Cijfers kloppen!

Er waart een plaatje door Zelf Onderzoek Doend Nederland. Een plaatje waarop de oversterfte in Europa te zien is, voor mensen tussen de 15 en 44 jaar (die gaan weinig dood, trouwens), mensen tussen de 45 en 64 jaar (die gaan meer dood) en mensen tussen de 65 en 74 jaar (die gaan nog meer dood). Dat plaatje klopt. Althans, de cijfers zijn inderdaad afkomstig van EUMOMO, de club die de sterfte in Europa monitort. Het gaat om een bewerking van grafieken die hierrr te vinden zijn. Tot zover niks geks.

Wat wel gek is, is de suggestie van mensen, die zelf onderzoek doen, dat uit de plaatjes zou blijken dat de oversterfte gestegen is op het moment dat de vaccinatiecampagnes begonnen. Om dat te zien moeten we inzoomen op het middelste en het onderste plaatje, die gaan over de grootste aantallen (op het bovenste plaatje komen we later in dit topic terug). 

In allebei de plaatjes zit de lijn van de oversterfte in 2021 ruim boven die van 2020. Dat lijkt op het eerste gezicht opvallend. Maar het is goed om te beseffen dat deze lijntjes de cumulatieve oversterfte laten zien. Oftewel: de totale oversterfte in een jaar tot en met een bepaald punt. Waar de lijn na 39 weken staat, laat dus niet zien hoe hoog de oversterfte was in week 39, maar hoe hoog de oversterfte was in week 1 tot en met 39. 

De lijnen van 2021 vertonen vooral een sterke stijging in de eerste paar weken. Dat is logisch, want in het begin van 2021 was er in Europa veel oversterfte. Die oversterfte kwam door corona, de vaccinatiecampagnes waren toen nog in de beginfase. In het begin van 2020 was er juist geen oversterfte door corona. De lijnen van 2020 laten daarom een sterke stijging zien vanaf week 12/13, toen de eerste grote coronagolf begon. De grootste stijgingen van de oversterfte in deze plaatjes wijzen er dus vooral op dat er **inderdaad veel oversterfte was door corona. **

Het beeld wordt nog duidelijker als we niet naar de cumulatieve grafieken kijken, maar naar de wekelijkse oversterftecijfers. Voor week 23 zie je dan hoeveel oversterfte er was in week 23, in plaats van hoeveel oversterfte er was in week 1 tot en met 23. Er zijn twee (of eigenlijk drie, als je de hoge cijfers eind 2020 en begin 2021 apart neemt) pieken te zien, die overeenkomen met door corona veroorzaakte oversterfte. Van een groei in oversterfte op het moment dat de vaccinaties op gang kwamen (medio 2021) is geen enkele sprake.