekomst' inzet op een meer semi-transparante bestuurscultuur. Het zou jammer zijn als het zover komt, maar gezien de berichtgeving van gisteren en vandaag niet ondenkbaar.