Het is nog maar de vraag of er ooit nog iemand gaat solliciteren voor de functie van Nationale Ombudsman. Misschien dat de kandidaten nummer twee en drie voor het ambt dat voorvoelden. De selectiecommissie van de Tweede Kamer - bestaande uit D66-Kamerlid Magda Berndsen, Astrid Oosenbrug (PvdA), Ronald van Raak (SP), Madeleine van Toorenburg (CDA) en Pieter Litjens (VVD) – maakte een Top 3 waar ANWB-topman Guido van Woerkom bovenaan stond. De andere twee deden vervolgens het uitdrukkelijke verzoek hun namen stil te houden, begreep ik afgelopen week na een rondgang langs het Binnenhof. Andere Kamerleden mochten wel weten wie de runners up van Guido van Woerkom waren, maar de kandidaten hadden liever niet dat hun namen vervolgens in de media terecht zouden komen. Opmerkelijk, in 1999, 1987 en 1982 maakte de Kamer wél bekend wie de andere kandidaten waren. Hoe dan ook staat als een paal boven water dat het instituut Nationale Ombudsman de afgelopen tijd schade is berokkend. Hoofdrolspelers: GroenLinks-Kamerlid Linda Voortman, die al een kleine drie weken (!) wist dat Van Woerkom het zou worden, en waarnemend ombudsman Frank van Dooren.

Om bij die laatste te beginnen. In een heus statement stak hij maandag bij Nieuwsuur een dolk in de rug van de beoogde Nationale Ombudsman. De ‘substituut Ombudsman’ keerde zich dus tegen zijn nieuwe voorman. Die actie past zeker bij de onafhankelijke rol van dit Hoge College van Staat, toch toonde Van Dooren zich een stiekeme billenknijper. Als er werkelijk een groot bezwaar binnen zijn organisatie – er werken zo’n 170 mensen – tegen Van Woerkom zou bestaan,­ had hij dát moeten zeggen. Dat was een unieke situatie geweest, maar die had meer duidelijkheid geschapen waar de Tweede Kamer vervolgens op had kunnen inspelen. Na de stemming donderdag moest Van Dooren dan ook door de knieën op de website van de organisatie: “De waarnemend Nationale ombudsman Frank van Dooren spreekt de hoop uit dat Van Woerkom de kans krijgt om te laten zien dat hij een onbevooroordeelde ombudsman is voor alle inwoners van Nederland.” De machinist van de Hypocrisie Express was echter GroenLinks Kamerlid Linda Voortman. Afgelopen dinsdag maakte zij bekend dat de GroenLinks-fractie geen voorkeur had voor Van Woerkom als Ombudsman. Die timing is opmerkelijk want Voortman is lid van de vaste Kamercommissie Binnenlandse Zaken. De vijf hierboven genoemde Kamerleden zijn daar ook lid van en vormden de ‘subcommissie’ die verantwoordelijk was voor de voordracht van Van Woerkom. In het verslag van de subcommissie over de voordracht valt te lezen: “Op 15 mei 2014 heeft de subcommissie vervolgens verslag uitgebracht aan de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken. (-) De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken stelt u voor de heer mr. G.H.N.L. van Woerkom te benoemen tot Nationale ombudsman.” Voortman was dus al een kleine drie (!) weken op de hoogte. Maar wat zegt ze deze dinsdag op Radio1? “Ik wist het pas vorige week.” Ze was naar eigen zeggen niet bij die vergadering aanwezig geweest wegens druk. (Luisterlink, vanaf 4.06) Okay, we geven haar het voordeel van de twijfel: ze hoorde er pas van toen u – de burger – het hoorde, op woensdag 28 mei. Maar dan klopt haar verhaal nog steeds niet. Want wanneer is het verslag van de subcommissie naar de rest van de Tweede Kamer – en dus naar Voortman - verstuurd: op dinsdag 20 mei, nog steeds acht dagen voordat ú het wist. Voortman is dus hoe dan ook wekenlang op de hoogte geweest van de benoeming maar besloot pas rumoer te gaan maken vlak voor de stemming op dinsdag die uiteindelijk donderdag zou worden. Reden: onduidelijk. Al ligt het voor de hand dat de oud-ANWB topman (auto’s) niet lekker ligt bij de GroenLinks-achterban (bakfietsen of anderszins niet verbrandings-aangedreven voertuigen). Maar dat had ze dus ook al drie weken eerder kunnen melden. Het heeft er alle schijn van dat GroenLinks de onafhankelijke Nationale Ombudsman de inzet heeft gemaakt van een politiek spel met een kleine p voor eigen gewin. Daarmee is het instituut Nationale Ombudsman bewust schade berokkend. NASCHRIFT: Wellicht ook beter dat sommige media - zoals Nieuwsuur - zich niet meer op sleeptouw laten nemen door types als Mohamed Azahaf. Want na de moord op Theo van Gogh schrijven “Joepie wat ben ik vandaag zo vrolijk, oh zo vrolijk ben ik nog nooit geweest” is geen aanbeveling om de nieuwe Nationale Ombudsman de maat te nemen. Of wie dan ook.