Martin Bosma verslaat Tom van der Lee

De ban is gebroken, voor het eerst in 17 jaar krijgt de Tweede Kamer weer een voorzitter van de mannelijke kunne en hij heet Martin Bosma. Dat is slecht nieuws voor zijn medestrijders in de loopgraven van de cultuuroorlog maar goed nieuws voor de medewerkers en andere bewoners van de Tweede Kamer: als geen ander weet de PVV'er een debat kort, bondig en puntig te houden en bij voorkeur hamert hij om 23:00 uur af. En het is slecht nieuws voor PvdAGroenLinkser Tom van der Lee want hij wordt het dus niet. Gefeliciteerd, meneer Bosma. De cijfers: Bosma kreeg 75 stemmen, Van der Lee 66 en tijdelijk voorzitter Roelien Kamminga (VVD) 5 stemmen.

Na 17 jaar eindelijk weer een man als Kamervoorzitter

Een hele generatie is opgegroeid in het waanidee dat alleen maar vrouwen een vergadering kunnen leiden. Met Gerdi Verbeet, Anouchka van Miltenburg, Khadija Arib en Vera Bergkamp zijn 17 jaar verstreken sinds Frans Weisglas zijn hamer neerlegde. Belangrijke dag voor de mannenbeweging derhalve, vandaag wordt het matriarchaat dan eindelijk gebroken. Het gaat tussen Martin Bosma en Tom van der Lee en aan het einde van de dag weten we wie de nieuwe voorzitter van de Tweede Kamer wordt. De kansen zijn fifty/fifty (wat doen ze bij VVD en NSC?), de stemming(en) geheim en de keuze een vrije kwestie dus dat wordt spannend. Eén ding is zeker: het glazen plafond gaat vandaag aan gruzelementen.
Update 11:56 - Resumeren we even tot nu toe: PVV wil Bosma, VOLT niet, kersverse DENK'er Doğukan Ergin vindt Bosma leuke vent maar nee. Neemt in zijn overwegingen mee of Van der Lee een uitspraak als From the river zal toestaan. Bij de VVD hopen ze vooral dat de nieuwe voorzitter stopt met stevig Twitteren. Joost Sneller (D66) ziet Bosma niet zitten. Is de enige tot nu toe die de Oxfam-affaire van Van der Lee ter sprake brengt en vraagt zich af wat de PvdAGroenLinkser daarvan heeft geleerd.
Update 12:14 - Joost Eerdmans (JA21) wil af van het 'Via de voorzitter'-spreken: "Maakt debatten doodsaai." Wil ook weten wat de nieuwe voorzitter gaat doen met middelvingers zoals die van Sylvana Simons. De Fortuynist wil naast de getrokken lessen van de Oxfam-affaire ook weten hoe het nou precies zit met de daderkennis van Van der Lee op de avond van de moord op Pim Fortuyn.
Update 12: 29 - Nicolien van Vroonhoven (NSC) gaat helemaal Omtzigt en wil weten of de nieuwe voorzitter alle documenten over de Khadija Arib-affaire vrij wil geven. Volgens haar heeft het vorige presidium - waar Bosma en Van der Lee onderdeel van uitmaakten - Arib onnodig geschaad.
Update 12:55 - Ook Chris Stoffer wil weten wat de nieuwe voorzitter met de From the river-uitspraak gaat doen (in tegenstelling tot de DENK'er vanmorgen spreekt de SGP'er 'm ook daadwerkelijk uit). BBB-voorvrouw Caroline van der Plas heeft waarderende woorden voor Vera Bergkamp en voor tijdelijk voorzitter Roelien Kamminga.
Update 13:19 - CDA'er Harmen Krul beklaagt zich over het Twittergedrag van Martin Bosma. Opmerkelijk omdat zijn eigen fractievoorzitter samen met Derk Boswijk Pieter Omtzigt vernederde op Twitter. Christine Teunissen (PvdD) wil weten wat Bosma van trans- en non-binair tot mensgemaakten vindt.
LUNCH - Debat gaat om 14:30 verder.
INTERMEZZO - Op verzoek van Sophie Hermans (VVD) wordt na de keuze van een voorzitter gestemd over de Dwangwetmotie van gisteren. Debat gaat nu verder, Tom van der Lee gaat als eerste de vragen van de Kamer beantwoorden.
Update 15:25 - ALLES IS DE SCHULD VAN GEENSTIJL. Van der Lee zegt dat hij hoog in zijn emotie zat toen hij zijn befaamde interview over de Oxfam-affaire aan GeenStijl gaf. De video wordt nu gebruikt tijdens trainingen binnen de VVD-fractie, vertelt Van der Lee en passant. Verder blijft hij erbij dat hij destijds als directeur beter had moeten doorvragen maar dat hem verder geen blaam treft.
Update 15:40 - De Fortuynkwestie: Van der Lee zegt dat hij destijds laat op de avond gebeld is door een journalist. Eerdmans is tevreden met dat antwoord.
Update 17:01 - Dat was Bosma. Zijn complete sollicitatie hieronder.
Update 18:01 - Het stempen is begonnen
Update 18:31 - Geen meerderheid nog. Dat betekent een tweede ronde. Stand was: 71 stemmen voor Bosma, 61 voor Van der Lee, 12 voor Kamminga en 1 voor Raymond de Roon. 148 uitgebrachte stemmen waarvan 145 geldig. Dat betekent dat voor een meerderheid 73 stemmen nodig zijn. Kamerleden mogen elke naam opschrijven die ze willen, Pino van Sesamstraat kan theoretisch dus ook.
BOSMA WINT

Een onderbouwde gok

De Tweede Kamer stelt woensdag de profielschets voor de functie van een nieuwe voorzitter vast, daarna kunnen kandidaten solliciteren. Daarvan zijn er twee kansrijk: GroenLinkser Tom van der Lee en Martin Bosma (PVV). Een voorstel van FvD'er Gideon van Meijeren kan in het geval van Bosma roet in het eten gooien: het amendement werd september vorig jaar verworpen maar ook de PVV vindt dus dat de Kamervoorzitter 'altijd uit de gelederen van de oppositie afkomstig moet zijn'. Maar mocht de PVV onverhoopt niet in het kabinet terechtkomen dan speelt er nog een ander probleem: wil Bosma zelf eigenlijk wel? Op verkiezingsavond zei hij het volgende voor de camera van De T: "Nou, dat weet ik nog niet. Ik ben eigenlijk meer in de wieg gelegd om gewoon soldaat te zijn in de cultuuroorlog, weet je. Ik wil gewoon Kamerdebatten doen, dat is eigenlijk het leukste dat er is. Ondervoorzitter heb ik er altijd bij gedaan. Dat vond ik leuk, één dagdeel per week. Dus ik ga eens een paar nachtjes slapen over wat ik nou uiteindelijk wil." Dat kan betekenen dat Bosma de beste Kamervoorzitter blijft die we nooit zullen hebben. Of doet hij toch boter bij de vis? Nu inzetten.

(die we nooit zullen krijgen)

Daar Tweede Kamervoorzitter Vera Bergkamp (D66) afgelopen week getroffen werd door het coronavirus nam ondervoorzitter Martin Bosma (PVV) de honneurs waar. Woensdag mocht hij meteen aan de bak met het debat over de strijd tegen het coronavirus. Een debat dat prompt een uur eerder dan gepland was afgelopen daar het met strakke hand geleid werd door de PVV'er.

**Bosma was zelfs hoorbaar aan het grommen
**Eén van de redenen daarvoor was dat Bosma op een heel andere manier omgaat met bijvoorbeeld notoire stoorzender Gideon van Meijeren (FvD) dan Bergkamp. Vorige maand liet die laatste een coronadebat volledig ontsporen na opmerkingen van Van Meijeren. Bosma heeft een andere werkwijze. Nadat Van Meijeren zijn pijlen had gericht op onder meer OMT-chef Jaap van Dissel ("Leugenaar!") liet Bosma een volgens Van Meijeren 'tierende' minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers (D66) Van Dissel en zijn andere ambtenaren verdedigen.

Vervolgens wees de ondervoorzitter Van Meijeren terecht met een "U krijgt het woord, maar iemand die niet aanwezig is, uitmaken voor leugenaar is wel heel erg over het randje. Ik verzoek u om dat niet nog een keer te doen." En "De minister is niet aan het tieren." Tijdens die uitwisseling tussen Van Meijeren en Kuipers was Bosma zelfs hoorbaar aan het grommen in zijn open microfoon om zijn ongenoegen over het optreden van de FvD'er te uiten.

**Zou Bergkamp thuis hebben meegekeken?
**Deze strategie werkte, want uiteindelijk droop Van Meijeren af. Bergkamp had er allang een meta-debat van gemaakt met schorsen en toestanden, vermoedelijk net zoals in januari eindigend in totaalchaos. Bosma wist de situatie echter te beheersen met strenge tikjes op de vingers, ondervond ook fractiegenoot Fleur Agema. Daarnaast kreeg Pieter Omtzigt ook een schrobbering toen hij in eerste termijn gelijk een motie in wilde dienen. PVV-leider Geert Wilders doet dat om de haverklap, ondervoorzitter Bosma houdt daar echter niet van, liet hij Omtzigt weten (Bosma is sowieso van de motie-hygiëne, ondervond ook FvD'er Pepijn van Houwelingen een dag later).

De manier van leiden van het Coronadebat viel ook in goede aarde bij Tunahan Kuzu (DENK) die zich aan het begin van zijn tweede termijn expliciet tot Bosma richtte: "Voorzitter, dank u wel. Ik dank de minister voor de antwoorden die hij heeft gegeven in de eerste termijn. Ik dank u ook voor het voorzitten van dit debat." Het tekent de kracht en kwaliteit van Bosma als ondervoorzitter; DENK en PVV zijn bepaaldelijk niet de beste vrienden. Teken aan de wand; zou Bergkamp thuis hebben meegekeken?