De NZA heeft een Aaron Swartzje gedaan. De klokkenluider zelfmoord laten plegen, omdat je als organisatie een blok beton voor je harses hebt, waar de Zeeuwen al decennia het wassende water mee keren. Slechts 600 pagina's lang kon Arthur Gotlieb aangeven wat er mis was bij de NZA & de zorg. De senior beleidsmedewerker is slechts 50 jaar geworden. Hij rust niet in vrede. Ik heb niet de illusie dat een senior beleidsmedewerker 600 pagina's nodig heeft om te klagen over alleen een intern netwerkschijfje van 300 GB met persoonlijke medische info, gedeelde agenda's van medewerkers, memo's over mogelijke ontslagen etcetera. Er is meer, veel meer. Maar goed, NRC moet nog een tijdje oud papier verkopen, dus iedere dag krijgen we onze daily fix. De primaire taak van de NZA was marktmeester zijn van de zorgsector. Hun gekloot met declaratiesystemen (pdf) tussen ziekenhuizen en zorgverzekeraars heeft nu zo'n chaos opgeleverd dat de zorginstellingen geen idee meer hebben wat hun financiële positie is. Ze moeten maar gokken hoeveel en wanneer er alsnog voor jaren geleden verleende zorg betaald gaat worden.

Het was op de beurs een zeer interessant weekje. Niet van de bewegingen van de aandelen zelf, maar door de frontale botsing tussen twee platformen waar u die aandelen zou kunnen verhandelen. Zichtbaar door de buitengewone harde clash tussen de CEO van BATS, Bill O’Brien, en Brad Katsuyama, CEO van IEX. Deze clash tussen twee beursbobo's was zo heftig dat vloerhandelaren stopten met de handel. Nu blijkt Bill O’Brien live op TV gelogen te hebben. BATS handelt ruim 20% van de Amerikaanse aandelenhandel af. Waarover loog de CEO van BATS? Hij loog over het voordeel dat High Frequency Traders hebben op gewone beleggers, banken en uw pensioenfondsen. BATS verkoopt het orderboek, uitgevoerde transacties, wie welke order heeft ingelegd, et cetera, met een sneller systeem dan dat het ZELF verkooporders en kooporders koppelt en uitvoert. High Frequency Traders hebben dus alle informatie waarmee BATS werkt, voordat BATS het verwerkt. HFT's weten de volgende beweging van de beurs, voordat de beurs beweegt. Niet voorspellen, maar weten! Dit zou toch illegaal moeten zijn? Voorkennis? Front running? Vandaar onderzoeken van de DOJ, FBI & SEC. Maar ze komen er - ondanks de gegroeide achterdocht door de crisis - gewoon mee weg...

Slechts vijf jaar is naar deze top toegewerkt. Vijf. Dan mag je toch wel zonder gelijk enorm cynisch te zijn bepaalde resultaten verwachten. Zeker bij een onderwerp waar sinds 1963 harde afspraken over bestaan. Vijf is ook het aantal keer dat onze planeet vernietigd kan worden met behulp van kernwapens. Twee landen hebben tijdens de NSS2014 aangegeven nog meer hoog verrijkt uranium te gaan maken. 53 landen komen opdagen en slechts 13 zweren het bezit van de werkzame stof in kernwapens af. Dan blijven er dus veertig landen over die de film Threads, over een nucleaire holocaust in Engeland, uit kunnen kijken en vervolgens dat aan ons toewensen. Kern van het gepubliceerde resultaat is de idiote mate van verdeeldheid en vrijblijvendheid. Er komen 53 landen opdagen, maar helaas worden belangrijke stappen slechts per deelonderwerp én slechts door een kwart tot de helft van de aanwezigen genomen. Opschrijven wat er niet bereikt is, is veel korter. Er is geen sprake van een akkoord of een gezamenlijke slotverklaring. Het is een opsomming van acties die sommige landen bijna vrijwillig nemen, maar er is geen internationaal compromis.

Nederland heeft alle regeringsleiders uitgenodigd. Accepteert een langdurig verkeersinfarct midden in de Randstad. Geeft soevereiniteit & burgerrechten weg. Koopt het failliete World Forum en lapt het op, terwijl 400.000 vierkante meter rijksgebouwen in Den Haag leegstaat. Laat Nederland zonder politie achter. Dat zijn offers, die ik begrijp, gegeven Hiroshima & Nagasaki. Naar huidige capaciteits-maatstaven twee kleine, bijna schattige kernbommen. Maar wat schetst mijn verbazing? De top is vooraf beperkt tot alleen het voorkomen van diefstal van hoog radioactief materiaal door terroristen. Die zag ik niet aankomen. Rusland dreigt op staatstelevisie met kernwapens. Sinds de val van de Sovjet-Unie is een fors deel van de wapens, inclusief nucleaire, vermist geraakt. Mochten terroristen een vuile bom willen maken, dan hebben ze daar al decennia het materiaal voor. Verouderde kerncentrales staan op instorten. Allemaal onbelangrijk, blijkbaar. Erger nog, Poetin komt helemaal niet. Dit wordt een interventie zonder alcoholist.

Het was vandaag weer druk in de winkelcentra. Met dunne jasjes, goedkope plastic rotzooi, pamfletten, megafoons, foutgeparkeerde afgeragde caravans en ludiek bedoelde auto's werd de wekelijkse gang langs de detailhandel bruut verstoord. Jarenlang hoor je betrekkelijk weinig, maar als de kiezer zijn stembiljet thuis heeft liggen veranderen partijleden in ware Jehova's Getuigen. Niet alleen in de mate van opdringerigheid, maar ook in hun vrije interpretatie van gebeurtenissen uit het verleden. Langs de weg staan borden die te zot zijn voor een democratie. D66 trapt af met “nu vooruit”, CDA volgt met “durf te kiezen” en SP houdt het beperkt tot “Nu SP”. Holle frasen, zonder inhoud. Alleen de Piratenpartij komt met een inhoudelijk sterke poster. De meeste partijen houden het echter gewoon bij hun logo, met of zonder staatsieportret. In marketingtermen kiezen ze voor naamsbekendheid, niet voor de inhoud. Politieke partijen verkeren namelijk in de overtuiging dat u stemt op de partij wiens naam u het vaakst gehoord hebt. Maar de bokaal voor het meest zinloze verkiezingsgeweld gaat naar PvdA-Kamerlid Ahmed Marcouch. Samen met honderd lokale PvdA-lijsttrekkers ging gisteren dit proefballonnetje (pdf) de lucht in: een 'actieplan' voor 'veilige wijken'. Het staat boordevol onzin. Hoog tijd om uzelf op een andere manier te laten adviseren over uw stemkeuze.

De waarheid is altijd het eerste slachtoffer in een conflict. Het CBS kwam met de melding dat ze het Bruto Binnenlands Product een kleine 45 miljard euro te laag hadden ingeschat. Een pijnlijke misser, aangezien zaken zoals de houdbaarheid van de staatsschuld en Europese begrotingsregels direct gekoppeld zijn aan dit getal. Concreet betekent het dat bijna anderhalf miljard van de draconische zes miljard aan lastenverzwaringen gewoon niet nodig was. Niet alleen pijnlijk voor de slachtoffers van die maatregelen, nee, de hele economie kan terugvallen in recessie als gevolg van bezuinigingen in crisistijd. Regelmatig vragen onze regenten advies aan het CPB, en ook dat bleek niet zonder gevaar. Het Centraal Planbureau voorspelde bijvoorbeeld in 2009 eerst 0,75% krimp, om twee maanden later 3,5% te gokken, terwijl het IMF het op 4,8% hield. Mede hierdoor is de diepgang van de crisis te laat ingezien en daardoor zijn politici geld blijven uitgeven dat er niet was, waardoor nu bezuinigingen sneller, harder en allemaal gelijktijdig worden doorgedrukt. Gevaarlijk hoor, dat deze beroepshoaxers ook nog stemadviezen geven.

Binnen drie weken staan we weer met het veilige potlood te kiezen door welke lokale regent we vier jaar genaaid willen worden. Aanleiding voor Paul & Witteman om een debat te organiseren zonder gemeenteraadsleden. Geniaal. Niet alleen de verkeerde mensen uitnodigen, maar ook de verkeerde onderwerpen door elkaar heen laten schreeuwen in betekenisloze soundbytes zonder een toetsbare uitspraak te doen of mening te uiten. De Staatsomroep heeft zorgvuldig iedere kans uitgesloten dat je naar zinnige beelden keek. De dag erna gingen ze er doodleuk over napraten, in de waan dat er een prestatie geleverd was. Zelfs het commissariaat voor de media luidt de noodklok dat de regionale journalistiek een abominabel lage bezetting, publiek en financiering heeft. Er is eigenlijk geen democratische controle meer op de kleinere gemeenteraden. De wethouders doen maar wat, de burgemeester knipt lintjes en de raadsleden hebben geen publiek, en dus geen invloed. Het wegvallen van de aandacht door de gegoede burgerij creëert een machtsvacuüm. Deze leemte in aandacht en controle is gespot door de Rijksoverheid. Moeilijke dossiers waar al jaren geen oplossing voor gevonden zijn, worden nu over het hek van de gemeenten gesmeten. Denk aan de jeugdzorg, de uitkeringen en zorg aan gehandicapten en ouderen. Tegelijkertijd gooit de overheid het benodigde geld er maar gedeeltelijk achteraan: het is een ordinaire bezuinigingsoperatie waar taakstellingen gewoon de een vijfde van het budget laten verdwijnen (pdf). Ruim zes miljard, tussen wal en schip, tussen rijk en gemeente.

In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen zijn er al een paar totaalmalloten gespot om het meest cruciale onderdeel uit onze democratie te vervangen door een gadget: de stemcomputer. In de bijna religieuze overtuiging dat alles wat met een stekker licht geeft gewoon beter is. We hadden in 2007 de hulp van de OVSE nodig om tot inkeer te komen. Echte daadwerkelijke kwaliteitscontrole was voorbehouden aan activisten die heel veel tijd en energie hadden, bereid waren een reeks van strafbare feiten te plegen (diefstal, inbraak & computervredebreuk), en die doorgewinterde computernerds waren. Procesbewaking lag bij de Kiesraad en Burgemeesters, maar die faalden decennialang het probleem in te zien. Ja u leest het goed: de daadwerkelijke kwaliteitsbewaking van verkiezingen heeft in Nederland dus een paar kabinetten lang gelegen bij criminele nerds zonder gameverslaving. En dan ook niet zomaar serieuze criminele nerds, maar alleen diegenen die zich gespecialiseerd hebben in kleine embedded systemen. Het kostte hen ruim twee jaar en acht rechtszaken om hun gelijk te krijgen. De regenten hypen ondertussen de verkiezingen liever kapot. In een wereld waarin aandelen niet meer vier jaar worden aangehouden, maar gemiddeld 22 seconden, willen ze per direct een verkiezingsuitslag. Wie wint maakt niet meer zoveel uit. Als het maar leeft en beweegt. Die aanhoudende versnelling samen met het  steeds slechter wordende geheugen van de kiezer is fantastisch voor populisten die liever beoordeeld worden op soundbites en verkiezingsretoriek. Dan heb ik het niet over alleen over de PVV, maar ook over rest van de kliek. Hoe meer zwevende en slecht geïnformeerde kiezers hoe beter, als u maar netjes tussen de lijntjes zweeft.

De fraude met de Liborrente laat een waar slachtveld zien in de media, die er niets van lijken te begrijpen. Dagelijks wordt bijvoorbeeld niet een enkele Liborrente bepaald, maar een systeem van 150 rentes: tien verschillende valuta met vijftien verschillende looptijden. De fraude kwam in 2005 voor het eerst in het nieuws en speelt dus al vele jaren, maar zelfs de meest kritische SOBI denkt dat de schade voor de burger wel meevalt. De fraude zou voornamelijk de ene dag omhoog en de andere dag omlaag zijn gegaan en voor de burger middelt het dan uit, ofzo. Of wellicht verwart de beste man wat hij kan aantonen met wat de daadwerkelijke schade is. Gelukkig is Pieter 'bankrun' Lakeman wat alerter als het gaat om de illegale winsten vanuit de rentederivaten: de omvang van de fraude viel wel mee, zei hij bij Knevel en Van den Brink... Terwijl we het hier dus hebben over de dagelijks bepaalde rentestand voor meer dan vier keer de totale wereldproductie. Een basispuntje (0,01%) van dit financiële monster gedurende 24 uur is al 100 miljoen euro. Morgan Stanley schat de manipulatie op 35 basispunten naar beneden gedurende minimaal vier jaar. De Rabobank probeerden jaren van fraude af te doen als een marginaal incidentje, met een mea maxima culpa op YouTube van de CEO. Het zou volgens dat filmpje, maar ook een complete aflevering van Zembla  slechts gaan over een handelaar en een 'doorgever'. Een beetje prijzig geneuzel in een iets losgeslagen afdeling, meer niet. De banken zitten echter wel op het strafbankje. Deze pdf ziet al 35 miljard civiele vorderingen aankomen. Banken verwachten acht miljard advocaatkosten, kregen al miljarden aan boetes over zich heen, Fannie Mea wil  800 miljoen dollar terug, en er verdween bijna een half miljard aan onterechte bonussen. Dat alles terwijl nog genoeg autoriteiten civiele en strafzaken moeten starten. De fraude naar beneden is echter volgens BBC & Economist zelfs geïnitieerd door assistent gouverneur Paul Tucker van de Engelse centrale bank, tevens toezichthouder in gesprek met bijvoorbeeld de vorige CEO Bob Diamond van Barclays. Een monsterschandaal, kortom, maar dat haal je niet uit de gemiddelde berichtgeving in de media.

Fransje was de eerste politicus die struikelde over het monsterlijke toeslagdossier. Na een kort intens moment van vreugde over het bezetten van zijn droomfunctie, viel het doek voor de staatssecretaris. Maar Toeslagen bestaan sinds 2005, en fraude met toeslagen dus ook: 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011... De huidige ingreep komt erg laat en is nogal in scène gezet. Fransje heeft netjes econometrie afgemaakt en kan zich heus wel een getalletje herinneren of opzoeken. In plaats van hier superlatieven te spuien, laat ik de eer aan onze ombudsman: “Deze alleenstaande [parttime werkende] ouder ontvangt twaalf inkomenselementen, afkomstig van acht instanties. Daarvoor moeten achttien (digitale) formulieren per jaar worden ingevuld en ontvangt het gezin tachtig betalingen per jaar.” blz 2, blz 13 of hier onderaan. IEDERE losse betaling, formulier of instantie is een nieuwe mogelijkheid tot fraude. Het ziekelijke is dat de begrootte besparingen (die werden verzonnen om de toeslagellende de eerste keer door de Kamers te persen) alleen worden gerealiseerd als voldoende mensen (nu 17%), en van de minima nu 8%) falen in deze bureaucratische ambtelijke brei en géén toeslagen aan zouden vragen. Dat sommige mensen dan niet te eten hebben als ze een foutje maken of als de ambtelijke molen een maand te laat betaalt, boeit niemand. Overigens gaan al die in het toeslagensysteem beloofde *kuch* besparingen trouwens meerdere keren op aan ICT, uitvoeringskosten, schuldsaneringen, (buitengerechtelijke) proceskosten, maatschappelijk werk en extra noodvoorzieningen.