De Boze Blanke Man en de Ondergang van Nederland, deel 20 (tevens Stamcafé voor voetbalhaters)

Willem Oltmans (de vrede zij met hem) was enige tijd mijn buurman op de Westerkade in de Amsterdamse Jordaan. Beiden hadden we een kamer ter grootte van een schoenendoos, de huur bedroeg 140 gulden.

Tegen Trouw zei hij over dat hokje: "In Zuid-Afrika, waar ik vijf jaar geleden uitgeflikkerd ben, had ik een schitterende flat. Dit hier is zes bij zes. Kleiner kan eigenlijk niet. Maar ik ben tevreden. Wat moet ik nog meer? Ik vind het ook wel leuk om een tijdje met zo weinig geld uit te komen en zo klein te wonen. Eigenlijk woon ik hier heel joyeusement. Daar in de hoek slaap ik. Het bed is niet opgemaakt, het is hier een beetje een troep, er moet gestoft worden en zo. De werkster komt pas morgen. Ik ben misschien een nicht, maar ik ben niet zo'n nicht die ervan houdt in de keuken te gaan dribbelen. Ik ben een vent, dus ik kan dat niet. Ik kan niet stofzuigen. Ramen zemen, dat is mijn werk niet. Dat is voor dames. Ik mis m'n vleugel, daar is het hier te klein voor. Normaliter speel ik elke dag."

Willems hok stond tot de nok vol met zijn onuitgegeven memoires, met de hand opgeschreven in bruine cahiers. Ik heb er wel eens eentje gelezen uit beleefdheid. Dat viel niet mee,want er was - hoe zal ik het niet al te vals uitdrukken - een enorme discrepantie tussen zijn vermaarde eloquentie en zijn talent als scribent. Oltmans' verhaal over zijn verblijf in de Nederlandse Ambassade in Pretoria (waarheen hij noodgedwongen gevlucht was) en hoe hij op het hoogste niveau in Den Haag werd tegengewerkt, werd door diverse kranten en tijdschriften om uiteenlopende redenen geweigerd. Martin van Amerongen, de hoofdredacteur van de Groene Amsterdammer, probeerde het warrige verhaal te herschrijven, gaf de moed op en schoof het door aan redacteur Max Arian. Die gaf het weer aan mij, het retejong van de Groene. Willem was inmiddels mijn buurman niet meer. Ik heb er twee dagen aan gewerkt en volgens mij is die versie uiteindelijk geplaatst. Willem Oltmans had, zo bleek achteraf, volkomen gelijk met zijn beschuldigingen aan de Nederlandse overheid en kreeg zes miljoen gulden vergoeding van de staat. Zijn biograaf Edwin van Rooyen schreef er dit over.