Na zoveel misère, zijn zelfs veel arme mensen zich nu bewust dat het anders moet.

Ergens in het begin van het vorig decennium, schreef ondergetekende (onder andere) voor de webversie van De Financiële Telegraaf (DFT). Ik was net stockbroker af, en schreef toen voornamelijk over de euro, de EU en financiële markten. De columns waren vooral empirisch; gedreven vanuit mijn ervaring in het bankwezen. Specifieke onderwerpen die aan bod kwamen, waren dat bepaalde reguleringen de kredietcrisis juist in de hand hadden gewerkt, dat one-size-fits-none beleid de eurozone en de EU altijd zou destabiliseren, dat een directe democratie een evolutionaire en noodzakelijk stap was, en zo verder. Op een dag was één van de reacties dat ik een Oostenrijkse econoom was. Mijn antwoord was dat ik de Nederlandse nationaliteit had! Maar de beste man bedoelde dat ik behoorde tot de Oostenrijkse School, een wat aparte stroming binnen de economie; een stroming die in mijn gehele educatieve traject nooit aan bod is gekomen (dit in tegenstelling tot de Keynesiaanse School). Behalve dan in één geval op mijn middelbare school, toen de economieleraar het volgende zei: “aanbodzijde economen bestaan ook, maar die zijn gek”. Dat dit (deels) de Oostenrijkse School betrof, werd niet eens genoemd! The school that shall not be named; doodzwijgen bleek dus helaas de modus operandi in educatie. …First They Ignore You...

Bijles op Zondagavond!

Over het onderwerp socialisme kan veel worden geschreven. Dit kan op een zeer complexe manier gedaan worden, door kapitaalsallocatie, prijsmechanismes, de multiplier, trickle down effect, Laffer-curve, MMT en dergelijke erbij te halen, maar het kan ook simpeler worden weergegeven. Zo kwam vorige week het bericht in het AD dat kinderen van rijke ouders niet meer op bijles moeten want dat maakt het verschil met de kinderen van niet rijke ouders groter en dat maakt kinderen kapot!

Dus het idee is om kinderen van rijke ouders (lees ouders die in hun kind willen investeren) de privé-bijlessen te ontzeggen. Als er iets moet gebeuren op gebied van bijles, dan moet dat via de school zodat elk kind er toegang tot heeft. Impliciet betekent dit, omdat als de scholen dit door het lerarentekort niet kunnen, dat geen enkel kind bijlessen zal krijgen. Nog even los hoe de overheid zo’n bijlesverbod zou moeten handhaven, geeft het wel de meest simpele en duidelijke omschrijving van socialisme: gelijkheid op het laagste niveau.

Vorige week in deel 2 (en zie ook deel 1), werd vastgesteld dat Milei weliswaar president is, maar in de verste verte niet een meerderheid heeft in de senaat noch in de Kamer van Afgevaardigden. Hij zal dus per decreet moeten regeren en de voorstellen die hij heeft gedaan hebben die route ook gevolgd. Maar kan dit juridisch?

Met armoede op 40%, inflatie boven de 100%, het niet behalen van de IMF doelstellingen, en de zoveelste dreigende default van de staat, zou men inderdaad kunnen bestempelen als een “necessity and urgency” die in de grondwet beschreven staat als enige reden voor presidentiële decreten (zie deel 2). Maar hoe dan ook is Milei afhankelijk van andere personen van andere politieke partijen in het gebruik van decreten; zij moeten immers bevestigen dat aan de condities voor presidentiële decreten is voldaan en de decreten zelf ook nog eens goedkeuren. Om precies te zijn, de ministers moeten allemaal meetekenen en dan moet dit binnen 10 dagen worden voorgelegd aan de “standing committee”. Dit comité is zodanig samengesteld dat het een reflectie is van de machtsverhoudingen in beide kamers. Lukt dit niet, dan worden de decreten teruggedraaid.

Vorige week kwam Milei, het libertarisme en de politieke geschiedenis van Argentinië tot aan 1982 aan bod, toen de militaire junta onder leiding van Galtieri de oorlog om de Falklands verloor.

Het land zat toen helemaal in zak en as, maar kreeg wel haar democratie terug met Alfonsin van de UCR partij (wat nu het beste te vergelijken is met de SP of de klassieke PvdA). Daarna kwamen de Peronistas terug met de playboy Menem. Die had wat radicale plannen (velen daarvan waren juist on-Peronistisch en lijken deels op de huidige plannen van Milei!, zoals het koppelen van de peso aan de Amerikaanse dollar, privatisering, etc.). Dat hielp enkele jaren, totdat de dollar te duur werd voor Argentinië en het land de koppeling moest loslaten. Het land werd weer armer en corrupter (Google maar eens op “Yoma+Menem+corruption”).

Argentinië is dan ook al een heel lang het land met de hoogste concentratie aan psychologen en boekwinkels ter wereld; of dit een vlucht naar de onwerkelijkheid betrof voor het volk, of een zucht naar de spreekwoordelijke opium die het geloof niet meer kon verschaffen, blijft vooralsnog onduidelijk.

 deel 1

Argentinië heeft een nieuwe president, Javier Milei en de beste man is nogal een typetje (foto). Als hem ook maar iets linksig wordt voorgeworpen, dan slaat Tourette toe, wat tezamen met de Argentijnse gave van lichamelijke expressie, tot een mooie show leidt. Er waren daarom maar weinig mensen die Milei begin vorig jaar goede kansen toedichtten om de nieuwe president te worden. Maar door de polemiek zijn vele mensen verblind geweest voor de inhoud van zijn tirades en misten zij dat Milei een gevoelige snaar raakte bij het Argentijnse electoraat. In een driedelige vogelvlucht over wat Milei wil, en waar, wanneer en waarom Argentinië is afgegleden van 7 rijkste natie ter wereld naar de 65ste plek, zal de lezer worden meegenomen met pikante verhalen over corruptie, illegale wapendeals, oorlog, politieke intriges en moord.