Waar blijft de PvdAGL-boter bij de vis

Minister van Justitie en Veiligheid David van Weel gooide zijn handen in de lucht en zou later bij schorsing boos uit Vak K wegbenen. De blikken van MinDef Ruben Brekelmans en vicepremier Sophie Hermans waren verrast en vol wrevel. Het VVD-smaldeel van het kabinet was zichtbaar ontstemd toen minister-president Dick Schoof na aandringen van de Tweede Kamer besloot óók de gelakte delen van de kleine 70 pagina’s ambtelijke adviezen te openbaren. Logisch. Het moet wennen zijn geweest voor de VVD’ers na 14 jaar Mark Rutte; uitgesloten dat Schoofs voorganger zover was gegaan.

Vrijdag had Schoof geen spijt van zijn actie, zei hij tijdens zijn wekelijkse persconferentie. Maar het was wel een gevalletje eens maar nooit weer blijkens deze lange zin: ”Uiteindelijk maak je een politieke afweging ten behoeve van het debat en het debat moet echt meer over de inhoud gaan en als ik eindeloos met de Kamer in debat was over het al dan niet verstrekken van deze stukken, dan had ik inderdaad misschien nu nog in de Kamer gezeten en dat wilde ik echt voorkomen, ik wilde dat het debat weer meer richting de inhoud ging, dat is uiteindelijk ’s avonds gelukt, maar dat was voor mij de reden en daarom zeg ik ook eenmalig en uniek, want ik moet zeggen, ik vind het in die zin, je zou kunnen zeggen zorgelijk, omdat we hiermee precedenten scheppen als we niet uitkijken en waarin de vertrouwelijkheid en de zorgvuldigheid die we ook in de ministerraad naar elkaar moeten hebben, maar ook ten opzichte van ambtelijk adviezen die aan ministers worden gegeven, dat mag niet onder druk komen te staan en dit soort zaken in dit stadium vrijgeven aan de Kamer heeft alle risico’s van onzorgvuldigheid in zich.”

Het was PvdAGroenLinks-leider Frans Timmermans die een dag eerder aandrong de stukken die zwart gelakt waren ongelakt naar de Kamer te sturen (Na overleg met zijn secondant Jesse Klaver. Opvallend is dat het duo tijdens de Algemene Beschouwingen met de hand voor de mond overlegt. Een beeld dat onvermijdelijk doet denken aan de FBI-surveillancefoto’s uit de jaren negentig vorige eeuw van maffiabaas John Gotti en zijn consiglieri Sammy ‘The Bull’ Gravano terwijl ze op straat in de Bronx, New York, hun snode plannen bespreken).

Eppo Bruins (NSC) doet niets terwijl BNNVARA, WNL en ON de beest uithangen

De PVV wilde de NPO afschaffen, de VVD 400 miljoen van het budget van een klein miljard schrappen en NSC van drie naar twee netten. BBB hield zich verder op de vlakte. In april bleek al dat NSC had gelogen, de partij van Pieter Omtzigt was gedraaid. Uit het Hoofdlijnenakoord in juni bleek dat de NPO slechts 100 miljoen euro hoeft te bezuinigen. In het afgelopen week gepresenteerde Regeerprogramma staat dat het kabinet nu ook de concessieperiode van de NPO ongemoeid laat.

Ondertussen gaat de NPO los: bij BNNVARA waren er plannen om te gaan samenwerken met de zelfverklaarde Maoist Bob Scholte. Deze aanhanger van de genocidale Chinese dictator onderhoudt ook banden met de pogromverheerlijkers van terreurclub Samidoun. De Raad van Toezicht van de omroep (met daarin onder meer voormalig D66 Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma – vindt dat schijnbaar allemaal oké.

Bij Ongehoord Nederland is de 24-uurs freakshow live op Twitter te volgen met als voorlopig hoogtepunt deze bizarre uitwisseling tussen de voorzitter van de omroep Harm Beertema (oud-PVV nu BBB, partijleider Caroline van der Plas heeft de omroep ondertussen in de ban gedaan en staat verslaggevers niet meer te woord) en FvD-leider Thierry Baudet.

Een les van Wilders voor Van der Plas

“BBB doet er alles aan om het extraparlementair te laten zijn”, zei Caroline van der Plas maandag na het rumoer over het nachtelijk begrotingsoverleg, de emotionele uitbarstingen van Pieter Omtzigt en de verhouding van de coalitiepartijen tot het kabinet. Ze stelde voor om met PVV, VVD en NSC eens om de tafel te gaan zitten om te bespreken wat dat woord extraparlementair eigenlijk inhoudt. Misschien moet ze voor dat doel een zaaltje afhuren en een gespreksleider in de arm nemen. SER-voorzitter Kim Putters zou bijvoorbeeld een hele goeie zijn voor zoiets [hier het ironieteken].

Van der Plas’ extraparlementaire kant [ook hier een ironieteken] kwam woensdag naar buiten tijdens een stikstofdebat. Ze ontstak in woede toen in haar perceptie een deel van de Kamercommissie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit BBB-minister Femke Wiersma uitlachte. Die uitbarsting was gericht op de smalende geluiden van de vertegenwoordigers van CDA en D66 maar het zal Van der Plas niet ontgaan zijn dat ook coalitiegenoten Thom van Campen (VVD) en Harm Holman (NSC) vooralsnog weinig vertrouwen hebben in de aanpak van Wiersma die tot nu toe vooral bestaat uit het weggooien van oude plannen en 24 miljard euro minder voor de boeren. Een en ander leidde overigens tot een kostelijke hysterische reactie van CDA’er Derk Boswijk, commissievoorzitter Dion Graus probeerde de gemoederen met een stok en gevulde koeken te bedaren.

Wie zich wél als een extraparlementaire vis in het dualistische water lijkt te voelen, is Geert Wilders. Kreeg de PVV-leider begin deze week nog smalende reacties toen hij Dick Schoof aanspoorde om Oekraïne ook eens aan te spreken op de corruptie in het land en wat dies meer zij (Bassiehofs nieuwjaarswens hier), dit weekeinde deed hij het dan maar zelf. Volodymyr Zelensky sprak aan het Comomeer op een jaarlijkse economische conferentie waar Wilders de afgelopen jaren regelmatig te gast is, de rest is geschiedenis. 

Wilders snapt het in Cernobbio beter dan Schoof in Kiev: als je in Nederland draagvlak wilt voor steun aan Oekraïne moet je ook kritisch op het land durven zijn. Een en ander oogt ook heel anders dan bijvoorbeeld Kiev's juichaapje Ruben Brekelmans, nietwaar.   

Maar Wilders’ optreden is ook een les voor Van der Plas: extraparlementair zijn moet je niet over lullen, je moet het doen. Boos worden omdat iemand onaardig tegen je minister is, past slecht in dat plaatje. Of zoals Graus woensdag zegt: “If you can’t stand the heat, stay out of the kitchen.”

Alleen bij Freek de Jonge regende het de hele tijd

Dat was een uitstekende zomer voor het kabinet*. Halverwege augustus hield het de adem in terwijl de linkse oppositie hoopte op donkere wolken maar de CPB-raming viel allerzins mee: economische groei met positieve effecten zoals een stijgende koopkracht ligt in het verschiet. Grote extra bezuinigingen blijven dus uit en dat gaf weer vaart aan de begrotingsonderhandelingen voor 2025 die afgelopen week in de nachtelijk uren werden beklonken (en waar zelfs geld kon worden vrijgemaakt voor wensen van de oppositie). Ook werd een potentiële constitutionele crisis bedwongen én bewees de asielindustrie Marjolein Faber een goede dienst. Wat prikkelt daar nu zo prettig de neus? Jawel, de wilde frisheid van hoop, lef en trots.

Zo was de op Radio 1 jammerende prins Constantijn de laatste druppel voor Dick Schoof. Na het eerste wekelijkse overleg van de minister-president met de moedige vorst maakte prinses Laurentien de pleiterik. Schoof-Oranjes: 1-0. Ook de kwestie van de 11-jarige Armeense Mikael die Frans Timmermans cum suis als stok wilden gebruiken om asielminister Marjolein Faber mee te slaan, werd in het voordeel van de PVV-VVD-NSC-BBB-constellatie beslecht: opeens dook de vader van het kereltje op zodat de zoveelste procedure in dit dossier op de na 14 jaar procederen indrukwekkende stapel gelegd kon worden. Hét bewijs dat het asielsysteem verziekt is en louter gericht lijkt op het vullen van de zakken van de asieladvocatuur. Over migratie gesproken. Na de aanslag in Solingen komt de roodgroenblauwe Bundesregierung met een verscherpt asiel- en veiligheidsbeleid. Als de oosterburen dat van het voor sommigen heilige Brussel mogen, dan Nederland ook nicht währ?

Ambtenaren waarschuwden al

Het is knap dat Holland Casino erin slaagt rode cijfers te draaien omdat de bank in én uit principe nooit verliest. In de basiscursus Hoe run ik een casino u eind jaren negentig vriendelijk aangeboden door PBS en Frank ‘Lefty’ Rosenthal (waar Robert De Niro’s Sam Rothstein uit Casino op gebaseerd is) stelt de in 2008 overleden professioneel gokker dat de uitbater van één pokertafel al onbeperkt geld kan verdienen en de speler altijd verliest (zelfs als die wint): “The general public doesn't understand the strength of gambling, gaming, whether it be a poker table, a slot machine, black jack or craps. It just has such enormous potential, the number is sky high.” Enter Petra ‘Geen bijnaam’ de Ruiter. De Holland Casino-directrice waarschuwt deze week dat het niet goed gaat en dreigt met ‘agressieve campagnes’ om het tij te keren.

Maar eerst: wat levert Holland Casino aan kansspelbelasting op? In 2023 werd volgens het jaarverslag 224,7 miljoen euro gokheffing betaald. Daarnaast maakte het bedrijf 53,8 miljoen euro over van de belastingschuld opgelopen dankzij coronamaatregelen (waardoor er nu nog 194,8 miljoen euro openstaat). Dividend is al jaren niet meer aan de staat, die de eigenaar is, uitgekeerd.

Die kansspelbelasting leverde de staat vorig jaar in totaal een klein miljard euro op, in het Hoofdlijnenakkoord staat dat het nieuwe kabinet de Rien ne va plus-tax gaat verhogen van 30,5 procent naar 37,8 procent. Die ingreep zou de schatkist jaarlijks een extra 202 miljoen euro moeten opleveren.

En zo veegt Henri Bontenbal zijn CDA-straatje schoon

Allereerst een – helaas noodzakelijke – disclaimer. Rusland is Oekraïne binnengevallen. Dat is onacceptabel, Vladimir Poetin moet daar als de bliksem opsodemieteren. Het vrije Westen steunt Oekraïne daarom terecht, zowel financieel als met militair materieel, in het verdrijven van de bezetter. Het alternatief zijn vredesbesprekingen, er is maar één land in de wereld dat bepaalt wanneer dat kan en dat is Oekraïne. Moskou is de bad guy, niet Kiev. Dit voorbehoud is nodig omdat in sommige kringen commentaar op Oekraïne en het bewind van president Volodymyr Zelensky gezien wordt als steun aan Vladimir Poetin en dan heeft Bassie het weer gedaan. Terwijl kritiek op Oekraïne helemaal niet betekent dat je pro-Kremlin bent. Wat ons brengt op Nord Streamgate.

De primeurs van Nieuwsuur eerder en nu The Wall Street Journal wijzen onderbouwd in de richting van Oekraïne. Zelensky zou zelf toestemming hebben gegeven voor de aanslag maar deze later hebben ingetrokken. Zijn legerleider Valeri Zaloezjny zette de sabotageactie desondanks door. De generaal is nu overigens ambassadeur in Londen waardoor hij beschikt over diplomatieke onschendbaarheid (Jules Deelder: “Toeval? Ja, onze hond, díe had vroeger last van toevallen.”). Oekraïne blijft betrokkenheid ontkennen, Duitsland zet het onderzoek voort en het is wachten op de volgende onvermijdelijke onthulling.

Prinsessengedrag

Na de kerkelijke inzegening van haar huwelijk op zaterdag 19 mei 2001 stapte prinses Laurentien na het verlaten van de Grote Kerk in Den Haag als eerste in de gereedstaande koets. Voor het oog van de natie (minuut 3:20 via Frank Buis vzmh) sloeg de bruid de handen ineen en hield ze naast haar hoofd. Er kon geen twijfel meer over bestaan: Petra Brinkhorst was nu Hare Koninklijke Hoogheid Laurentien, Prinses der Nederlanden. Het was het overwinningsgebaar van een burgermeisje dat hoopte ooit koningin te worden, concludeerde prinses Margarita later in een interview.

Het is dan ook niet verbazingwekkend dat De T. op gezag van kabinetsbronnen weet te melden dat Laurentien zich tegenwoordig door de telefoon identificeert middels een luid en duidelijk ‘MET DE PRINSES!' wat zelfs bij Oranjegezinden tot opgetrokken wenkbrauwen leidt. Dergelijk gedrag was nog wel geinig met prins Bernhard – kostelijk voorbeeld uit 2004; de prins is woedend op zijn motorescorte en ontbiedt het zooitje op Soestdijk – maar van andere tijden.

Plus: Er is iets raars aan de petitie voor het jochie

Terecht schreef Femke Halsema vrijdag: "Als burgemeester heb ik een zorgplicht voor mijn inwoners en ik zou geen knip voor mijn neus waard zijn als ik geen aandacht vraag voor de tragische omstandigheden van deze jonge Amsterdammer." Het is inderdaad een triest verhaal dat er toe heeft geleid dat de 11-jarige Mikael en zijn moeder Gohar, deo volente, binnenkort naar Armenië worden uitgezet. Het ventje werd in Nederland geboren, enkele jaren nádat zijn moeder in 2010 na haar afgewezen asielaanvraag weigerde het land te verlaten. Armeense asielzoekers staan bekend om hun sluwheid: ze laten zich nauwelijks uitzetten, concludeerde de NOS tijdens de Howick en Lili-affaire. Het Armeense duo bewees destijds dat drammen werkt.

Momentum!

Toen het die zomer duidelijk werd dat de CDA-top tijdens de onderhandelingen over Rutte I niet afkerig was van een gedoogconstructie met de PVV kwamen bezorgde leden op donderdag 12 augustus 2010 met een manifest: partijleider Maxime Verhagen moest uit de onderhandelingen stappen. Leden werden opgeroepen de verklaring te ondertekenen; een week later boden de initiatiefnemers de handtekeningen aan partijvoorzitter Henk Bleker aan. Slechts 1000 CDA’ers bleken te hebben getekend. Een gekscherende tegenpetitie vóór samenwerking genaamd Wij staan achter het CDA haalde net zoveel handtekeningen op. De tegenstanders zeiden er op een congres op terug te zullen komen. Dat werd die epische Poolse landdag in de Rijnhal in Arnhem waar uiteindelijk een ruime meerderheid vóór de samenwerking stemde.

Dat waren andere tijden, terug naar de onze. Stukje in de courant zaterdagavond: de petitie van bezorgde VVD’ers tegen samenwerking met de PVV is ‘meer dan duizend keer’ ondertekend. Waar ontevreden CDA’ers 14 jaar eerder in een week tijd 1000 handtekeningen ophaalden, doet de liberale evenknie er drie weken over.

In een andere juichende DPG-krant zegt oud-VVD Kamerlid Pim van Strien tevreden te zijn met zijn initiatief: “We hebben nu momentum, en dat moeten we wel houden. Als leden houden wij onze eigen regie en tempo.”

Deze ochtend om 10.00 uur is de petitie dankzij de gratis reclame in de Vlaams-Nederlandse kranten inmiddels 1344 keer getekend. Maar dat zijn lang niet allemaal VVD’ers. Want ondertekenaars moeten – en dat is best eerlijk van Van Strien cum suis – aangeven of ze (oud) VVD-lid zijn. En dan blijkt het om slechts 834 VVD’ers te gaan waarvan een deel dus niet meer lid is.

Da’s 3,7 procent van de ruim 22.000 leden die de VVD rijk is.

Met je momentum.

Wellicht omdat hij zo’n hekel aan Geert Wilders heeft

Heel goed dat minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (NSC) onmiddellijk zijn Jordaanse collega Ayman Safadi even belde nadat die van woede uit z’n keffiyeh was geknapt over de opmerkingen van PVV-leider Geert Wilders. De woestijnmonarchie kent bepaaldelijk geen democratische traditie. Volgens de meest recente Democracy Index van The Economist staat het land op plek 122 wegens autoritair regime met bedroevende scores qua verkiezingen, burgerlijke vrijheden en eigenlijk alles wat het democratische vrije westen zo superieur maakt. Ter vergelijking: Nederland neemt de negende plaats op de lijst in, zelfs Pakistan, Rwanda en Kirgizië zijn democratischer dan het Hasjemitische Koninkrijk Jordanië.

Men kan ook niet van Amman verwachten dat ze de huidige Nederlandse extraparlementaire constructie tot in de details doorgrondt. Logisch, het land wordt bestuurd door een verlichte maar autoritaire koning en zijn deels door hemzelf aangewezen nepparlement. Overigens hebben de Jordaniërs wel degelijk ervaring met Wilders: 14 jaar geleden zei hij exact hetzelfde over Jordanië als het eigenlijke Palestina en ook toen werden ze boos.